Hiệu quả của mô hình nuôi cá trên ruộng lúa

Lũ lớn từ thượng nguồn đổ về, dân vùng lũ thường lo sợ và kêu than. Đó là chuyện của 3 năm về trước, còn giờ đây, nhiều người dân vùng lũ xã Mỹ Thọ, huyện Cao Lãnh tỉnh Đồng Tháp lại mong cho lũ lớn hơn, kéo dài hơn để họ hưởng trọn vẹn hơn đặc ân mà thiên nhiên ban tặng và nhờ lũ mà họ đã đổi đời với mô hình nuôi cá trên ruộng lúa.

2 vụ lúa-1 vụ cá

Vừa kéo tay lưới, vừa lựa những con cá to bỏ vào khoang xuồng để kịp bán phiên chợ sáng, anh Bùi Minh Quang, ấp 3 xã Mỹ Thọ, huyện Cao Lãnh khoe: “Mùa nước này tụi tui ở đây làm hỏng hết việc! Sáng thì thăm đăng lưới, trưa cho cá ăn, chiều thì giăng lưới bắt cá . . . “Rồi anh trỏ tay ra ruộng nuôi với những dãy lưới cước trắng bạc: “Ở xóm này ai cũng vậy, không còn thất nghiệp như mấy năm trước”.

Cách làm của anh Quang là ở góc ruộng, anh đào một con mương rộng 3 mét, dài 30 mét, sâu 2 mét và thả 80kg cá giống như cá chép, mè trắng, mè vinh, rô phi. Thời điểm thả cá giống là ngay sau khi xuống giống lúa đông xuân khoảng 20 tháng 12 dương lịch, “nhưng phải sạ hàng để cá dễ dàng bơi lên ruộng kiếm ăn”, anh Quang nói. Sau khi thu hoạch xong vụ hè thu cũng là lúc nước lũ tràn đồng, cá được đưa lên ruộng, xung quanh được bảo vệ bằng đăng tre và lưới cước. Lúc này, vừa nuôi vỗ, anh vừa thu tỉa cá lớn để bán, thời gian thu tỉa kéo dài trong suốt mùa lũ. Anh Quang cho biết lợi thế mùa này là nhờ nguồn thức ăn tự nhiên phong phú và nguồn nước bạc nên cá lớn rất nhanh, chỉ cần bổ sung thêm cám hoặc cua,ốc.

Với 80 kg cá giống, thả nuôi trên 03ha mặt nước, mỗi năm anh đều thu hoạch trên 3 tấn cá các loại, với giá dao động từ 6.500đ đến 18.000đ/kg. Như ở thời điểm hiện nay, sau khi trừ chi phí anh còn lãi hơn 20 triệu đồng, “số tiền lời này dư để đầu tư cho 03 ha lúa vụ đông xuân” anh Quang nói giọng chắc nịch.

Cạnh ruộng của anh Quang là ruộng nuôi 01 ha của chị Ngô Thị Út, cũng với các loại cá như rô phi, chép, mè trắng, mè vinh. Chị nói: “Mùa nước rảnh rỗi nuôi cá coi như lấy công làm lời, nhẹ chi phí thức ăn, hơn nữa, lấy lời trang trải cho vụ đông xuân khỏi vay ngân hàng“.

Còn ông Nguyễn Ba Tư ở ấp 3 thì tâm đắc: “Khi túng bấn kéo vài chục ký đi chợ hoặc khi khách đến chơi nhà kéo vài ký cá đãi thoải mái, vì vậy mà dân ở đây trở nên ghiền nuôi cá”. Với 1 ha mặt ruộng, thả 20kg cá giống, mỗi vụ nuôi đã đem đến cho ông đồng lời gần 10 triệu đồng, ông nói: “Nuôi thưa nên cá không mắc bệnh, nhẹ chi phí”.

Kỹ sư Trần Quang Chính - Trưởng trạm thủy sản huyện Cao Lãnh cho biết, nuôi cá ruộng lúa thì đồng ruộng vẫn nhận được phù sa, năng suất lúa vụ sau tăng nhờ chất thảy của cá. Hơn nữa, ốc bươu vàng bị cá tiêu diệt triệt để nên khi xuống giống vụ lúa đông xuân nông dân khỏi phải tốn chi phí thuốc diệt ốc, vừa giảm tác hại đến môi trường, vừa giảm chi phí, nên mô hình này mang tính bền vững”.

Nhờ hiệu quả của mô hình nuôi cá ruộng lúa nên năm 2004, huyện Cao Lãnh chỉ có vài hecta, đến mùa lũ 2007, diện tích nuôi cá trên ruộng ngập lũ đã tăng lên 60ha, với năng suất đạt từ 1,2-1,5tấn/ha, tập trung nhiều nhất ở xã vùng sâu Mỹ Thọ với 33ha. Anh Nguyễn Thành Công, phó chủ tịch UBND xã Mỹ Thọ cho biết, vụ cá 2007 sắp kết thúc, kết quả cho thấy, đây là vụ cá mùa nước đạt hiệu quả cao nhất từ trước đến nay, với đồng lời dao động từ 10-12 triệu đồng/ha, tăng từ 3-5 triệu đồng/ha so với vụ cá năm 2006, tương đương với đồng lời của vụ lúa đông xuân, vì năm nay cá bán được gía cao. Anh Công tâm đắc: “Nhiều gia đình trước đây đời sống chật vật nay đã khấm khá nhờ 2 vụ lúa kết hợp với 1 vụ cá, không cần phải canh tác 3 vụ lúa liên tục trong năm, đây cũng là thế mạnh của vùng lũ”.

Để mô hình được nhân rộng…

Nuôi cá trên ruộng lúa không khó, nhưng muốn nuôi đạt hiệu quả, theo anh Lê Văn Nguyên, người có 5 năm kinh nghiệm nuôi cá ở ấp 3, xã Mỹ Thọ: “Người nuôi nên có ao ương cá giống khoảng 100 mét vuông cạnh bên ruộng nuôi, ao có độ sâu từ 1,5 đến 2 mét và thời điểm thả cá giống phải bắt đầu ngay sau khi xuống giống lúa đông xuân hoặc chậm nhất là sau tết nguyên đán, để đến khi nước lũ vừa lên ngập ruộng (khoảng tháng 6-7 D) cá đã lớn, gặp nước lũ kết hợp với nguồn thức ăn tự nhiên phong phú ở thời điểm này như: lúa rày, lúa chét, cua,ốc . . . cá sẽ chóng lớn và bắt đầu tiến hành thu tỉa kéo dài đến khi nước lũ rút cạn. Đặc biệt nên tránh thu hoạch đồng loạt khi nước lũ rút vì thời điểm này trùng với mùa cá thiên nhiên nên bán không được giá.

Theo anh Bùi Minh Quang, có ao ương bên cạnh ruộng nuôi còn có tác dụng là khi nước lũ rút cạn, số cá chưa kịp lớn có thể nuôi neo lại đến mùa khô, cỡ tháng 3-4 dl bán rất được giá. Ngoài ra, trong quá trình nuôi phải thường xuyên thăm đăng lưới, để kịp thời phát hiện cua hoặc chuột cắn phá hỏng lưới để tránh thất thoát. Kỹ sư Nguyễn Văn Chính cho biết thêm: “nếu thả nuôi xen tôm càng xanh thì mô hình này sẽ tăng hiệu quả vì lợi nhuận 1 kg tôm tương đương 10 kg cá”.

Nuôi cá trên ruộng lúa vào mùa lũ đã chứng minh được hiệu quả và tính bền vững của mô hình. Tuy nhiên, cái khó là nhiều hộ nghèo vẫn còn thiếu vốn đầu tư, vì chi phí đăng, lưới cho mỗi 1 hecta khoảng 2 triệu đồng (nhưng sử dụng được 3 mùa nước nếu bảo quản tốt), chưa kể chi phí cá giống.

Anh Bùi Minh Quang nêu ý kiến: “ Nếu được ngân hàng trợ vốn nên kéo dài thời gian cho vay lâu hơn vụ nuôi, để khi giá cá rẻ nông dân nuôi neo lại đợi khi cá có giá, tránh lệ thuộc vào thị trường”. Còn anh Nguyễn Thành Công cho biết kế hoạch sắp tới xã Mỹ Thọ sẽ mở rộng diện tích nuôi lên khoảng 300 ha, vì các cánh đồng ngập lũ của xã ít sóng gió, rất phù hợp với hình thức nuôi này” nhưng đề nghị ngành chức năng mở thêm các lớp tập huấn kỹ thuật nuôi, hướng dẫn nông dân chọn loại cá nào phù hợp để nuôi mang lại lợi nhuận cao”.

Vừa hiệu quả kinh tế, vừa tính ổn định, mô hình nuôi cá trên ruộng lúa ngập lũ đã được khẳng định. Vấn đề còn lại là người dân nơi đây đang mong sự tiếp sức của ngân hàng về vốn, vì theo kỹ sư Trần Quang Chính, mô hình này rất phù hợp để xóa đói giảm nghèo. Kế đến là tập huấn kỹ thuật, xây dựng các mô hình làm điểm trình diễn để tiếp tục khẳng định tính hiệu quả, bởi không chỉ ở huyện Cao lãnh mà mô hình này còn có thể nhân rộng ở nhiều nơi. Đó cũng là cách giúp người dân nâng cao thu nhập trên cùng 1 đơn vị diện tích và giúp người dân vùng lũ sống chung với lũ.

Hiếu Thảo

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005