ĐBSCL: Con tôm sú đang thất thế

Tình trạng tôm nuôi bị chết ở ĐBSCL thời gian qua đã làm người nuôi tôm sú bị thiệt hại nặng. Doanh nghiệp chế biến xuất khẩu thủy sản đang gặp khó khăn do thiếu nguyên liệu chế biến và thị trường các nước không còn ưa chuộng con tôm sú như trước đây.

* THẤT VỌNG VỚI CON TÔM SÚ

Tỉnh Kiên Giang đã vào đợt thu hoạch đầu tiên của vụ nuôi tôm sú 2008 trong tháng 6, nhưng giá cả bấp bênh đã làm nhiều người nuôi nản chí. Trong khi đó, cơ quan chức năng cảnh báo có khả năng thiếu hụt tôm nguyên liệu. Vụ tôm này đã có những trục trặc ngay từ đầu vụ, khi có khoảng một nửa diện tích tôm nuôi toàn tỉnh bị “gãy”, tương đương khoảng 42.000 ha. Những đợt thu hoạch đầu tiên tôm nuôi theo hình thức quảng canh, kết hợp... có năng suất bình quân dưới 200kg/ha. Giá tôm ngay từ đầu vụ thu hoạch đã giảm bình quân khoảng 30.000 đồng/kg so với cùng kỳ đã gây thất vọng cho nhiều người nuôi. Tôm bán tại vuông nuôi loại 40 con/kg giá khoảng 78.000 đồng/kg, loại 30 con/kg giá 98.000 đồng/kg.

Hiện nay, một số vùng nuôi tôm sú trong tỉnh Sóc Trăng đã bước vào vụ thu hoạch. Giá tôm sú loại 30 con/kg đang được thu mua ở mức 100-103 ngàn đồng/kg và 80 ngàn đồng/kg đối với loại 40 con/kg. Anh Trần Thuận Chơn, chủ DNTN Thuận Khoa ở huyện Vĩnh Châu cho biết: Với giá thu mua trên tuy không thấp hơn cùng kỳ năm ngoái, nhưng người nuôi lời rất meo nếu đạt năng suất khá, còn không sẽ bị thua lỗ do chi phí trong suốt thời gian nuôi như: cải tạo ao, thức ăn, thuốc thú y thủy sản... đều tăng từ 20-40%.

Theo nhận định của giới kinh doanh, giá tôm sú khó có khả năng tăng thêm, nhất là đối với tôm cỡ nhỏ (40 con/kg trở lên) do “đụng” hàng tôm thẻ chân trắng. Đến những ngày đầu tháng 7, tỉnh Sóc Trăng đã thả nuôi tôm sú được 46.587 ha, nhưng đã có 12.275 ha bị thiệt hại chiếm 26,4% diện tích thả.

Ông Nguyễn Văn Tín, một hộ nuôi tôm ở Vĩnh Thuận-Kiên Giang, cho biết: “Tôm “gãy” từ đầu vụ coi như mất trắng, phải đầu tư lại rất nhiều để nối tiếp vụ. Giá vôi bột, thức ăn cho tôm... tất cả đều tăng chóng mặt. Đã vậy tới kỳ thu hoạch mà nghe giá thấp kiểu này thì coi như người nuôi tôm thêm một vụ lỗ nặng...”. Ngay từ đầu vụ, nhiều người sợ giá tôm sẽ giảm nên đã chuyển sang trồng lúa hoặc áp dụng mô hình lúa-cá kết hợp thay lúa-tôm. Đây là một trong những nguyên nhân làm giảm sản lượng tôm nguyên liệu phục vụ xuất khẩu, nhất là nguyên liệu cho những lô hàng xuất vào cuối năm.

“Nếu giá tôm sú không cải thiện, nhiều người sẽ bỏ con tôm ngay trong vụ tiếp theo. Biết làm như vậy là sản xuất không bền vững nhưng nhiều người vẫn chấp nhận. Nợ nần ngân hàng, nhu cầu chi tiêu nên đa số nông dân vẫn chấp nhận làm kiểu “ăn chắc” từng vụ, phá vỡ quy hoạch...”. đó là suy nghĩ của nhiều người nuôi tôm ở Kiên Giang hiện nay và cũng là mối lo của ngành nông nghiệp và chính quyền địa phương.

Anh Ngô Văn Nghĩa, Chủ trang trại nuôi tôm sú công nghiệp ở ấp Long Thạnh, xã Long Toàn, huyện Duyên Hải (Trà Vinh), có hơn 2 ha diện tích mặt nước nuôi tôm sú, cũng than: “Chưa năm nào tôm chết dữ như năm nay. Tình hình thời tiết bất thường nên tôm thả nuôi dù được chọn giống tốt và đưa đi thử mẫu vẫn bị chết khi nuôi chưa qua 2 tháng tuổi. Những năm gần đây, mỗi năm tôi thu được từ 8-10 tấn tôm thịt, nhưng năm nay muốn kiếm chừng 4-5 tấn cũng rất khó”.

Sở NN&PTNT tỉnh Trà Vinh cho biết: Sản lượng tôm sú nuôi thu hoạch được hiện nay chỉ bằng một nửa so với cùng kỳ năm trước. Mặc dù diện tích nuôi tôm sú liên tục được mở rộng nhưng toàn tỉnh không thể đạt sản lượng 25.000 tấn tôm sú/năm. Vì vậy khả năng tranh mua sẽ diễn ra gay gắt trong những ngày tới do các nhà máy “đói nguyên liệu”. Hiện tỉnh Trà Vinh có trên 25.000 ha thả nuôi tôm sú, trong đó có tới 15.000 ha nuôi tôm bị chết. “Mọi năm khi tôm chết thì người dân thả lại. Còn năm nay, một số hộ thả tôm nuôi lại, còn một số hộ thả nuôi các loại khác như: cua biển, cá chẽm, cá rô phi,... nhưng không biết đầu ra thị trường thế nào. Thời gian qua, giá tôm thành phẩm xuất khẩu đã giảm từ 1-1,5 USD/kg so với cùng kỳ năm trước.

* LO CHO “ĐẦU RA”...

Thu hoạch tôm sú ở Sóc Trăng. Ảnh: Thanh Tú

Đầu tháng 7-2008, tôm sú nguyên liệu tại ĐBSCL tăng giá trở lại từ 3.000-10.000 đồng/kg, tùy loại. Tại Cà Mau, Bạc Liêu, Sóc Trăng, tôm sú nguyên liệu loại 20 con/kg giá từ 139.000-145.000 đồng/kg, loại 30 con/kg giá từ 97.000-120.000 đồng/kg, loại 40 con/kg giá từ 75.000-85.000 đồng/kg, tùy từng địa phương. Tôm sú nguyên liệu tăng giá do lượng tôm tồn kho của gần 40 nhà máy chế biến thủy sản ở Bạc Liêu-Cà Mau còn ít, các doanh nghiệp đang tăng cường mua tôm nguyên liệu phục vụ cho xuất khẩu vào dịp Tết... Tuy nhiên, hiện các nhà máy chế biến thủy sản tại đây chỉ hoạt động từ 50-70% công suất. Việc xuất khẩu tôm vẫn gặp khó khăn do sự cạnh tranh của tôm thẻ chân trắng và ảnh hưởng của đồng đô-la yếu.

Tình trạng thiếu hụt tôm sú nguyên liệu không chỉ diễn ra tại các tỉnh có năng lực về chế biến xuất khẩu lớn của vùng ĐBSCL như: Cà Mau, Sóc Trăng, Bạc Liêu... Tại Công ty Cổ phần Thủy sản Cửu Long (Trà Vinh) - doanh nghiệp chủ lực của tỉnh với kim ngạch xuất khẩu từ 35-40 triệu USD/năm cũng đang rơi vào tình trạng “đói” nguyên liệu để sản xuất. Theo Công ty Cổ phần Thủy sản Cửu Long, năm 2007, công ty có 2 phân xưởng sản xuất với công suất trên 5.000 tấn thành phẩm/năm, nhu cầu tôm nguyên liệu từ 20-30 tấn/ngày; kim ngạch xuất khẩu của đơn vị đạt trên 36 triệu USD, chiếm trên 70% kim ngạch xuất khẩu thủy sản của cả tỉnh. Tuy nhiên, hiện nay nguồn tôm nguyên liệu cung cấp cho 2 phân xưởng chỉ từ 10 - 15 tấn/ngày, bằng 50% so với cùng kỳ năm 2007. Chưa kể đến 1 phân xưởng mới của công ty đưa vào hoạt động có công suất 2.000 tấn thành phẩm/năm. Vì vậy, tình trạng thiếu nguyên liệu càng trầm trọng hơn.

Doanh nghiệp này đã tổ chức hệ thống thu mua nguyên liệu từ các tỉnh Bến Tre, Tiền Giang... nhưng cũng chỉ cung cấp được khoảng 5-7 tấn tôm nguyên liệu/ngày, không đáp ứng được nhu cầu nguyên liệu phục vụ cho 3 phân xưởng hoạt động. Riêng nguồn nguyên liệu tôm thẻ chân trắng, do tỉnh chỉ mới bắt đầu triển khai nuôi nên sản lượng không đáng kể.

Tại Kiên Giang, do ảnh hưởng của thị trường trong quý II/2008, nhiều hợp đồng xuất khẩu mặt hàng tôm không được ký lại hoặc ký rất hạn chế. Nhiều nhà máy đã giảm công suất hoạt động. Tại cụm công nghiệp Tắc Cậu, thông thường các nhà máy chỉ hoạt động khoảng 40-60% công suất thiết kế, nhưng gặp tình trạng này, công suất càng giảm mạnh. Hiện tại, Công ty Hạ Long đã có sẵn vùng nguyên liệu tại Kiên Lương, Công ty Kiên Cường có thêm vùng nguyên liệu tại Cà Mau... Tuy nhiên, các doanh nghiệp cũng lo ngại khả năng thiếu nguồn nguyên liệu vào những tháng cuối năm nếu như nông dân quay lưng lại với con tôm sú.

Lãnh đạo của các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu tại Trà Vinh bày tỏ sự lo ngại: Kể cả người nuôi tôm và doanh nghiệp đều không biết đầu ra của con tôm sú sẽ như thế nào khi thị trường thế giới đang có xu hướng chuộng con tôm thẻ chân trắng thay vì con tôm sú như trước đây. Vì vậy, nếu tiếp tục nuôi tôm sú, người dân và cả các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu e ngại sẽ không cạnh tranh lại với con tôm thẻ chân trắng từ các nước khác vốn có ưu thế về giá. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã cho phép phát triển nuôi tôm thẻ chân trắng theo hình thức công nghiệp, đảm bảo các điều kiện về tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm theo quy định. Nhưng hầu hết các địa phương trong tỉnh chỉ mới bắt đầu khảo sát để qui hoạch nuôi tôm thẻ chân trắng, nên chưa biết bao giờ mới có được nguồn tôm nguyên liệu phục vụ chế biến xuất khẩu. Ngoài ra, tuy việc nuôi tôm thẻ chân trắng đã xuất hiện tại một số địa phương ở các tỉnh ĐBSCL, nhưng còn phải phụ thuộc vào nguồn tôm giống từ các tỉnh Miền Trung hoặc nước ngoài nên số lượng còn rất hạn chế.

Nhóm PV-CTV

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005