Làm gì để cứu tôm hùm?

Nhắc đến nghề nuôi tôm hùm là người ta nghĩ ngay đến Khánh Hoà, không những bởi nơi đây có tổng số lồng nuôi và sản lượng tôm thịt thương phẩm lớn nhất nước mà còn bởi đây chính là nơi nghề nuôi tôm hùm ra đời.

Vào những năm 80, toàn bộ sản lượng tôm hùm đông lạnh xuất khẩu của nước ta chủ yếu từ nguồn đánh bắt tự nhiên, khoảng trên dưới 500 tấn/năm. Sau này khi nguồn tôm tự nhiên đã cạn kiệt, nghề nuôi tôm hùm lồng bắt đầu xuất hiện ở Khánh Hoà. Đến năm 1994 sản lượng tôm hùm nuôi được ghi nhận với khoảng 25 tấn. Những năm sau đó, nghề nuôi tôm hùm lồng đã ngày một phát triển, tuy không rầm rộ như nuôi tôm sú nhưng hai năm sau, sản lượng đã lên gấp đôi và nghề nuôi tôm hùm đã lan ra các tỉnh khu vực duyên hải miền Trung. Đỉnh điểm là năm 2004, khi dịch bệnh trên tôm sú làm cho nghề này “thoái triều” cũng là lúc con tôm hùm đạt sản lượng cao nhất, 2.300 tấn, trong đó riêng Khánh Hoà trên 1.000 tấn.

Sau hơn 10 năm kể từ khi nghề nuôi tôm hùm xuất hiện, năm 2004, Việt Nam được thế giới biết đến là một nước đứng đầu về sản lượng tôm hùm nuôi và xuất khẩu tôm sống sang thị trường các nước châu Á như: Trung Quốc, Nhật Bản, Đài Loan... Thời điểm này đã xuất hiện những làng nghề nuôi tôm hùm nổi tiếng ở nhiều nơi như Xuân Tự (Vạn Ninh, Khánh Hoà), Bình Ba (Cam Ranh, Khánh Hoà), Sông Cầu (Phú Yên)... Giá tôm hùm xuất khẩu lúc này luôn ở mức cao, từ 180.000 đồng/kg năm 1994 lên 550.000 đ/kg năm 2004 và 780.000 đồng/kg năm 2006. Giá tăng cao, lợi nhuận gia tăng đã thúc đẩy người nuôi tôm hùm ven biển tăng số lượng lồng bè từ chỉ có 800 lồng năm 1995 lên đến 53.000 lồng năm 2007, trong đó Khánh Hoà có 25.000 lồng bè.

Thế nhưng ngư dân chưa kịp vui mừng đã vấp phải những khó khăn chồng chất khi dịch bệnh trên tôm hùm như đen mang, đỏ thân, mòn đuôi... xuất hiện làm cho loài thuỷ sản rất ít khi mắc bệnh và được mệnh danh là “bác sỹ của đại dương” phải ngã quỵ. Sản lượng tôm hùm thương phẩm hai năm tiếp theo 2005 và 2006 chỉ còn 1.500 – 1.600 tấn, giảm 800 tấn so với năm 2004. Chưa hết, mùa mưa cuối năm 2006 là thời điểm không thể quên của người nuôi tôm hùm khi bệnh sữa đã bắt đầu xuất hiện tại chính “cái nôi” của nghề nuôi tôm hùm, xã đảo Cam Bình (Cam Ranh, Khánh Hoà) rồi lan ra Vũng Ngán (Nha Trang, Khánh Hoà), Đầm Môn (Vạn Ninh, Khánh Hoà), Xuân Thọ 1 (Sông cầu, Phú Yên), Vĩnh Tân (Tuy Phong, Bình Thuận) làm chết tôm có trọng lượng từ 200 – 800 gram.

“Sát thủ” mang tên bệnh “tôm sữa” hoành hành cướp đi sinh mạng của hàng triệu con tôm, làm tổng sản lượng tôm hùm thịt giảm còn khoảng 1/3. Cuối năm 2007, phác đồ điều trị của Tổ công tác triển khai giải quyết dịch bệnh tôm hùm của Bộ NN- PTNT đã mang được những hiệu quả nhất định. Tuy nhiên, từ đầu năm 2008 đến nay dù lượng tôm được tiêm có chiều hướng thuyên giảm bệnh nhưng lứa tôm nhỏ, tôm ương, tôm giống (bò cạp) lại vẫn bắt đầu chết nhiều vì bệnh sữa. Đây là dấu hiệu cho thấy sự nguy hiểm của căn bệnh này bởi trước đây bệnh chỉ hoành hành trên tôm đã lớn (200 – 800gram). Ông Đào Văn Lương, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Vạn Ninh (Khánh Hoà) cho biết tỷ lệ sống của tôm giống, tôm ương chưa bao giờ thấp như năm nay, chỉ đạt 40%.

Ông Trần Văn Ớt, Phó phòng Nông nghiệp huyện Cam Ranh (Khánh Hoà) lo lắng: Biện pháp tiêm dễ thực hiện trên đàn tôm nuôi bè còn đàn tôm nuôi lồng hầu như bà con không tiêm được vì lồng thường thả sát đáy biển, việc kéo lồng lên, bắt tôm để tiêm vô cùng khó khăn. Điều đáng ngại là những con tôm bị bệnh ở các lồng, không được điều trị có thể chính là nguồn bệnh lây lan ra diện rộng. Ông còn cho biết hàng năm cứ vào khoảng tháng 4, tháng 5 là mùa thả nuôi mới, nhưng năm nay nhiều hộ nuôi tôm ương làm tôm giống điêu đứng vì người nuôi tôm chẳng còn mặn mà gì đến nghề nữa. Giá tôm hùm giống vì vậy mà “rớt” thê thảm, còn 25.000 – 40.000 đồng/con (bằng 1/4 – 1/5 giá năm ngoái), thậm chí chẳng ai thèm hỏi mua. Người nào bán được tôm giống phải khăn gói theo đến nơi mua giống, chăm sóc cho đàn tôm trong vòng 2 tháng, sau thời gian “bảo hành” này nếu đàn tôm vẫn khoẻ mạnh mới được nhận tiền mang về...

Theo con số thống kê của Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thuỷ sản III, thiệt hại do dịch “tôm sữa” gây ra trên toàn quốc lên đến 1.800 tỷ đồng, riêng tỉnh Khánh Hoà thiệt hại 1.500 tỷ đồng. Đó là chưa kể từ đầu năm 2008 đến nay lượng tôm chết vì bệnh sữa vẫn chưa hề thuyên giảm, ngư dân đang bắt đầu bỏ nghề, chuyển sang nuôi các đối tượng khác như ốc hương, cá bớp... Rõ ràng nghề nuôi tôm hùm nước ta đang đứng trước nguy cơ “suy vong”.

Và xét cho cùng thì ở thời điểm được cho là hưng thịnh nhất, sản lượng tôm hùm nuôi của chúng ta đạt nhiều nhất khu vực (2.300 tấn năm 2004) cũng chỉ bằng 1/20 sản lượng tôm hùm khai thác của Mỹ, Canada, Úc… (khoảng 45.000 – 50.000 tấn/năm) và bằng 1/5 sản lượng của Cu Ba (khoảng 10.000 tấn/năm). Chúng ta xuất khẩu nhiều tôm hùm sống nhất vào thị trường châu Á như Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan... nhưng chẳng thấm tháp vào đâu so với các nước châu Mỹ và các nước vùng Caribe. Ví như năm 2006 chỉ riêng Italia đã nhập từ Canada tới 3.000 tấn tôm hùm sống, đó là chưa kể đến các nước đứng đầu về nhập khẩu tôm hùm như Pháp, Tây Ban Nha, Anh... Điều này cho thấy sau hơn một thập kỷ “vật vã” với nghề, con tôm hùm nuôi lồng ở nước ta vẫn chưa hề đạt được bất cứ một vị thế nào so với thế giới. Vì sao?

TRINH MAI

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005