Nguồn tin: Báo Quảng Trị, 18/12/2013
Ngày cập nhật:
19/12/2013
Cứ mỗi mùa se se gió bấc, khi những cây me chua đất và những nương trồng ném (còn được gọi là hành tăm) đã lên xanh tốt, thì cũng là lúc vào mùa cá cháo (hay còn gọi là cá khoai). Vụ cá cháo năm nay được mùa, những chiếc thuyền nan đầy ắp cá cập bờ, mang lại niềm vui cho nhiều ngư dân vùng bãi ngang Quảng Trị.
Mùa cá cháo
Cứ đến hẹn lại lên, mùa cá cháo bắt đầu vào dịp cuối năm. Những lão làng trong nghề đi biển cũng không biết cá cháo bình thường sinh sống chủ yếu ở vùng biển nào, tầng nước nào... chỉ biết rằng vào những ngày trời có sương tháng 10, tháng 11 âm lịch, biển êm sau giông tố là cá cháo xuất hiện nhiều.
Cá cháo về bến
Sáng sớm tinh mơ, tôi tìm đến vùng biển bãi ngang thuộc xã Gio Hải, huyện Gio Linh, đây là một trong những địa điểm tập kết nhiều nhất của ghe, thuyền đánh bắt cá cháo. Ngư dân Trần Văn Tối và Trần Văn Tứ, ở thôn 4, xã Gio Hải là những ngư dân thu được những mẻ cá cháo đầu tiên trong ngày.
Anh Tối cho biết: “Cá cháo bắt đầu xuất hiện ở những vùng biển cạn ven bờ vào mỗi dịp đầu tháng 10 âm lịch, những đàn cá cháo từ các vùng biển sâu đến ven bờ để săn các loài nhuyễn thể và kết đôi; năm nay cá cháo nhiều bởi khí hậu ấm. Loài cá cháo có đặc điểm là tập trung chủ yếu ở vùng nước nông, cách bờ tầm nửa hải lý (800 - 900 m), với độ sâu 6-7 sải nước; loại lưới thường được sử dụng là lưới 2 (mắt lưới khoảng 2- 4 cm); thời gian buông lưới là sáng sớm, hoặc trưa, sau khoảng 4- 5 tiếng đồng hồ là thu lưới”.
Theo anh Tối thì cá cháo đầu mùa hoặc cuối mùa thường đắt, có khi lên đến 80 ngàn đồng/kg, giữa mùa, cá bán ở bến thì rẻ hơn so với ở chợ, giao động trong khoảng 30- 40 ngàn đồng/kg, nhưng đến các chợ đầu mối lớn như Đông Hà, Hồ Xá thì giá bán buôn cao hơn thường là 50- 60 ngàn đồng/kg. Cá cháo có đặc tính là tập trung chủ yếu ở ven bờ, đánh trong ngày nên rất tươi. Những ai muốn ăn cá cháo tươi, đúng giá, thì nên xuống bến, đợi tàu đến xả cá là chọn mua, như vậy là mua cá tại nguồn, vừa rẻ, vừa bảo đảm chất lượng, ngư dân được mùa nên nhiều khi còn hào phóng biếu thêm.
Cả thôn 4 xã Gio Hải, Gio Linh có 60 chiếc thuyền nan đánh cá. Những thuyền này được trang bị máy 10 sức ngựa, chủ yếu khai thác thủy sản ven bờ, không thể đi khơi xa vì không đủ trang bị. Mùa này chủ yếu là đánh bắt cá cháo, ruốc (còn gọi là tép), mỗi chuyến đi thuyền nan như vậy tốn 1 -2 công, với đầu tư tiền dầu khoảng 150 ngàn đồng.
Theo anh Tối thì làm nghề biển cũng lắm may rủi , hôm trúng thì cả mấy triệu bạc, hôm không gặp may thì chỉ đủ ăn trong ngày, muốn làm lớn thì phải sắm tàu to, nhưng không phải nhà nào cũng có điều kiện để đầu tư gần 2 tỷ đồng để đóng tàu, trong khi đó một con thuyền nan, có máy 10 sức ngựa trị giá chưa đến 20 triệu đồng. Từ xưa đến nay bà con ngư dân ở vùng bãi ngang này vẫn bám biển với những con thuyền nan như vậy.
Đã gần trưa, những chiếc thuyền bắt đầu cập bờ, những ngư dân đưa bàn tay cuồn cuộn, cháy nắng nhấc từng rổ cá cháo ra khỏi khoang thuyền. Những người phụ nữ chạy tới, chạy lui, những thúng cá đều đặn được chuyển lên bờ. Mặt trời phản chiếu trên mình những con cá tươi óng ánh, đôi tay những người phụ nữ thoăn thoắt nhặt, phân loại những loại cá theo kích cỡ và giá tiền, còn đàn ông nhẩn nha đứng trò chuyện, hút thuốc, tranh thủ lót dạ và chuẩn bị đi chuyến khác. Cá cháo nhanh chóng được chuyển lên những thùng xốp có đá xay theo chân những người phụ nữ đi khắp chợ quê, chợ tỉnh.
Nguồn lợi cho ngư dân nghèo
Buổi trưa tại bến, những chiếc thuyền tiếp tục cập bờ xả cá. Chị Nguyễn Thị Hồng Thắm, một người đã nhiều năm mua cá cháo cung cấp cho các chợ đầu mối, vừa nhặt những con cá đang còn tươi rói cho vào thúng chuẩn bị chuyển lên xe để xuất đi vừa trao đổi mua bán qua điện thoại, ngừng tay một lúc, chị nói: “Năm nay cá cháo vào khá nhiều, thuyền đánh bắt gần bờ mỗi thuyền có khi được 30 – 40 kg, đặc biệt có thuyền được mùa, thu đến 50-60 kg/ chuyến. Cá cháo hiện rất được ưa chuộng tại các thị trường như Đông Hà, Hồ Xá, Gio Linh... bởi đặc tính của cá cháo rất mát, ít chất béo, nấu kết hợp với các loại rau như me đất, ném, ngò tây... lại có tác dụng an thần rất thích hợp cho những người mất ngủ, đang có chế độ ăn kiêng”.
Chị Thắm cho biết thêm ghe thuyền đánh bắt cá cháo là loại thuyền nan nhỏ, trang bị thô sơ, chỉ có lưới và máy nổ, khu vực đánh bắt chủ yếu là ven bờ, những thuyền lớn, công suất cao thường không đánh bắt cá cháo. Năm nay được mùa cá cháo những người buôn cá như chị cũng có thêm niềm vui.
Quá trưa nhưng khung cảnh mua bán vẫn diễn ra nhộn nhịp, cá vẫn tiếp tục vào. Chị Bùi Thị Niên ở xã Gio Hải, Gio Linh vừa chất cá lên chiếc xe máy hoen rỉ vì muối biển vừa nói như giải thích: “Giờ này chợ tan rồi, như tôi lấy cá lên giờ thì chỉ có thể đi bán rao ở các xóm làng, chừng này cá (chị chỉ vào 2 thúng cá) chắc đến chiều là bán hết, mỗi thúng cũng lời ít nhất trăm ngàn, vậy là vui rồi”.
Theo ông Lê Phương ở thôn An Hòa 1, thị trấn Cửa Tùng, Vĩnh Linh, một ngư dân đã có 60 năm làm nghề biển thì ngày xưa cá cháo nhiều vô kể, mắc lưới nhiều khi ngư dân còn bực bội vứt bỏ. Cá cháo có hàm răng sắc, vướng lưới là làm hỏng lưới, cá mang lên làm mắm cũng không được, phơi khô cũng không xong, ăn chỉ được trong ngày, người dân chỉ biết mang đi đổi khoai nhưng cũng ít ai đổi, bán không ai mua. “Nhưng hiện nay, cá cháo thành đặc sản, giá cả không còn như xưa, dân nghèo bây giờ chưa chắc dám bỏ tiền mua ăn. Vì là đặc sản chỉ có trong mấy tháng nên ai cũng trông để được thưởng thức”, ông Phương nói.
Tết này, người dân ven biển bãi ngang lại có một cái tết sung túc vì được mùa cá cháo, không ít hộ ngư dân trong một ngày kiếm được cả mấy triệu đồng, đó là một tin vui vì năm nay bão lũ thất thường, việc khai thác thủy sản gặp nhiều khó khăn. Vào dịp gần tết như thế này, không ít người xa quê mong được trở lại vùng biển quê hương để thưởng thức món lẩu cá cháo hay cá cháo nấu canh chua đã gắn liền với họ suốt từ những năm tháng tuổi thơ cho đến khi trưởng thành.
TIẾN TÂN- NGÔ THỦY
- Kỹ thuật nuôi tôm, nuôi cá, phòng trị bệnh tôm, cá và các loại thủy sản khác
Các tin mới
Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
Bệnh phân trắng không làm tôm chết nhanh và chết hàng loạt như bệnh đốm trắng hay bệnh gan tụy cấp, nhưng nếu không khống chế sẽ gây ra những thiệt hại to lớn cho người nuôi tôm...
Thông tin nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản, nuôi trồng, kỹ thuật, chế biến, nông sản, trồng trọt, chăn nuôi, thị trường, nuôi tôm, nuôi cá, gia súc, gia cầm, việc làm, mua bán, vật tư thiết bị, môi trường, phân bón, thuốc bảo bệ thực vật, thuốc trừ sâu, thức ăn thủy sản, thức ăn chăn nuôi, cây ăn quả, cây công nghiệp, cây hoa màu, cây lương thực, cây hoa cảnh, cây thuốc, dược liệu, sinh vật cảnh, phong lan, nông thôn, nông dân, giải trí. All of aquaculture, agriculture, seafood and aquarium: technology, market, services, information and news.