Lao đao vì cá mú chết

Chỉ trong một buổi chiều, chúng tôi đã chứng kiến 8 con cá mú từ 9 lạng đến 3kg chết nổi trên đìa của ông T.V.T (Cam Hải Tây, Cam Lâm, Khánh Hòa). Chúng đều mắc chung một thứ bệnh lở loét da. Nếu tính cả số cá mú chết buổi sáng, riêng ngày hôm ấy, gia đình ông T. đã mất 15 con, thiệt hại trên 2 triệu đồng. Không chỉ riêng nhà ông T., nhiều người nuôi cá mú đang “ăn không ngon, ngủ không yên”, lo lắng đến bạc mặt khi bất lực trước cảnh hàng trăm triệu đồng cứ dần “đội nón ra đi” vì cá chết…

° Mất ăn mất ngủ vì cá

Chúng tôi gặp khá nhiều khó khăn khi thực hiện bài viết này vì những người nuôi tỏ ra không cởi mở bởi lo ngại người ngoài biết chuyện cá bệnh. Vốn là một người khá vui tính nhưng khi chúng tôi hỏi về chuyện cá, ông T. trả lời nhát gừng rồi lặng đi, chừng như cố ngăn những giọt nước mắt không trào ra trên gương mặt sạm đen, phờ phạc. Buổi sáng hôm ấy, ông phải vớt đem chôn 10 con trong số cá ông đã chăm sóc 2 năm trời. Trò chuyện một lát ông đứng lên bỏ đi, chừng như không muốn tiếp tục câu chuyện. Sau một hồi lúi húi ở đìa, ông trở vào lặng lẽ. Một lúc sau, chúng tôi ra đìa thấy 3 con cá chết nổi lềnh bềnh, dạt vào gần bờ. Trên da cá đầy vết lở loét. Ở một góc khác, chúng tôi thấy 1 con đang nằm nghiêng, vây nổi một phần lên mặt nước. Không lâu sau, nó không còn đủ sức quẫy vây nữa, chỉ nằm im thở thoi thóp mặc cho chúng tôi gí sát máy chụp hình. Một số con khác bơi lờ đờ gần bờ. Bình thường, một con cá khỏe, chỉ cần thấy bóng dáng người ngang qua, nó đã quẫy đuôi bơi ra xa. Trong chiếc vợt để trên bờ là xác một con cá khoảng 2kg. Cách đó không xa, xác mấy con cá chưa kịp chôn bốc mùi hôi rình. Một thanh niên làm công cho chủ im lặng đào hố chôn cá - công việc thường làm 2 tuần nay. 8 con cá được hất xuống hố cũng có nghĩa chôn theo cả triệu bạc của gia đình ông T. Xung quanh chỗ chúng tôi đứng còn dấu tích của rất nhiều hố chôn cá.

Đìa cá này gia đình ông T. nuôi đã được 2 năm, định để được giá một chút thì bán. Đùng một cái, cá bị lở da rồi thi nhau lăn ra chết như rạ. “Có ngày cá chết mấy chục con, mất cả tạ” - ông T. đau xót. Cá chết nhiều đến nỗi xách bằng vợt không xuể, ông phải chất lên xe cút kít đẩy ra vườn chôn. Ông T. chua chát: “Có lẽ cây trong vườn sẽ lớn mau nhờ được bón bằng xác cá mú!”. Cả ngày lẫn đêm, ông lăn lộn với đìa cá nhưng cũng không cách gì cứu vãn tình trạng cá bị bệnh và chết dần chết mòn. Đến nay, chỉ trong 3 tuần, ông T. đã thiệt hại khoảng 1,5 tấn cá loại lớn.

° Cá mú: Đối mặt với dịch bệnh

Chỉ sau vài giờ, với số cá chết này, người nuôi mất cả triệu đồng.

Ông Đ.V.C ở Phú Thịnh (Cam Phú, Cam Ranh) không giấu được nỗi lo âu khi đìa cá 4.000 con thả được 5 tháng của ông giờ chỉ còn 2.500 con. Ông C. cho biết, cá bắt đầu chết từ lúc được 3,5 tháng tuổi trở đi (khi cá dài khoảng 20 - 25cm). Nguyên nhân được xác định là do cá mắc bệnh đường ruột, sau đó bỏ ăn, tóp bụng và chết. “Có ngày chết gần 70 con cá. Nhìn cá chết, mình cũng muốn bệnh luôn!” - ông rầu rĩ. Đầu tư 60 triệu đồng cho con giống, đến nay ông T. đã mất 45 triệu đồng. Hiện ông hy vọng những con cá còn lại “tai qua nạn khỏi” để gỡ gạc ít nhiều.

Ngoài bệnh đường ruột, cá còn mắc chứng bệnh lở loét da và mù mắt. Cả tuần nay, cá mú ở đìa nhà anh L.M.H (Phú Thịnh, Cam Phú) bị “nổ” mắt, mất nhớt và tuột vảy. Nhìn ông chủ đìa buồn rầu vớt lên 1 con cá đang nằm thoi thóp ngay góc đìa, mắt đỏ lừ lồi cả lên, da loang lổ các vết sưng tấy, đỏ ửng, mình khô nhớt…, chúng tôi không khỏi xót xa. Những ngày mưa nhiều, độ mặn trong nước thay đổi đột ngột khiến cá rất dễ mắc bệnh. Tình hình này làm người nuôi cá mú lo sốt vó. Theo kinh nghiệm của nhiều chủ đìa, mùa hè cá mú rất dễ lành bệnh nhưng mùa mưa đánh thuốc rất khó khỏi. 3 ô của đìa anh H. thả hơn 20.000 con giống, cá nhỏ thì bị chết do đỉa bám ở mang hoặc bệnh đường ruột, cá đang trong thời kỳ phát triển lại bị chết do mắc bệnh lở loét và mù mắt. Bình thường sau khoảng 10 tháng, người nuôi bắt đầu lựa bán những con lớn nhưng hiện nay, ô cá 11 tháng của anh H. vẫn chưa xuất được vì “cá đang bệnh thế này, ai mua”. “Loại bệnh sợ quá, chết lây nhanh lắm” - anh H. đang lo không biết đến khi xuất cá còn lại được bao nhiêu con, trong khi đó số tiền đầu tư đã lên đến 200 triệu đồng.

Người nuôi cá mú có thể chấp nhận tỷ lệ hao hụt đến 30% bởi khi xuất, với 70% còn lại nếu cá được giá họ vẫn có lời chút ít. Nhưng trường hợp đìa cá nhà ông T.K.P ở Phú Hải (Cam Phú) thì chắc chắn là lỗ nặng. Đìa thả 11.000 con nhưng ngặt nỗi cứ chết dần, chết mòn do bị lở loét trên da và nổ mắt, hiện chỉ còn vỏn vẹn chưa đầy 3.000 con. Cá mú là giống cá khỏe nhưng một khi bị lở loét, tuột nhớt và tróc vảy trên da thì khó mà sống được. “Cá chết chỉ có nước chôn!” - ông P. nói như than. Lượng cá còn lại không cho ông P. hy vọng gỡ gạc được tiền vốn đã đầu tư khá nặng vào giống, thức ăn và thuốc điều trị.

Khi cá bị bệnh người dân nên sớm đến cơ quan, đơn vị chuyên môn để được hướng dẫn như: Trạm Bảo vệ nguồn lợi thủy sản ở các địa phương, Phòng Kinh tế các huyện, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản III, Viện Hải dương học, Trường Đại học Nha Trang, Chi cục Bảo vệ nguồn lợi thủy sản, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh.

Ở xã Cam Thịnh Đông (Cam Ranh), nhiều gia đình mất ăn, mất ngủ vì cá liên tục bị lở loét, tróc vảy. Anh H.C.H ở Hiệp Thanh thở dài: “Đêm đêm đi kiểm tra quanh các hồ lại phát hiện vài con cá chết. Có hôm mất vài chục con. Phải chấp nhận thôi chứ biết làm sao bây giờ!”. Đìa của anh P.K.D gần đó thả với quy mô lớn - 100.000 con. Lứa gần đây nhất, anh D. thả 40.000 con nhưng đã chết hết, riêng tiền giống mất 600 triệu đồng. Nhà anh P.K.Q thả 10 ô khoảng 20.000 con, trong đó, có 2.500 con đã xuất được nhưng cá bị bệnh nên phải giữ lại nuôi, có ngày tốn mất mấy triệu đồng.

° Con giống, thức ăn, thuốc trị bệnh: Đều có “vấn đề”?

Nhiều người nuôi cá mú cho biết, hiện chưa có cơ quan chức năng nào kiểm soát tiêu chuẩn về con giống đầu vào. Hiện cá giống phần lớn được đựng trong thùng xốp có bơm oxy, vận chuyển bằng đường máy bay từ Philippines, Đài Loan và Trung Quốc về, với giá 15 ngàn đồng/con. Không ai dám đảm bảo chất lượng con giống mà chủ yếu dựa vào mối quan hệ quen biết và kinh nghiệm bản thân. Thức ăn cũng là vấn đề người nuôi rất lo ngại. Nguồn thức ăn cho cá là cá chở bằng xe đông lạnh từ Ninh Thuận, Bình Thuận bán tập trung ở chợ cá Ba Ngòi với giá 6.000 đồng/kg, không đảm bảo chất lượng.

Qua trao đổi với một số cán bộ chuyên môn, chúng tôi được biết, năm nay, các loại bệnh của cá nói chung và cá mú nói riêng diễn biến khá phức tạp. Đặc biệt, bệnh lở loét của cá mú theo quy luật thường xuất hiện vào mùa hè nhưng năm nay lại diễn ra trong mùa mưa lạnh. Từ tháng 9 đến nay, bệnh lở loét ở cá mú đã gây thiệt hại rất lớn cho người nuôi. Bệnh xuất hiện phổ biến, kéo dài, khó chữa trị do môi trường nuôi sử dụng nhiều thuốc nên bị cá bị lờn thuốc, mặt khác do người dân chữa trị không đúng thuốc, đúng cách và bệnh diễn ra trái mùa. Để chữa trị, người nuôi phải xác định đúng nguyên nhân gây bệnh. Nếu do vi khuẩn gây bệnh nên chữa trị bằng kháng sinh, nếu do nấm hoặc ký sinh trùng thì phải sử dụng hóa chất. Tuy nhiên, khuyến cáo được đưa ra đối với người nuôi khi sử dụng thuốc trị bệnh cho cá là phải đúng thuốc, đúng liều lượng để tránh trường hợp lờn thuốc.

KHÁNH NINH - KỲ NHI

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005