Thủy sản Cà Mau - Cơ hội vàng của những nhà đầu tư

Với tốc độ tăng trưởng nhanh, ổn định, liên tục dẫn đầu cả nước trên cả ba lĩnh vực: nuôi trồng, chế biến và xuất khẩu, thủy sản Cà Mau ngày càng khẳng định vị thế ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh và là một ngành gây nhiều ấn tượng cho những nhà nghiên cứu kinh tế trong và ngoài tỉnh. Cũng có thể nói, trong thập niên vừa qua, ngành thủy sản đã làm thay đổi một phần diện mạo quê hương Cà Mau theo chiều hướng tích cực. Chúng ta cùng nhìn lại chặng đường đã qua và những thành tựu, thách thức của Thủy sản Cà Mau: Trong một thời gian dài với những chính sách chuyển dịch cơ cấu kinh tế kịp thời mà Đảng bộ và nhân dân Cà Mau đã lựa chọn sau một quá trình thử nghiệm với mồ hôi và cả nước mắt, những năm tôm chết hàng loạt, những năm mà mỗi lần ra khơi là ngư dân nắm chắc phần lỗ… Nhưng bằng sự kiên trì trong đánh bắt, nỗ lực đẩy mạnh áp dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào nuôi trồng, chế biến, ngành thủy sản Cà Mau dần khơi dậy tiềm năng đất đai, mặt nước, biển cả… khẳng định vị thế và vai trò trong công cuộc phát triển kinh tế tỉnh Cà Mau.

Hiện nay nguồn tôm giống sạch bệnh được sản xuất ổn định tại đồng đất Cà Mau đáp ứng được gần 50% nhu cầu của người dân. Ảnh: Thanh Dũng.

MỘT TIỀM NĂNG PHONG PHÚ

So với cả nước, Cà Mau có lợi thế phát triển thủy sản thuận lợi nhất, thể hiện ở cả ba nhóm nghề đánh bắt, nuôi trồng và chế biến. Với ba mặt giáp biển cùng chiều dài bờ biển là 254km, bao bọc từ tây sang đông, Cà Mau có diện tích mặt nước trải rộng từ các bãi bồi ven biển đến các khu rừng ngập nước. Là một trong bốn ngư trường trọng điểm của cả nước, ngư trường Cà Mau có trữ lượng lớn và đa dạng các nguồn hải sản có giá trị kinh tế cao như: tôm, cua, mực, cá chai, cá mú… Với 660 loài, 319 giống thuộc 38 họ, trong đó 175 loài thuộc 116 giống và 77 họ đã được định danh.

Bên cạnh đó, việc nuôi trồng tại khu vực mặt nước ven biển cũng rất thuận lợi, gồm các loài nhuyễn thể và các loài hai mảnh vỏ như: nghêu, sò huyết; các loại tôm, cua, cá nước mặn có giá trị cao trong tiêu dùng và xuất khẩu. Nuôi trồng thủy sản ven biển, đặc biệt là nuôi tôm, đang phát triển nhanh chóng và trở thành thế mạnh của tỉnh Cà Mau.

Vùng biển Cà Mau còn có nhiều đảo, cụm đảo ven bờ như: cụm đảo Hòn Khoai, Hòn Chuối, Hòn Đá Bạc, một số bãi cát ven biển Đông của huyện Ngọc Hiển, bãi cát Khai Long… và ven biển là hệ sinh thái rừng ngập mặn đa dạng. Đây là những điểm lý tưởng để tàu thuyền trú ẩn khi có bão, gió lớn hoặc biển động. Những cụm đảo này cũng có thể phát triển thành những trung tâm hậu cần nghề cá của tỉnh và khu vực.

Những tiềm năng to lớn đã được khai thác hàng trăm năm nay. Cà Mau là tỉnh có điều kiện tự nhiên thuận lợi và tiềm năng thủy sản to lớn, đa dạng để phát triển thành ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần đẩy mạnh công cuộc CNH-HĐH, đưa kinh tế từng bước hội nhập với kinh tế khu vực và thế giới. Trong định hướng quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội tỉnh Cà Mau đến năm 2010 của Đảng bộ Cà Mau cũng ghi rõ: “Vùng kinh tế biển là một trong ba vùng kinh tế quan trọng của tỉnh. Chuyển dịch cơ cấu kinh tế thủy sản trong cơ cấu nông-lâm-thủy sản đến năm 2010 tương ứng là 20,4%-4,6%-75%”... Những con số này nói lên một tiềm năng cần được đánh thức và khai thác đúng mực để phát huy hiệu quả của nó, tạo điều kiện để người dân trực tiếp được hưởng lợi ngay trên chính đồng đất của mình…

Ngày càng có nhiều người dân làm giàu từ những vuông tôm. Ảnh: Thanh Dũng.

KHI TIỀM NĂNG ĐƯỢC ĐÁNH THỨC

Phát huy tiềm năng, lợi thế tự nhiên và quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền và bà con nông ngư dân, trong những năm qua, thủy sản Cà Mau đã duy trì tốc độ phát triển cao cả về sản lượng khai thác, giá trị sản xuất và tỷ trọng ngành trong cơ cấu kinh tế của tỉnh. Chính quyền địa phương và những đoàn thể thường xuyên phổ biến, nhân rộng những mô hình nuôi tôm quảng canh cải tiến năng suất cao, nuôi tôm kết hợp với các loài thủy sản và nhuyễn thể khác, xây dựng vùng nuôi an toàn để tăng hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững. Từng bước mở rộng diện tích nuôi thủy sản ở ven biển, đảo; tăng diện tích nuôi tôm công ngiệp ở nơi có điều kiện và nuôi các loài thủy sản có giá trị kinh tế cao.

Song song, ngành cũng đẩy mạnh công tác khuyến ngư, tập huấn kỹ thuật, quản lý chặt chẽ môi trường nước ở các vùng nuôi thủy sản tập trung. Tăng cường kiểm tra, hỗ trợ các cơ sở sản xuất kinh doanh giống thủy sản bảo đảm chất lượng, kiểm soát chặt chẽ nguồn giống nhập vào tỉnh để hạn chế lây lan mầm bệnh. Triển khai nhanh các dự án khu công nghiệp sản xuất giống thủy sản và các dự án phát triển nuôi trồng thủy sản từ nguồn vốn hỗ trợ đầu tư của Trung ương. Khi Cà Mau hội nhập với nhiều nền kinh tế trên thế giới, nhất là sau khi Việt Nam gia nhập tổ chức Thương mại thế giới WTO thì việc thực hiện đồng bộ các biện pháp để đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm đối với hàng thủy sản chế biến xuất khẩu là điều mà Cà Mau rất quan tâm, trong đó bao gồm việc đảm bảo không có dư lượng hóa chất, kháng sinh và vi sinh vượt mức cho phép, để đáp ứng được nhu cầu khắt khe của những thị trường khó tính và thực hiện đồng bộ từ khâu nuôi trồng đến sản xuất chế biến.

Đối với một lĩnh vực mà Cà Mau có tiềm năng phong phú nhất - lĩnh vực khai thác biển ; tỉnh đã tổ chức lại hoạt động khai thác theo hướng giảm chi phí, nâng cao hiệu quả gắn với bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng các cảng cá, khu neo đậu tránh, trú bão; phát triển mạnh các dịch vụ hậu cần nghề cá.

Từ những việc làm này, ngành thủy sản đã góp phần hiệu quả vào công cuộc xóa đói giảm nghèo. Nếu năm 2000 thu nhập bình quân đạt 350 USD/người, thì đến năm 2007 là 785 USD/người. So với nhiều tỉnh vùng ĐBSCL và cả nước, mức thu nhập trên khá cao. Trong khi các ngành kinh tế khác của Cà Mau chỉ đem lại giá trị tương đương hoặc thấp hơn nhiều tỉnh, thì ngành thủy sản Cà Mau đã tạo nên sự khác biệt về thu nhập đó. Thực tiễn phát triển trong những năm qua cho thấy: Những vùng có kinh tế thủy sản đóng vai trò chủ đạo thì đời sống của nhân dân cao hơn, số hộ giàu nhiều hơn và số hộ nghèo ít hơn các vùng sản xuất nông nghiệp giữ vai trò chủ đạo (thu nhập trung bình của mỗi hộ tham gia sản xuất thủy sản cao gấp 2-3 lần hộ tham gia sản xuất nông nghiệp).

Một kết quả đáng kể là thủy sản Cà Mau đã tạo được bước phát triển bền vững. Trong năm qua, với diện tích gần 1500ha nuôi tôm quảng canh cải tiến, năng suất bình quân 500kg/ha. Bên cạnh đó diện tích nuôi tôm công nghiệp trên 1000ha, năng suất bình quân 5 tấn/ha/vụ. Hiện nay, nhiều hộ dân kết hợp nuôi cá, cua và một số loài thủy sản trong đầm tôm. Phong trào nuôi cá nước ngọt đang phát triển mạnh với các loài có giá trị kinh tế cao, cho sản lượng thu hoạch khá. Có thể nói, trong năm qua, với sản lượng thủy sản 300 ngàn tấn đạt kế hoạch, tăng 8%; trong đó: tôm 106.200 tấn, đạt kế hoạch, tăng 5,46% ngành thủy sản đã góp phần cho kim ngạch xuất khẩu đạt 610 triệu USD, tăng 4,67% so với năm 2006. Một nguồn ngoại tệ quan trọng trong việc xây dựng quê hương.

Do các nhà máy tăng cường đổi mới thiết bị công nghệ, dây chuyền sản xuất tiên tiến, từ đó mức độ tham gia thị trường rộng và chuyên sâu hơn, sản xuất được nhiều mặt hàng giá trị gia tăng... Đây là yếu tố tạo nên giá trị để tăng kim ngạch xuất khẩu và nâng cao uy tín, thương hiệu tôm Cà Mau trên thị trường thế giới và quan trọng hơn hàng thủy sản Cà Mau ngày càng được giá hơn, người nông dân cũng hưởng lợi từ những điều này.

Cũng nên nhấn mạnh có được những kết quả trên là do trong những năm qua công nghiệp chế biến thủy sản đã phát triển mạnh theo hướng CNH-HĐH. Nhiều băng chuyền, tủ đông Blook, nhiều dây chuyền chế biến những mặt hàng giá trị gia tăng cao đều được những nhà chế biến của Cà Mau nhập về. Nhờ vậy, công nghiệp chế biến thủy sản Cà Mau đã đạt trình độ ngang tầm so với các nước trong khu vực. Nhiều DN có sản phẩm chất lượng cao, thương hiệu mạnh và có giá trị xuất khẩu (XK) lớn. Điển hình là Cty XNK Thủy sản Minh Phú, Camimex, Cadovimex, Phú Cường, Quốc Việt… có giá trị xuất khẩu hàng chục triệu USD mỗi năm… Có thể nói: Kim ngạch XK tăng nhanh trong những năm qua cho thấy thủy sản Cà Mau đã có chỗ đứng trên thị trường, phát huy lợi thế cạnh tranh. Đây là thành tựu lớn, khẳng định vai trò ngành kinh tế mũi nhọn, có tính chất thúc đẩy các ngành nghề và kinh tế xã hội tỉnh phát triển.

Nuôi tôm sinh thái – một trong những chương trình mà ngành thủy sản Cà Mau khuyến khích người dân tham gia để tạo ra những mặt hàng thực phẩm được ưa chuộng trong thời hội nhập. Ảnh: Thanh Dũng.

Thu hoạch tôm công nghiệp. Ảnh: Tấn Điệp.

CƠ HỘI VÀNG VÀ THÁCH THỨC MỚI

Những thành quả đạt được của ngành thủy sản nói riêng đã tạo tiền đề để Cà Mau tiếp tục tiến nhanh trong những năm tới với sức sống mới. Trong một chuyến về thăm và làm việc tại tỉnh Cà Mau, Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh đã khẳng định: “Cà Mau với thế mạnh là đánh bắt và nuôi trồng thủy sản cùng với lợi thế là tỉnh có diện tích nuôi tôm, một ngư trường đánh bắt thủy sản vào bậc nhất nước,… Cà Mau xứng đáng được Trung ương đầu tư trọng điểm nuôi trồng, đánh bắt cá và chế biến thủy sản”. Sự nhìn nhận và quyết tâm trên sẽ mở ra tương lai phát triển mới của ngành và càng được khẳng định khi trên địa bàn những dự án lớn như: Khu công nghiệp Khí-Điện-Đạm, Âu Thuyền Tắc Thủ, Cảng Năm Căn,… đã được đầu tư xây dựng và đưa vào hoạt động.

Tuy vậy, bên cạnh vận hội mới, thủy sản Cà Mau cũng phải đối mặt với những thách thức không nhỏ. Trong đó, sau khi Việt Nam gia nhập WTO, những mặt hàng thủy sản Cà Mau ngày càng chịu nhiều kiểm soát gắt gao từ việc chống bán phá giá đến kiểm tra chất lượng...Cùng với đó, thị trường nhiên liệu thế giới và trong nước biến động phức tạp theo hướng tăng nhanh, khiến lợi nhuận người sản xuất thấp. Giá dầu thô, lãi suất ngân hàng sẽ là gánh nặng lớn trong cả ba lĩnh vực chế biến, đánh bắt lẫn nuôi trồng. Giảm thiểu chi phí là vấn đề vô cùng khó khăn trong khi kết cấu hạ tầng của Cà Mau thấp kém, nhất là các huyện có thế mạnh nuôi trồng, khiến chi phí đi lại, vận chuyển lớn. Ngoài ra, sản xuất thủy sản của Cà Mau còn mang nặng yếu tố tự phát, khiến việc quản lý không chặt chẽ.

Những thách thức trên, không thể một DN, ngành thủy sản hay tỉnh Cà Mau có thể giải quyết được mà phải có sự phối hợp đồng bộ giữa nhiều cấp, ngành, thực hiện nhiều giải pháp trước mắt và lâu dài. Nhiệm vụ trọng tâm trước mắt đối với Cà Mau là phải ổn định sản xuất trong đánh bắt, nuôi trồng và chế biến XK. Đầu tư phương tiện đánh bắt xa bờ kết hợp với khai thác và tái tạo nguồn lợi thủy sản ven bờ; hướng mạnh nuôi trồng sang thâm canh, đa canh tăng năng suất; đẩy mạnh chế biến XK theo hướng chú trọng chất lượng là những hướng đi có tính then chốt. Bên cạnh đó, việc mở rộng thị trường Hoa Kỳ… cũng cần được chú ý. Trữ lượng các loài hải sản có thể khai thác ở ngư trường Cà Mau gồm: vùng biển Đông Nam Bộ có trữ lượng tầng cá nổi 520 nghìn tấn với khả năng khai thác trên 400 nghìn tấn. Vùng biển Tây Nam Bộ có trữ lượng tầng cá nổi 316 nghìn tấn, có khả năng cho khai thác là 235 nghìn tấn.

Từ những ưu thế này sẽ là cơ hội vàng cho những nhà đầu tư trong và ngoài nước đầu tư vào ngành công nghiệp nuôi trồng, đánh bắt và chế biến thủy hải sản và quan trọng hơn, thủy sản Cà Mau sẽ phát triển nhanh nếu khắc phục được những rào cản như đã nêu và phát huy hết thế mạnh vốn có của mình.

ĐÀO MINH TUẤN

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005