Giải pháp bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản ở Cà Mau

Tỉnh Cà Mau có hơn 3.550 tàu khai thác thủy sản, trong đó có gần 1.000 tàu công suất nhỏ, hoạt động ven bờ, tận diệt nguồn lợi thủy sản. Ðể khắc phục, Cà Mau triển khai nhiều biện pháp nhằm bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản.

Khai thác tận diệt

Cách đây hơn mười năm, UBND tỉnh Cà Mau đã ban hành Quyết định nghiêm cấm khai thác thủy sản ven bờ đối với các nghề lưới đèn, cào mé, xiệp, te, lưới vây... Nghề khai thác ven bờ sát hại, tận diệt hầu hết tôm, cá non và việc cấm này được triển khai trong vùng biển có độ sâu 5-7 m nước để bảo vệ vùng sinh trưởng của các loài thủy sản. Gần đây, chủ trương này lại được chính quyền địa phương các huyện vùng biển tuyên truyền sâu rộng trong ngư dân. Kèm theo đó, ngành thủy sản có kế hoạch triển khai cho ngư dân chuyển đổi từ nghề khai thác ven bờ sang các nghề khác. Tuy nhiên, theo Chánh thanh tra ngành thủy sản Châu Văn Bằng, cho biết, đến nay, nghề khai thác ven bờ vẫn không giảm, ngược lại có chiều hướng tăng lên. Năm 2007, qua công tác thanh tra, kiểm tra, đã phát hiện và xử lý hơn 1.000 vụ vi phạm ngư trường khai thác; trong số này, có hàng trăm vụ khai thác bằng xung điện. Việc vi phạm không chỉ với ngư dân trong tỉnh, mà cả với ngư dân ngoài tỉnh. Nhất là, khi giá xăng dầu, chi phí tăng cao, nhiều ngư dân ngại ra khơi do sợ lỗ, nên chỉ hoạt động khai thác gần bờ.

Anh Nguyễn Hoàng Thiên, cán bộ phụ trách thủy sản của thị trấn Sông Ðốc bức xúc nói: Toàn thị trấn có gần 300/700 tàu cá loại nhỏ công suất dưới 20 CV, hoạt động ven bờ. Gần đây, các nghề khai thác ven bờ nở rộ trở lại; các cơ sở thu mua thủy sản mọc lên như nấm. Chợ thị trấn bày bán la liệt các loài cá con bé xíu, cá nhỏ, cá vụn gọi chung là cá tạp và bán xô cho các thương lái, cơ sở chế biến bột cá làm thức ăn chăn nuôi. Tuy chưa có con số thống kê cụ thể, nhưng thị trấn Sông Ðốc được xem là đầu mối cung cấp nguồn tôm, cá tạp khai thác tận diệt lớn nhất, không những đối với Cà Mau mà cho cả các tỉnh lân cận. Hiện nay, nhiều chủ phương tiện làm nghề khai thác ven bờ đã và đang lén lút thu nhỏ dần kích thước mắt lưới nhằm khai thác triệt để. Nhiều chủ phương tiện cho rằng nghề khai thác này mang lại hiệu quả kinh tế thấp, thế nhưng chính họ đã và đang làm cho biển Cà Mau ngày càng nghèo kiệt thêm.

Tỉnh Cà Mau hiện còn gần 1.000 phương tiện có công suất máy từ 20 CV trở lại lén lút hoạt động với các nghề đã bị cấm khai thác. Nhiều nhân viên trong Ðội kiểm ngư cho rằng, bờ biển Cà Mau dài hơn 250 km, nhiều cửa biển, kênh rạch nhỏ chằng chịt thông ra biển, dụng cụ đánh bắt cào mé, xiệp, te, lưới vây khá đơn giản, gọn nhẹ cho nên khi khai thác thủy sản trái phép gần bờ bị tàu của Ðội kiểm ngư kiểm tra họ thường vứt bỏ số ngư cụ này xuống biển và chạy trốn vào các kênh rạch. Ðồng thời, không ít lần xảy ra tình trạng ngư dân chống đối nhân viên kiểm ngư đang làm nhiệm vụ.

Chi cục trưởng Bảo vệ nguồn lợi thủy sản Cà Mau (BVNLTS) Ðỗ Chí Sỹ cho rằng: Cà Mau hiện có gần mười xã nằm dọc tuyến ven biển và các phương tiện tham gia khai thác thủy sản trái phép vẫn còn nhiều. Một trong những nguyên nhân khiến tình trạng này thời gian qua diễn biến phức tạp là do hầu hết các địa phương chưa làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương BVNLTS, phối hợp chiếu lệ và chủ yếu trông chờ vào lực lượng kiểm ngư. Tại cửa biển Khánh Hội, huyện U Minh, nơi tập trung khá nhiều phương tiện công suất nhỏ, nhiều ngư dân cho biết do đời sống khó khăn, họ thường xuyên tham gia khai thác thủy sản trái phép nhưng sẵn sàng chuyển đổi sang ngành nghề khác nếu Nhà nước và chính quyền địa phương có bước đi, giải pháp, cách làm cụ thể tạo công ăn việc làm mới ổn định cho họ... Ðiều này đã lý giải vì sao thời gian gần đây tình trạng khai thác thủy sản trái phép tăng mạnh trên vùng biển Cà Mau.

Giải pháp bảo vệ nguồn lợi thủy sản

Tỉnh Cà Mau hiện có hơn 3.550 phương tiện khai thác thủy sản, trong đó 530 chiếc đăng ký khai thác xa bờ có công suất máy từ 90 CV trở lên; số còn lại là phương tiện có công suất máy từ 90 đến nhỏ hơn 20 CV. Với ngư trường rộng hơn 80 nghìn km2, vào thời điểm mùa vụ, ngoài số tàu của tỉnh, còn có hơn 5 nghìn phương tiện từ các tỉnh ngoài vào khai thác. Số phương tiện này làm cho vùng biển Cà Mau trở nên quá chật hẹp và việc áp dụng đa dạng nghề khai thác đã làm cho sản lượng và chất lượng sản phẩm ngày càng giảm sút. Hiện nay, việc xử lý vi phạm vẫn là phạt hành chính, phạt thuế, trong khi cái lợi sát bên khiến nhiều ngư dân biết mình vi phạm nhưng vẫn lén lút hoạt động.

Việc nghiêm cấm các nghề khai thác ven bờ mang tính hủy diệt, sát hại nguồn lợi thủy sản là chủ trương đúng. Do đó, phải có sự phối hợp thống nhất giữa các địa phương và thực hiện đồng bộ các biện pháp hành chính. Tuy nhiên, xét cho cùng, đây vẫn là biện pháp tình thế nhằm lập lại trật tự trong khai thác thủy sản. Vấn đề chính là chưa chỉ ra được việc quy hoạch vùng, khu vực khai thác thiếu bài bản, bất cập ở nhiều khâu và từ đó gây khó khăn trực tiếp cho công tác bảo vệ, phát triển nguồn lợi thủy sản. Với ngư trường rộng lớn và gần 9 nghìn phương tiện trong, ngoài tỉnh thường xuyên hoạt động khai thác, trong khi cả tỉnh chỉ có hai tàu và vài cán bộ làm nhiệm vụ kiểm ngư khiến công tác bảo vệ ngư trường gặp không ít khó khăn.

Năm 2007, tỉnh Cà Mau đạt sản lượng khai thác thủy sản 300 nghìn tấn, tăng gần 5,5% so với năm 2006. Nhìn chung, sản lượng khai thác thủy sản hằng năm ở Cà Mau đều tăng, nhưng chất lượng sản phẩm luôn tỷ lệ nghịch với số lượng. Tập trung sức bảo vệ nguồn lợi thủy sản ven bờ, nhưng ở tuyến lộng có đến gần bảy nghìn phương tiện hoạt động quanh năm, đa dạng dụng cụ, đủ phương cách khai thác đã hình thành chiếc lưới khổng lồ giăng bủa bắt tôm, cá lớn, bé di chuyển từ ngoài khơi vào bờ sinh sản và ngược lại làm mất cân bằng sinh thái môi trường biển.

Ðể khôi phục tài nguyên biển, bảo vệ vùng sinh sản, sinh trưởng ven bờ của các loài thủy sản, ngành thủy sản Cà Mau đã phối hợp các huyện, xã vùng biển tuyên truyền cho ngư dân nắm vững chủ trương BVNLTS và phương hướng chuyển đổi nghề. Trước hết, làm tốt công tác quản lý gần 1.000 phương tiện có công suất máy từ 20 CV trở xuống, cho phép hộ ngư dân duy trì hoạt động khai thác trong thời gian một năm nữa, kể từ ngày đăng ký. Hiện có rất nhiều chủ phương tiện tự giác bỏ nghề cũ, thành lập tổ hợp tác sản xuất tôm giống, nuôi trồng thủy sản, vận chuyển hàng hóa...

Cà Mau đang khẩn trương tổ chức lại nghề cá xa bờ, áp dụng từng bước công nghệ đánh bắt tiên tiến, trên cơ sở điều tra, đánh giá diễn biến trữ lượng nguồn lợi thủy sản trên ngư trường. Sắp xếp, chuyển đổi cơ cấu ngành nghề phù hợp, nhất là số phương tiện công suất nhỏ, giảm dần sức ép khai thác gần bờ theo hướng gắn với phát triển, nhân rộng các mô hình nuôi trồng thủy sản ven biển, cụm đảo. Ðào tạo nguồn nhân lực lao động biển, nhất là đào tạo thuyền trưởng, máy trưởng, thuyền viên tàu cá; phổ biến kinh nghiệm bằng hình thức truyền nghề từ những người có kinh nghiệm nghề biển cho người chưa có hoặc ít kinh nghiệm. Quản lý chặt chẽ việc đóng mới, cấp phép khai thác tàu cá, tránh tình trạng ngư dân tự phát đóng mới tàu công suất nhỏ đánh bắt ven bờ; phân cấp cho huyện, xã quản lý phương tiện có công suất từ 20 CV trở xuống. Tài nguyên biển không phải là vô hạn, do vậy, cần nỗ lực bảo vệ để phát triển bền vững nguồn lợi thủy sản.

Ngọc Quân

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005