“Cơn lốc”... tôm chân trắng

Giá tôm thẻ chân trắng năm 2013 tại ĐBSCL, đặc biệt ở Trà Vinh, Bến Tre, Sóc Trăng… chạm mốc kỷ lục 200.000 đ/kg. Người nuôi tôm lời hàng trăm triệu đồng chỉ sau 3 tháng thả nuôi. Con tôm thẻ chân trắng đã “soán ngôi” con tôm sú về năng suất, sản lượng.

Ưu điểm thời gian nuôi ngắn, ngưỡng chịu mặn rộng, lợi nhuận trước mắt cao hơn tôm sú đã tạo nên sức hút mới đối với nông dân. Thế nhưng, bên cạnh tiềm năng đang mở ra một thách thức mới đang đặt ra cho nhà khoa học, nhà quản lý, nông dân khi diện tích phát triển ồ ạt, phá vỡ quy hoạch liệu con tôm thẻ chân trắng có “đột quỵ” như con tôm sú khi môi trường ô nhiễm, dịch bệnh tràn lan…

Thu hoạch tại mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng trên ao tôm sú ông Lương Văn Tốt (xã Mỹ Long Nam, Cầu Ngang- Trà Vinh).

Tôm sú “đột quỵ”- tôm chân trắng lên ngôi!

Thu hoạch trên 60 tấn tôm thẻ chân trắng với diện tích nuôi 8ha, bán được trên 7 tỷ đồng, trừ chi phí đầu tư ban đầu lãi ròng hơn 3,5 tỷ đồng, ông Lương Văn Tốt (Ấp 4, xã Mỹ Long Nam, huyện Cầu Ngang- Trà Vinh) được xếp vào tốp 10 “kiện tướng” nuôi tôm chân trắng có mức lợi nhuận cao nhất tỉnh.

Ông Tốt kể: Trước đây, tôi từng nuôi tôm sú nhưng thành công thì ít, thất bại thì nhiều. Năm 2013, ban đầu đầu tư thả nuôi hơn 3,2 triệu con giống tôm chân trắng. Sau 3 tháng nuôi 1ha cho thu nhập tương đương 850 triệu đồng. Con tôm thẻ chân trắng đang lên ngôi, có sức hấp dẫn cực mạnh đối với nông dân.

Qua nhiều năm nuôi tôm sú năm được năm mất, năm 2013, ông Ngô Văn Kim (ấp Đồng Cò, xã Hiệp Mỹ Đông- Cầu Ngang) chuyển 4,5 công đất nuôi tôm sú sang nuôi tôm thẻ chân trắng. Sau gần 3 tháng nuôi, ông thu lời hơn 330 triệu đồng.

Thời gian nuôi ngắn hơn tôm sú 1,5- 2 tháng, nhưng lợi nhuận thì hấp dẫn không thua tôm sú. Không riêng ông Tốt, ông Kim, tại các địa phương như: Mỹ Long Nam, Hiệp Mỹ Đông, Hiệp Mỹ Tây (Cầu Ngang); Long Toàn, Long Vĩnh, Hiệp Thạnh, Long Hữu,… (Duyên Hải) sau hơn 1 năm chuyển đổi nuôi thử nghiệm tôm thẻ chân trắng, vụ tôm năm 2013, nhiều nông dân đạt lợi nhuận từ 500 triệu đến 1 tỷ đồng/ha.

Ông Dương Văn Đởm- Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT Cầu Ngang đánh giá, năm 2013 trên địa bàn huyện có 5.458 lượt hộ thả nuôi hơn 508 triệu con tôm sú giống trên diện tích 3.203ha.

Trong này có hơn 53% diện tích thả nuôi bị thiệt hại. Sản lượng tôm thương phẩm thu hoạch được 4.152 tấn, đạt 55,66% kế hoạch đề ra.

Trong khi đó mô hình nuôi tôm chân trắng có 2.133 lượt hộ thả nuôi với khoảng 556 triệu con giống, diện tích thả nuôi trên 1.442ha (chỉ bằng 45% diện tích nuôi tôm sú) nhưng sản lượng tôm thương phẩm đạt khoảng 8.000 tấn (gần gấp 2 lần sản lượng tôm sú), hơn 83,90% hộ nuôi có lãi.

Đây là thành công bước đầu, mở ra triển vọng mới trong đa dạng con nuôi thủy sản ở Cầu Ngang. Và là lần đầu tiên tôm thẻ chân trắng vượt mặt tôm sú cả về sản lượng lẫn giá trị kinh tế xuất khẩu...

Theo Sở Nông nghiệp và PTNT Trà Vinh, năm 2013, toàn tỉnh có trên 26.000 lượt hộ thả nuôi hơn 2,14 tỷ con tôm sú giống trên tổng diện tích hơn 26.0000ha mặt nước. Tổng sản lượng tôm sú đạt gần 14.000 tấn, tăng hơn 41% so với năm 2012. Riêng tôm thẻ chân trắng năm 2013, Trà Vinh có 3.700 lượt hộ thả nuôi gần 1,1 tỷ con tôm thẻ chân trắng.

Tuy diện tích thả nuôi tôm chân trắng khoảng 2.323ha (chưa bằng 10% diện tích tôm sú), nhưng tổng sản lượng tôm thương phẩm đạt gần 10.500 tấn, tăng khoảng 10.000 tấn so với năm 2012.

Tiềm năng đang mở, thách thức đặt ra!

Có thể nói, tiềm năng, hiệu quả kinh tế nuôi tôm thẻ chân trắng thay cho tôm sú trong mục tiêu đa dạng con nuôi thủy sản vùng ven biển theo chỉ đạo của UBND tỉnh là hướng đi đúng, đáng mừng. Tuy nhiên, bên cạnh tiềm năng đang mở ra, thách thức mới lại đặt ra.

Tỷ phú tôm chân trắng Lương Văn Tốt (Ấp 4, xã Mỹ Long Nam- Cầu Ngang) chia sẻ: “Quy trình nuôi tôm thẻ thâm canh, bán thâm canh (công nghiệp, bán công nghiệp) cũng giống như tôm sú, nhưng thời gian nuôi ngắn hạn chế được rủi ro “đánh đố với trời”, giá cả cũng hấp dẫn.

Đây là ưu điểm vượt trội so với tôm sú. Thế nhưng, để nuôi thành công tôm thẻ chân trắng phải hội đủ điều kiện: vốn đầu tư cao hơn tôm sú do quy trình nuôi chủ yếu là công nghiệp, bán công nghiệp, mật độ nuôi dày từ 60- 150 con/m2 (tùy quy trình nuôi) nên nguồn điện phải đảm bảo (điện 3 pha), nếu sử dụng máy nổ chi phí sẽ cao gấp 2- 3 lần giá điện, lợi nhuận giảm đi.

Một vấn đề quan trọng trong nuôi tôm chân trắng là ngoài con giống sạch bệnh thì việc xử lý môi trường, nguồn nước ao nuôi, dịch bệnh là yếu tố tiên quyết mang lại thành công.

Bởi lẽ, ngoài các dịch bệnh giống như tôm sú thì hội chứng Taura trên tôm thẻ chân trắng cũng rất nguy hiểm.

Có chung tâm trạng như ông Tốt, tỷ phú tôm chân trắng Cao Hữu Hiền (xã Mỹ Long Nam- Cầu Ngang) lo lắng: “Tôi có 4ha nuôi tôm chân trắng. Năm 2013, thả nuôi 3 triệu con giống, 30% diện tích bị nhiễm bệnh chết, tôi phải thả lại lần 2, cuối vụ thu hoạch 31 tấn tôm thương phẩm, bán được 3,5 tỷ đồng, lời hơn 1 tỷ đồng.

Do mật độ nuôi dày 150 con/m2 nên dịch bệnh dễ xảy ra, nếu con giống không tốt, môi trường bất lợi… con tôm chân trắng cũng “đổ bệnh” như tôm sú.

Mùa tôm mới năm 2014 ở Cầu Ngang, Duyên Hải,… (Trà Vinh) đang vào vụ, phong trào nuôi tôm thẻ chân trắng đang phát triển nóng, ồ ạt và nguy cơ phá vỡ quy hoạch, vượt khả năng kiểm soát của ngành chức năng là điều có thể xảy ra.

Đây cũng là điều mà các nhà quản lý nông nghiệp, chính quyền địa phương lo lắng khi diện tích tôm thẻ chân trắng dự báo tăng đột biến trong vụ nuôi năm 2014. Thực tế hiện nay, trong khi nội tại nguồn lực nông dân, quản lý nhà nước như: cơ sở hạ tầng điện, thủy lợi, vốn, con giống, kỹ thuật còn nhiều bất cập thì việc phát triển tôm thẻ chân trắng đại trà không tuân theo quy hoạch như hiện nay là một thách thức lớn.

Với tốc độ phát triển con tôm chân trắng chạy theo phong trào như hiện nay đã và đang đặt ra cho ngành chức năng về nguy cơ vượt tầm kiểm soát, dịch bệnh có thể bùng phát trở lại.

Thạc sĩ Phạm Minh Truyền- Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT Trà Vinh phân tích: Năm 2014, theo dự báo của Tổng cục Thủy sản- Bộ Nông nghiệp và PTNT và Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) thì tình hình nuôi tôm thẻ chân trắng trên thế giới sẽ khôi phục lại ở các nước Trung Quốc, Thái Lan.

Từ đó sản lượng tôm thẻ chân trắng sẽ tăng lên. Trong nước, từ thắng lợi vụ nuôi năm 2013, các tỉnh ĐBSCL sẽ đẩy mạnh diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng, dẫn đến sản lượng tôm sẽ tăng mạnh.

Tại Trà Vinh, khuyến cáo nông dân chỉ phát triển mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng theo quy trình thâm canh, bán thâm canh (công nghiệp, bán công nghiệp) theo cơ cấu hợp lý giữa tôm sú và tôm chân trắng.

Cụ thể, toàn tỉnh hiện có hơn 7.500ha nuôi tôm sú thâm canh, bán thâm canh. Như vậy diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng không vượt quá 3.750ha. Theo các nhà khoa học khuyến cáo: sự phát triển tôm thẻ chân trắng ồ ạt, không tuân thủ quy hoạch có thể gây những tác hại về đa dạng sinh học cũng như nguồn nguyên liệu tôm sú bản địa.

Hiện diện tích tôm thẻ chân trắng đang phát triển nóng ở Trà Vinh gây ra sự cạnh tranh gay gắt giữa 2 loại tôm nội và ngoại. Môi trường ngày một ô nhiễm trước tác động bất lợi của biến đổi khí hậu, nếu không có giải pháp quy hoạch, phát triển đồng bộ, quản lý chặt chẽ vùng nuôi,… liệu con tôm thẻ chân trắng có phát triển bền vững như kỳ vọng đặt ra? Con giống tôm chân trắng đang là vấn đề nóng đối với ĐBSCL.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Hảo- Viện trưởng Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản II- Bộ Nông nghiệp và PTNT cho rằng: “Việc phát triển tôm thẻ chân trắng ở Việt Nam gây nhiều quan ngại. Việt Nam chưa chủ động được nguồn giống tôm này. Chi phí cho con giống khá lớn mà hiệu quả chưa ổn định. Nuôi trồng bền vững trước hết phải hạn chế được dịch bệnh. Ở Thái Lan chỉ cho phép nuôi tôm thẻ chân trắng quy mô công nghiệp khép kín. Ở Indonesia cũng tương tự, họ chỉ cho phép nuôi ở khu nuôi công nghiệp riêng biệt.

Từ thành công bước đầu năm 2013 và trước sức hút trúng mùa, tôm thương phẩm được giá, hiện tôm chân trắng cỡ 60- 70 con/kg đang được mua cao nhất với giá 165.000 đ/kg, cỡ 100- 110 con/kg có giá 140.000 đ/kg (cao gấp 1,5 lần so với cùng kỳ năm 2012 và là giá cao nhất từ trước đến nay) đã tạo ra “cơn lốc” nhà nhà, người người đua nhau nuôi tôm thẻ chân trắng.

ĐÌNH CẢNH- KỲ DUYÊN

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005