Cứu lấy làng nghề tôm hùm Vạn Ninh

Thu gom tôm chết.

Huyện Vạn Ninh được coi là địa phương "chủ lực" của Khánh Hòa trong nghề nuôi tôm hùm thịt, với sản lượng hằng năm bình quân khoảng 300 đến 350 tấn. Nhờ nghề này, đời sống người dân được cải thiện, nâng cao đáng kể. Nhưng giờ đây, người nuôi tôm như ngồi trên lửa. Tôm chết hàng loạt. Nợ nần chồng chất.

Hiện nay, Khánh Hòa là địa phương dẫn đầu cả nước về sản lượng tôm hùm thịt. Trên thị trường trong nước cũng như ở nước ngoài, tôm hùm của Khánh Hòa được đánh giá là có chất lượng cao, được người tiêu dùng ưa thích. Từ nhiều năm nay, nghề nuôi tôm hùm ở Khánh Hòa phát triển rất mạnh, tập trung ở huyện Vạn Ninh, thị xã Cam Ranh, TP Nha Trang; trong đó, Vạn Ninh là địa phương được coi là "chủ lực", với sản lượng hằng năm bình quân khoảng 300 đến 350 tấn.

Nghề nuôi tôm hùm đem lại lợi nhuận cao, giải quyết được việc làm cho nhiều lao động tại địa phương. Nhờ đó, đời sống bà con ngư dân ở đây trước kia rất khó khăn nay đã được cải thiện và nâng cao rõ nét. Có thể lấy xã đảo Vạn Thạnh làm một thí dụ.

Theo ông Trương Thái Hùng, Chủ tịch UBND xã, hiện ở đây có tới 700 hộ nuôi tôm hùm, mỗi năm thu hơn 100 tấn. Nếu tính theo thời giá là 770 nghìn đồng/kg, mỗi năm người dân xã đảo Vạn Thạnh thu từ con tôm hùm số tiền đến 77 tỷ đồng. Nhiều hộ dân ở đây giàu lên nhờ nghề nuôi tôm hùm.

Thế nhưng, từ tháng 4-2007 đến nay, tôm hùm ở đây bị nhiễm một chứng bệnh lạ, chết hàng loạt. Người dân gọi là dịch tôm sữa, vì bình thường, bụng tôm có mầu đỏ hồng, khi bị nhiễm dịch, bụng tôm biến thành một khối dịch trắng đục như sữa. Tôm chết, cả làng bè nuôi tôm lao đao. Bởi con tôm, bè tôm là cả một gia tài.

Chúng tôi ra đảo Vạn Thạnh vào buổi chiều. Hoàng hôn xuống, trời nước tím thẫm một mầu. Gió, mưa vần vũ khiến khung cảnh thêm phần thâm u. Làng bè yên ắng, trầm mặc, không sôi nổi, nhộn nhịp như những lần trước tôi ra thăm.

Nhiều ô nuôi tôm lưới đã kéo treo lên, trơ khung trống hoác. Ðây đó, vài ba người ngồi túm tụm trên bè, mặt đầy vẻ âu lo. "Bữa giờ dân ở đây như ngồi trên đống lửa vậy. Tôi bị mất gần trăm triệu mà đã muốn đứt hơi, ở đây nhiều người tôm chết hết hơn nửa, mất đứt hàng nửa tỷ đồng, nợ nần chồng chất, giờ không biết làm sao." - Người lái ghe đưa chúng tôi đi buồn rầu nói.

Bè nuôi tôm của anh ÐHD (anh D đề nghị không nêu tên trên báo - PV) có hơn 50 ô, lúc cao điểm anh nuôi đến hơn bốn nghìn con tôm hùm.

Anh kể: Mỗi con tôm hùm con khi mua về thả nuôi lớn chỉ bằng điếu thuốc lá mà đã có giá 274 nghìn đồng. Như vậy, chỉ tính riêng tiền mua con giống, anh đã phải bỏ ra hơn một tỷ đồng, còn nếu tính cả lồng, bè, các phương tiện khác thì giá trị của bè tôm vài tỷ đồng. Ðầu tư lớn như thế nên anh ÐHD theo dõi rất sát sao, lập sổ ghi số từng ô một, ghi cả lượng tôm, ngày giờ thả và cả diễn biến của mỗi ô trong suốt quá trình nuôi. Có điều lạ là tôm giống mua về anh nâng còn hơn nâng trứng mà vẫn bị chết. Lúc đầu thấy một vài con chết, cứ tưởng là tôm yếu, hao hụt như bình thường. Ai ngờ tôm chết ngày càng nhiều.

Nhiều đoàn công tác ra đây nắm tình hình, lấy mẫu xét nghiệm rồi kết luận là chưa tìm ra tác nhân gây bệnh nên chưa biết phải chữa trị thế nào. Khổ nỗi, trên thị trường hiện không hề có thuốc trị bệnh cho tôm hùm, người nuôi tôm bí quá đành mua thuốc của tôm sú đem về chữa cho tôm hùm. Không có thuốc chữa nên tôm chết ngày càng nhiều. Bè nào sáng ra có vài chục con tôm chết là coi như mất đứt 5 triệu đồng. Cứ thế, tôm chết liên tục, từ ngày này sang ngày khác.

Ông TVN, ở Ðầm Môn, nuôi gần 14 nghìn con tôm, bị chết hết phân nửa tuyệt vọng nói: "Tôi không còn mảy may hy vọng nào. Tôi nghĩ nếu không phối hợp tìm ra bệnh chắc tôi phải bỏ nghề tôm, không nuôi nữa!". "Bỏ nghề tôm rồi làm nghề gì?", tôi hỏi. Ông N nhìn xa xăm, thở dài.

Trao đổi ý kiến với chúng tôi, ông Ðào Văn Lương, Trưởng phòng Kinh tế huyện Vạn Ninh cho biết, vụ nuôi năm nay, Vạn Ninh có khoảng 7.500 lồng bè, số lượng khoảng 750 nghìn con. Theo thống kê ban đầu, thiệt hại của bà con vụ này khoảng 35 tỷ đồng.

Theo hướng dẫn của các cán bộ địa phương, chúng tôi đến thăm những bè nuôi tôm bị thiệt hại trong khu vực Ðầm Môn, xã đảo Vạn Thạnh. Ở đây, bè thiệt hại ít thì từ 40 đến 50 triệu đồng; thiệt hại vừa cũng một vài trăm triệu, còn có một số bè thiệt hại nặng con số lên đến hơn 500 triệu đồng.

Trong quá trình tiếp chuyện cùng chúng tôi, bà con nuôi tôm ai cũng khẩn khoản một điều: "Tâm sự với anh để anh hiểu hoàn cảnh của chúng tôi, xin đừng đưa tên tôi lên báo, một là ngại chuyện làm ăn thất bát, hai là lỡ anh em tín dụng ngân hàng họ đọc thấy mình mất nhiều quá, không cho vay nữa thì chết".

Theo ông Ðào Văn Lương, người dân xoay vốn từ nhiều nguồn, trong đó, chủ yếu là vay từ các ngân hàng. Nhiều người thế chấp cả sổ đỏ, vay ngân hàng số tiền cả tỷ đồng. Muốn vay tiếp phải trả nợ cũ, nhưng tôm chết như thế thì tiền đâu trả nợ cũ để được tiếp tục vay? Thời điểm này, tôm hùm con hạ giá, chưa đầy 100 nghìn đồng mỗi con nhưng hầu như không có ai đầu tư mua thả nuôi tiếp.

Tâm sự cùng chúng tôi, nhiều người nuôi tôm cho biết chỉ cố gắng "cầm cự" cho hết vụ này rồi bán bè, không nuôi nữa. Có hai nguyên nhân khiến người dân "chùn tay", một là sợ tôm bị dịch tiếp, không chữa được nên không dám nuôi, hai là thiếu vốn. Do đó, trước mắt, người nuôi tôm rất cần sự hỗ trợ của các nhà khoa học trong việc hướng dẫn cách thức phòng, chữa bệnh cho tôm; kiểm soát tốt chất lượng nguồn tôm giống, thức ăn cho tôm.

Tiếp đến, nếu được, Nhà nước có sự hỗ trợ thiệt hại cho người dân như đã từng hỗ trợ đối với gia súc, gia cầm bị dịch bệnh để người dân có điều kiện mua con giống, tiếp tục sản xuất. Bên cạnh đó, cần có chính sách cho khoanh nợ, giãn nợ, xem xét để những hộ bị thiệt hại được tiếp tục vay vốn sản xuất, bởi theo những người nuôi tôm, thiệt hại lớn như thế nhưng nếu "có gan" nuôi tiếp tục, được mùa thì việc trả nợ là không khó. Ngoài ra, về lâu về dài, ngành chức năng cần sớm có quy hoạch cụ thể vùng lồng bè nuôi tôm, một mặt để phù hợp quy hoạch chung phát triển kinh tế - xã hội vùng vịnh Vân Phong, mặt khác để bảo đảm vệ sinh môi trường, giảm thiểu rủi ro cho người nông dân.

Khi chúng tôi viết bài này, có một tin vui cho những người nuôi tôm hùm ở Khánh Hòa nói chung, ở Vạn Ninh nói riêng: các chuyên gia nước ngoài đã tìm ra tác nhân gây bệnh sữa trên tôm hùm, đó là vi khuẩn RiKetSia. Như vậy, một trong những trở ngại lớn nhất đối với người nuôi tôm hùm ở Vạn Ninh đã được tháo gỡ. Khi đã tìm thấy tác nhân gây bệnh; xây dựng được phác đồ điều trị bệnh cho tôm, nếu các ngành chức năng, đặc biệt là thú y, thủy sản vào cuộc một cách quyết liệt, bệnh dịch tôm sữa sẽ sớm được ngăn chặn. Vấn đề còn lại là người dân mong chờ Nhà nước sớm có chính sách cụ thể giúp người nuôi tôm được vay vốn để tiếp tục sản xuất. Và chỉ có thế, làng nghề nuôi tôm hùm ở Vạn Ninh, Khánh Hòa mới có cơ may phục hồi, phát triển.

PHONG NGUYÊN

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005