Thái Nguyên: Nổi chìm làng cá giống Cổ Lũng

Ra đời và tồn tại đã gần nửa thế kỷ, làng cá giống ở xã Cổ Lũng, huyện Phú Lương (Thái Nguyên) từng trải qua những thăng trầm... Hiện nay, khi hoạt động sản xuất cá giống của người dân nơi đây đạt đến trình độ cao thì lại là lúc nghề đang có xu hướng mai một, thoái trào...

Đi trong vùng làng nghề cá giống xã Cổ Lũng, ở khắp các ngõ xóm chỗ nào cũng có các thợ buôn cá tìm mua hàng. HTX cá giống xã Cổ Lũng ra đời đầu thập kỷ 60 của thế kỷ trước. Cách làm cá của những xã viên HTX ngày đó là về sông Hồng vớt cá bột để gột thành cá giống. Đến đầu những năm 80, HTX giải thể. Trên cơ sở những kinh nghiệm được tích lũy, một số hộ dân đã đào ao, tìm mua cá bột tại các trại cá giống để sản xuất, duy trì nghề. Cho đến lúc trở thành làng nghề, con cá giống đã đem lại thu nhập đáng kể cho dân làng.

Ông Vũ Viết Bi (xóm Bờ Đậu), một người có nhiều năm làm nghề vui vẻ phác họa về quy trình kỹ thuật của việc sản xuất cá giống. Sau khi tát cạn, phơi và khử trùng ao thật kỹ, người nuôi cá phải chịu thương, chịu khó chăm chút hết sức cầu kì cho cá: Dậy sớm khua ao để tạo đủ ô xy cho cá hô hấp; thường xuyên chú ý màu nước mới có thể cho cá một chế độ ăn hợp lý và kịp thời phát hiện bệnh của cá chính xác. Quá trình thu hoạch đòi hỏi sự cẩn thận, nhẹ nhàng, nếu không cá sẽ bị tróc vẩy, không bán được.

Con cá giống ở xã Cổ Lũng với sự phát triển nhanh chóng đã tạo ra những mô hình thu mua tập trung, cung cấp số lượng lớn cá giống cho những người buôn. Hộ gia đình của 2 anh em ông Nguyễn Văn Lập và Nguyễn Văn Hiệp (xóm 9) là một đại lý thu mua vào loại lớn nhất của vùng. Ông Nguyễn Văn Lập chuyên cung ứng các giống cá thả như trắm, trôi, mè, chép... Trong khi đó, gia đình ông Nguyễn Văn Hiệp lại chuyên cung cấp các giống cá cảnh. Người bán cá giống bây giờ không đếm con như trước đây mà chuyển bán cân. Mỗi ngày, đại lý của ông Lập và ông Hiệp bán hàng trăm kg cá giống. Để có đủ số lượng lớn cá giống như vậy, 2 anh em ông Lập đã đầu tư vốn ban đầu để mua cá bột cung cấp cho hàng chục hộ nuôi. 2 anh em ông sẽ bao tiêu đầu ra cho người dân và trừ đi giá trị mua giống cá bột. Ông Lập cho biết, mùa cá giống bắt đầu từ tháng 2 đến tháng 9 âm lịch. Trong suốt mùa cá mấy năm nay, chưa một ngày nào đại lý của ông không bán hết hàng.

Xem ra, nghề cá giống ở Cổ Lũng đang phát triển đến độ hưng thịnh. Ông Nguyễn Văn Ánh, Chủ tịch UBND xã Cổ Lũng cho biết, tổng diện tích ao nuôi cá giống của xã hiện nay là 34 ha, thu hút hơn 60 hộ nuôi của 6/18 xóm trong toàn xã. Sản lượng hàng năm đạt 25 tấn cá giống. Nhưng thật ngạc nhiên khi mà gần đây một số người nuôi đã bỏ nghề, san ao thành ruộng để chuyển sang cấy lúa. Ông chủ tịch UBND xã lại cho rằng, điều đó là hoàn toàn tự nhiên, tất yếu và nó tuân theo quy luật sàng lọc. Đối với một số hộ nuôi, do không đảm bảo hội tụ đủ các yếu tố cần thiết về năng lực chuyên môn, nguồn vốn và đặc biệt là không chủ động được nguồn nước thì buộc phải chuyển đổi. Ông Ánh cho biết thêm trên địa bàn 6 xóm duy trì nghề cá giống hiện nay chưa có một mét kênh mương nào phục vụ cho sản xuất chăn thả.

Trên góc độ về giá trị và hiệu quả thì ông Vũ Viết Bi (xóm Bờ Đậu) lại lí giải nguyên nhân của tình trạng mai một nghề cá hiện nay theo hướng khác. Ông chứng minh như sau: Mỗi năm, một sào ao nuôi cá giống cho thu nhập bình quân 2,5 triệu đồng. Trong khi giá cá giống vẫn không thay đổi mà giá cả nói chung lại leo thang thì người nuôi cá đang gặp rất nhiều khó khăn. 2,5 triệu đồng của 2 năm trước có thể mua được 8 tạ thóc, nhưng hiện nay chỉ có thể mua được 4 tạ thóc. Như vậy, rõ ràng là làm ruộng hiện nay lại hiệu quả hơn làm cá.

Không ít những hộ nuôi cá giống ở xã Cổ Lũng đã rơi vào tình trạng tay trắng bởi sự phá hoại của những kẻ xấu xa, đố kỵ, ghen ghét. Thật đáng buồn khi mà hiện tượng bả cá, ruốc cá đã làm cho mồ hôi, công sức của người dân thành đổ xuống sông, xuống biển. Nhiều người làm cá giống phẫn uất nhìn cá chết trắng ao mà không biết làm gì. Có lẽ đó cũng là nguyên nhân làm cho người nuôi cá giống không còn thiết tha với nghề...

ĐỒNG VĂN THƯỞNG

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005