Để thu mua nhanh lượng cá tra, cá ba sa tồn đọng: Sớm giải ngân 1.000 tỷ đồng

Thủ tướng Chính phủ vừa quyết định xuất 1.000 tỷ đồng thu mua cá tra và cá ba sa nguyên liệu của nông dân. Tuy nhiên vốn vay đến tay doanh nghiệp mới chiếm tỷ lệ rất nhỏ.

Từ việc con cá tới việc xây dựng vốn giữa ngân hàng, doanh nghiệp và người nuôi trồng thủy sản là cả vấn đề. Từ năm 1997 đến nay, năm nào cũng diễn ra tình trạng thừa rồi lại thiếu nguyên liệu chế biến thủy sản xuất khẩu, khiến cho ngành sản xuất mang lại kim ngạch lớn này luôn trong tình trạng bất ổn.

Giải ngân chậm vì thủ tục

Theo số liệu của Cục Nuôi trồng thủy sản-Bộ NN và PTNT, 8 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long có 76 nhà máy chế biến, sau khi có chủ trương của Thủ tướng Chính phủ cho vay 1.000 tỷ đồng để thu mua cá tra và cá ba sa nguyên liệu của nông dân, hầu hết các tỉnh đều có kế hoạch phân bổ kinh phí và thực hiện khoanh nợ, giãn nợ cho người nuôi. Tuy nhiên, số vốn vay đã đến tay doanh nghiệp (DN) mới chiếm tỷ lệ rất nhỏ: Tỉnh Vĩnh Long đã giải quyết cho vay 15 tỷ đồng, An Giang 4,7 tỷ đồng, Sóc Trăng 4,5 tỷ đồng.

Tại cuộc họp trực tuyến giữa Bộ NN và PTNT với 8 tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, ông Nguyễn Thanh Sơn, Phó chủ tịch UBND TP Cần Thơ cho biết hiện tồn đọng hơn 50.000 tấn cá tra đến kỳ thu hoạch, trong đó có khoảng 20.000 tấn cần tiêu thụ ngay vì đã đạt cỡ và tiêu chuẩn chế biến xuất khẩu. Sau khi có chủ trương cho vay vốn thu mua sản phẩm, tỉnh đã báo cáo đề xuất 7 DN. Song DN có quan hệ với nhiều ngân hàng khác nhau, trong khi nguồn vốn vay được phân bổ thông qua hệ thống ngân hàng NN và PTNT, nên để được vay, nhiều DN phải làm lại thủ tục, dẫn đến việc giải ngân chậm. Mặt khác, mức lãi suất vay khá cao nên DN cũng đắn đo, cân nhắc về hiệu quả kinh doanh. Ông Sơn kiến nghị, Ngân hàng Nhà nước nên đưa ra mức lãi suất phù hợp để DN yên tâm thu mua cá tồn đọng.

Theo ông Trần Văn Chót, Phó Giám đốc Sở NN và PTNT tỉnh Hậu Giang, tỉnh được phân bổ nguồn vốn 100 tỷ đồng và Ngân hàng NN và PTNT tỉnh đã mời các DN cũng như hộ nuôi có nhu cầu bàn biện pháp giải ngân. Tuy nhiên xuất hiện khó khăn khác là, do sản lượng cá lớn, giá hạ, thương lái thu mua cá tra từ 14.000 đồng/kg đến 14.200 đồng/kg, thấp hơn giá thành sản xuất của nông dân 1.000-1.300 đồng/kg. Nhiều hộ nông dân lưỡng lự chưa muốn bán khi DN tiến hành thu mua.

Doanh nghiệp lớn cam kết

Mặc dù gặp nhiều khó khăn, song các DN chế biến xuất khẩu thủy sản lớn đều cam kết sẽ thu mua hết cá nguyên liệu cho nông dân, thậm chí sẵn sàng thuê thêm kho để chứa hàng. Ông Doãn Tới, Chủ tịch HĐQT công ty cổ phần Nam Việt (An Giang) nói, công ty có thể thu mua khoảng 1.000 tấn cá/ngày. Song nếu có đủ nhân lực, việc thu mua 40.000 tấn cá có thể rút ngắn trong 30 ngày.

An Giang là tỉnh có diện tích nuôi lớn thứ 2 Đồng bằng sông Cửu Long. UBND tỉnh đã có công văn, trước mắt giao Ngân hàng NN và PTNT chi nhánh An Giang giải ngân 200 tỷ đồng, tạm thời giao cho Công ty cổ phần Nam Việt khoản tín dụng 80 tỷ đồng để mua 5.000 tấn cá. Công ty cổ phần Agfish nhận khoản tín dụng 40 tỷ đồng, công ty Cửu Long, Afasco, Việt An nhận 15 tỷ đồng/công ty. Số tiền còn lại, tỉnh dùng giải ngân cho các hộ sản xuất. Từ đầu tháng 6, dù chưa nhận được tiền vay nhưng các công ty đã tiến hành thu mua sản phẩm. Lãnh đạo tỉnh An Giang còn nhận định, cá đúng kích cỡ có thể thiếu trong thời gian tới.

Cục Nuôi trồng thủy sản cho hay, đến 20-6, 8 tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long đã có kế hoạch thu mua khoảng 73.670 tấn cá trên tổng số lượng cá tồn cần thu mua khoảng 170.000 tấn. Trong đó, Cần Thơ khoảng 20.000 tấn, An Giang 12.000 tấn, Đồng Tháp 25.000 tấn...

Hậu quả của việc phát triển tự phát

Câu chuyện thừa cá tra và ba sa nguyên liệu không phải là mới. Từ năm 1997 đến nay, năm nào tình trạng thừa cá nguyên liệu, dẫn đến rớt giá đều xảy ra. Có khác là năm nay, sản lượng nuôi tăng nhanh, trong khi sản lượng chế biến xuất khẩu lại tăng không như mong muốn. Nhiều sản phẩm thủy sản khác (như tôm) cũng lâm tình cảnh tương tự. Trong khi các tỉnh đang tìm cách thu mua sản phẩm, tháo gỡ khó khăn cho DN và người nuôi, Bộ NN và PTNT dự báo vào tháng 7, có thể thiếu nguyên liệu chế biến do vụ trước đã thu hoạch hết, còn vụ sau chưa đến kỳ khai thác.

Nguyên nhân của vòng luẩn quẩn trên là tình trạng phát triển tự phát không theo quy hoạch. Người nông dân thấy cá trúng mùa, được giá, có lãi cao thì đổ xô nuôi, sản lượng lớn hơn nhu cầu chế biến nên bị tư thương ép giá, phải bán lỗ. Bà Nguyễn Thu Nga, Phó Giám đốc Sở NN và PTNT tỉnh Bến Tre cho biết, nhiều cơ sở nuôi cá thương phẩm đã đến thời điểm thu hoạch nhưng vẫn cầm cự không bán, chờ giá lên. Trong khi đó, giá vật tư, chi phí nuôi đều tăng so với năm trước nên giá thành cá nguyên liệu cao hơn giá bán 1.000-1.500 đồng/kg. Mặt khác, DN mua cá của dân trả tiền chậm, trả nhiều đợt, thậm chí 2 tháng mới thanh toán nên người nuôi không đủ tiền mua thức ăn cho cá.

Ngoài ra, theo nhiều DN có uy tín, việc xuất hiện hàng loạt DN thu mua nguyên liệu nhưng không có nhà máy chế biến đã dẫn đến tình trạng cạnh tranh không lành mạnh khiến thị trường mất ổn định. Họ kiến nghị Hiệp hội Chế biến, Xuất khẩu thủy sản-VASEP, cùng với việc ban hành giá sàn thu mua nguyên liệu, cần nghiên cứu cả giá sàn xuất khẩu để ngăn chặn việc cạnh tranh không lành mạnh bằng bán phá giá.

Bộ trưởng Bộ NN và PTNT Cao Đức Phát thống nhất với nhiều kiến nghị của DN khi cho rằng nên mở ra cho nhiều DN chế biến cá tra và ba sa được vay vốn để đẩy nhanh thu mua lượng cá tồn đọng, đồng thời giảm tình trạng lợi dụng ép giá. Bộ trưởng yêu cầu rà soát lại quy hoạch, kế hoạch phát triển vùng nuôi và nhấn mạnh việc xây dựng liên kết giữa ngân hàng, DN, người nuôi để đầu tư tốt, hạ giá thành sản phẩm, tăng sức cạnh tranh về xuất khẩu và tăng lợi nhuận cho nông dân.

Y Linh

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005