Nậu vựa “bắt tay” ép giá hải sản

Đến nay tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vẫn chưa có một chợ đầu mối tiêu thụ hải sản. Chỉ có các chợ cá mọc tự phát phục vụ nhu cầu mua bán ít ỏi của người dân.

Một phần do tiện lợi, nhanh chóng, nhưng cơ bản là vẫn chưa có chợ đầu mối nên phần lớn các ngư dân trở về sau các chuyến biển đều bán hải sản cho các nậu vựa. Lợi dụng điều này, nhiều nậu vựa liên kết ép giá ngư dân.

KHÔNG BÁN CHO NẬU VỰA, KHÔNG BIẾT BÁN CHO AI

5 giờ sáng, tại các cảng cá, cảnh mua bán diễn ra tấp nập. Những chiếc tàu chở cá chậm rãi tiến vào bờ. Quan sát chúng tôi thấy, mỗi khi tàu cập bến, có một “đội quân” chừng 6-7 người bước lên tàu, dỡ từng khoang thuyền ra và bốc cá. Chủ tàu dường như không thèm quan tâm tới thành quả lao động của mình, trên khuôn mặt họ hằn rõ sự mệt mỏi sau một chuỗi ngày dài lênh đênh trên biển. Một lao động trên tàu cho biết: Sản phẩm khi vào bờ thì phụ thuộc vào các “đầu nậu”. Họ tự cho người bốc cá, tự cân, tự bán và giá cũng tự họ định đoạt”.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, tình trạng ép giá của các nậu vựa tồn tại từ nhiều năm nay, nhưng các chủ tàu đều phải “ngậm bồ hòn làm ngọt”. Ông Nguyễn Văn Hồng, một cửu vạn tại cảng cá Bến Đình (phường 5, TP. Vũng Tàu) cho biết: Mỗi sáng các đại lý đều “phone” cho nhau và bắt tay làm giá thu mua sản phẩm. Lúc đầu, có chủ tàu thấy xót của không chịu bán nhưng đến chỗ khác giá cũng không cao hơn, thậm chí họ còn không mua.

Theo tính toán của những người mua bán tại bến cảng, mỗi ngày đại lý thu mua mấy chục tấn cá, tiền chênh lệch thu về cả chục triệu đồng. Còn chủ tàu lênh đênh trên biển mấy tháng trời nhưng chuyến nào may mắn, sau khi trừ chi phí trả tiền công cho bạn ghe, cũng chỉ được 20-30 triệu đồng. Có chuyến sau khi trừ xong các khoản “tạm ứng” với nậu vựa, chủ đại lý xăng dầu thì chủ tàu hết sạch”. Ông Trần Tý, ngư dân xã Bình Châu, huyện Xuyên Mộc than: Khi đi biển về, nậu vựa viện đủ lý do chê cá kém chất lượng, không đều con... nên chỉ mua 8.000-9.000 đồng/kg trong khi giá thực tế là 20.000 đồng/kg. Biết mình thiệt nhưng ngư dân vẫn phải chịu, bởi một chuyến biển 30-40 tấn cá biết bán cho ai, mà 90% chi phí cho mỗi chuyến đi là “tiền vay bạc hỏi”. Trên thực tế, giá cá nậu vựa thu mua từ ghe tàu thấp hơn nhiều so với giá mà họ bán cho các đầu mối tiêu thụ.

Hầu hết các chủ tàu đều biết kiểu mua ép giá nhưng cũng phải bán cho nậu, vựa theo ký ước bởi lẽ trước khi ra khơi chủ nậu, vựa đã cho vay vốn hoặc bán nợ dầu. Theo phản ảnh của bà con ngư dân, hiện nay 80% ngư dân đều nợ ngân hàng và chủ nậu, vựa.

Cá thu ngừ nậu vựa chỉ mua cho chủ ghe 10.000 - 12.000 đồng/kg nhưng bỏ cho mối 25.000 đồng/kg.

Bị ép giá không có quyền định đoạt sản phẩm của mình, nghịch lý này đã diễn ra từ lâu và trở thành “luật”. Chủ tàu nào muốn duy trì những chuyến biển tiếp theo, họ chỉ còn cách vay mượn từ những người sinh ra “luật” này. Và cứ thế nợ nần như vòng “kim cô” buộc chặt họ phải lệ thuộc vào chủ nợ. Trong số đó cũng có một số ngư dân khá giả, không chịu cảnh lệ thuộc nậu, vựa, họ tự bỏ vốn đầu tư cho chuyến đi biển để được quyền chọn lựa mối tiêu thụ sản phẩm. Nhưng thực tế, các đại lý ở đây đều “bắt tay” thống nhất chỉ thu mua với giá nhất định nên ngư dân cũng không thể bán với giá cao hơn được. Bà Trần Thị Thu, ngư dân phường 3 (TP.Vũng Tàu) bức xúc: ngoài việc ép giá, ép phẩm cấp cá, một số nậu, vựa còn tính lãi nợ dầu với giá cắt cổ. Mỗi lần mua dầu, ngư dân phải trả khoản chênh lệch giá mỗi lít dầu từ 20-30% so với giá thị trường. Có chuyến biển, khi đi dầu chưa tăng nhưng khi về phải trả nợ theo giá mới.

RẤT CẦN MỘT CHỢ ĐẦU MỐI ?

Hiện tượng thị trường hải sản bị thả nổi, tư thương mặc sức ép ngư dân đã diễn ra trong một thời gian dài nhưng các ngành chức năng vẫn chưa có giải pháp nào ràng buộc tư thương để ngư dân được hưởng giá trị sản phẩm đúng với công sức họ bỏ ra. Ông Trần Thanh Du, ngư dân xã Phước Tỉnh, huyện Long Điền giãi bày: “Một trong những nguyên nhân dẫn đến các nậu, vựa ép giá chúng tôi là do hiện nay tỉnh chưa có điểm giao dịch hải sản chính thức. Mấy năm trước, chúng tôi nghe nói tỉnh cho xây dựng chợ đầu mối thu mua hải sản, nhưng đến nay vẫn chưa có”. Theo ông Du, hải sản đánh bắt nhập bến tại xã Phước Tỉnh trung bình từ 400-700 tấn/ngày. Thế nhưng, tại đây chưa có công ty chế biến thủy sản nào đặt cơ sở thu mua. Bên cạnh đó, cơ sở hạ tầng cho nghề cá cũng chưa được quan tâm đầu tư đúng mức. Nhiều cảng cá quá tải gây khó khăn, cản trở việc mua bán của ngư dân. Ông Trần Văn Dũng, Giám đốc công ty Cổ phần chế biến Xuất nhập khẩu thủy sản Bà Rịa-Vũng Tàu cho biết: “Các công ty chế biến không thể trực tiếp thu mua sản phẩm của các chủ tàu được vì sản phẩm thu mua của công ty đều phải được chọn lọc kỹ càng trong khi dịch vụ hậu cần nghề cá không bảo đảm để cho ngư dân làm được việc này. Vì thế buộc chúng tôi phải thu mua từ các nậu, vựa. Điều này không chỉ gây thiệt thòi cho ngư dân mà chính doanh nghiệp cũng chịu thiệt do không thu mua được tận gốc nên chịu giá cao hơn”.

Ông Trần Minh Sanh, Chủ tịch UBND tỉnh: Cần phải có biện pháp ràng buộc tư thương

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Ban Quản lý thị trường phải tìm hiểu kỹ việc tư thương ép giá và báo cáo cho UBND tỉnh. Từ đó, UBND tỉnh sẽ chỉ đạo biện pháp cụ thể để ràng buộc các đầu mối thu mua, không để họ ghim giá gây thiệt thòi cho ngư dân. Đồng thời, Ban quản lý thị trường phải kiểm tra chặt thị trường hải sản trong tỉnh, ngăn chặn kịp thời tình trạng đầu cơ, lũng đoạn giá cả của nậu vựa. Các ban ngành chức năng cần phải có sự phối hợp chặt chẽ mới có thể giúp ngư dân vượt qua giai đoạn khó khăn và xây dựng nghề cá ngày càng phát triển bền vững.

Ông Cao Văn Rớt, ngư dân TP. Vũng Tàu: Ngư dân đã quá khổ vì bị ép giá

Chúng tôi bao năm đã quá khổ với việc bị ép giá và làm “con nợ” của nậu vựa rồi. Chúng tôi rất cần một hệ thống thu mua sòng phẳng để ổn định giá cả thị trường, không đẩy ngư dân chịu cảnh bị động.

Ông Phạm Tính, cán bộ phụ trách hải sản xã Phước Tỉnh, huyện Long Điền: Không đoàn kết sẽ bị “chìm”

Từ trước tới nay, mỗi lần gặp khó khăn từ hiểm họa thiên tai hay dầu tăng giá, ngư dân đã phải “tự bơi” và tự tìm hướng đi cho mình. Hai năm qua, bao “cú sốc” dồn dập từ giá dầu, bão lụt chúng tôi vẫn phải cố gắng đứng dậy. Giờ đây, nếu không có sự can thiệp của cơ quan chức năng đối với việc tổ chức lại hoạt động mua bán hải sản, tôi e rằng cảnh “cốc mò cò xơi” còn tiếp diễn và ngư dân sẽ đến lúc bị vắt kiệt sức, ngư dân mỗi ngày một khó khăn thêm, thậm chí có người còn “chìm” nghề.

Thanh Nga

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005