Xây dựng hệ thống thủy lợi cấp - thoát nước riêng phục vụ phát triển thủy sản bền vững

Phong trào nuôi trồng thủy sản (NTTS) ở ĐBSCL thời gian qua phát triển nhanh. Kim ngạch xuất khẩu của NTTS ở ĐBSCL chiếm tỷ lệ ngày càng cao trong tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của cả nước. Nhưng khi ĐBSCL có nhiều diện tích đất nông nghiệp chuyển đổi sang NTTS, hệ thống thủy lợi của vùng lại bộc lộ nhiều khiếm khuyết, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của ngành này trong tương lai. Trao đổi với chúng tôi xung quanh giải pháp tháo gỡ vấn đề này, Giáo sư – Tiến sĩ Đào Xuân Học, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT, cho biết:

- Hầu hết hệ thống thủy lợi trước đây ở ĐBSCL đều được quy hoạch cho mục tiêu chính là canh tác lúa, sau đó mới đến giao thông thủy và phục vụ dân sinh. Hệ thống công trình thủy lợi phân ranh giữa hai vùng sinh thái ngọt và lợ còn thiếu, trong khi hệ thống kinh rạch ở ĐBSCL chủ yếu là mở và bán mở nên tác động của nó đều ảnh hưởng đến các vùng lân cận. Hệ thống kinh rạch (kinh trục, kinh cấp I, cấp II và cấp III) ở ĐBSCL đan xen nhau, rất khó khăn trong việc bố trí hệ thống cấp – thoát nước tách biệt. Ngoài ra, hệ thống thủy lợi ở ĐBSCL còn một số hạn chế khác như: thiếu hệ thống cung cấp ổn định nguồn nước cho vùng lợ và mặn ven biển; hệ thống công trình kinh trục, đặc biệt là hệ thống cống đầu kinh chưa đủ kích thước cho NTTS; các công trình thủy lợi nội đồng thiếu, chưa đồng bộ để phục vụ cho phát triển các mô hình sinh thái khác nhau (lúa – thủy sản, chuyên thủy sản, vườn – thủy sản...)... Những hạn chế này đã và đang ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển bền vững của NTTS ở ĐBSCL.

* Thưa Thứ trưởng, như vậy hệ thống thủy lợi phục vụ phát triển NTTS bền vững ở ĐBSCL đang là vấn đề cấp bách?

- Tốc độ phát triển thủy sản ở ĐBSCL hiện nay là rất cao và chắc chắn sẽ mạnh hơn trong thời gian tới. Mặc dù đã có sự can thiệp của Nhà nước nhưng rất nhiều diện tích NTTS phát triển mang tính tự phát. Trong khi đó, cơ sở hạ tầng phục vụ NTTS, đặc biệt là thủy lợi chưa được đầu tư tương xứng, kịp thời. Nguồn nước nhiều nơi thiếu cho việc nuôi; nước thải lẫn với nước cấp làm cho nước bị ô nhiễm, dịch bệnh xảy ra, mà chúng ta chưa thể chủ động kiểm soát được. Đây là vấn đề rất lớn. Bởi nó không đơn thuần phục vụ cho việc NTTS bền vững mà còn liên quan đến phát triển kinh tế – xã hội ở ĐBSCL.

* Chúng ta phải xây dựng hệ thống thủy lợi như thế nào để đáp ứng yêu cầu phát triển NTTS bền vững ở ĐBSCL, thưa Thứ trưởng?

- Như tôi đã nói, hệ thống thủy lợi ở ĐBSCL từ trước đến nay chủ yếu phục vụ cho sản xuất nông nghiệp. Khi chuyển sang phục vụ NTTS thì giải pháp kỹ thuật cũng phải khác nhau, cần được nghiên cứu kỹ. Chính vì thế, phải làm thế nào phải xây dựng hệ thống thủy lợi có đường cấp và đường thoát nước riêng, các ô NTTS phải được xử lý môi trường trước khi đưa ra kinh thải đang được tính tới. Vấn đề này rất cần sự góp ý của các nhà khoa học và cả địa phương vùng ĐBSCL.

* Thưa Thứ trưởng, ĐBSCL đã có hệ thống thủy lợi phục vụ cho nông nghiệp. Nay muốn NTTS phải xây dựng hệ thống thủy lợi có đường cấp – thoát nước riêng thì liệu việc làm này có lãng phí hay không?

- Nếu nói hoàn toàn lãng phí là không đúng. Đương nhiên, chúng ta sẽ xây dựng bổ sung các công trình có thể chủ động điều hành trong việc cấp – thoát nước cho NTTS. Vấn đề này sẽ giải quyết được tình trạng ô nuôi thủy sản phía thượng nguồn xả thải ra, ô nuôi thủy sản phía sau lại lấy nước vào lây nhiễm dịch bệnh ảnh hưởng đến việc phát triển bền vững.

* Khoảng năm năm trước, vấn đề thủy lợi phục vụ phát triển NTTS cho ĐBSCL cũng đã được các bộ, ngành hữu quan đề cập và triển khai thực hiện. Tuy nhiên, hiện nay, vấn đề này không những không được cải thiện mà ngày càng trở nên bức xúc hơn. Như vậy, bao giờ thủy lợi phục vụ phát triển NTTS mới được triển khai ở ĐBSCL?

- Vâng! Thủy lợi cho NTTS trước đây cũng đã được triển khai thực hiện. Tuy nhiên, lúc bấy giờ ngành thủy lợi và ngành thủy sản trực thuộc hai bộ khác nhau (Bộ NN&PTNT và Bộ Thủy sản), sự phối hợp nhịp nhàng chưa thật sự tốt, nên hệ thống thủy lợi phục vụ NTTS vẫn chưa được thực hiện tốt. Bây giờ thì hai ngành đã được sáp nhập làm một rồi. Việc chỉ đạo thống nhất chắc chắn sẽ có bước phát triển nhiều hơn trong thời gian tới.

* Thủy lợi phục vụ NTTS ở ĐBSCL tới đây sẽ được triển khai như thế nào, thưa Thứ trưởng?

- Bộ NN&PTNT đang tập trung nghiên cứu thủy lợi phục vụ NTTS vùng nước ngọt và vùng ven biển. Trên cơ sở đó, các địa phương cần rà soát yêu cầu đầu tư hệ thống kinh cấp - thoát nước từ kinh cấp II trở đi, Bộ NN&PTNT tổng hợp và có kế hoạch đầu tư. Trước mắt, Bộ NN&PTNT sẽ đầu tư xây dựng hệ thống thủy lợi thí điểm ở một số vùng như: vùng nuôi tôm tại tỉnh Cà Mau, vùng nuôi cá tra ở An Giang và Đồng Tháp...

* Xin cảm ơn Thứ trưởng!

LONG - DÂN (Thực hiện)

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005