Tháo gỡ vướng mắc trong hỗ trợ xăng, dầu cho ngư dân vùng biển Tây Nam

Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định và Bộ Tài chính đã có thông tư hướng dẫn về hỗ trợ một phần chi phí xăng, dầu và một số chi phí khác cho ngư dân. Song thông tư hướng dẫn còn nhiều vấn đề vướng mắc cần tháo gỡ, đồng thời các kê khai xác nhận rất phức tạp, do đó ngư dân chưa nhận được tiền hỗ trợ của Nhà nước.

Tỉnh Cà Mau hiện có 3.625 phương tiện khai thác biển đang hoạt động. Theo Quyết định 289 của Thủ tướng Chính phủ, một số phương tiện này nằm trong diện được hỗ trợ một phần tiền chi phí xăng, dầu và bảo hiểm. Thế nhưng, trên thực tế ngư dân Cà Mau chưa có cơ hội tiếp cận chính sách hỗ trợ này, vì phần lớn số tàu cá không đáp ứng được các điều kiện bắt buộc theo quy định.

Trong khi những tháng đầu năm nay, tình hình khai thác biển của ngư dân Cà Mau gặp rất nhiều khó khăn do giá xăng, dầu tăng, cùng với các mặt hàng nhu yếu phẩm khác làm cho mỗi chuyến biển của ngư dân chi phí tăng từ 20 đến 30% so với thời điểm cuối năm 2007.

Hiện nay, không ít tàu cá của ngư dân Cà Mau phải nằm bờ vì thiếu vốn lưu động để ra khơi khai thác, hoặc hoạt động cầm chừng không ổn định. Hơn nữa, mặc dù nghề khai thác biển của ngư dân Cà Mau được hình thành khá lâu đời, nhưng tập quán sản xuất phân tán, quy mô nhỏ lẻ theo kinh nghiệm truyền thống là chủ yếu, ít có điều kiện tiếp cận trình độ khoa học, công nghệ tiên tiến trong sản xuất, nên hiệu quả khai thác thấp, tính rủi ro trong sản xuất rất cao.

Sự bấp bênh của nghề khai thác biển kéo dài trong những năm qua chưa có biện pháp khắc phục. Vì thế Chính phủ có chính sách hỗ trợ cho ngư dân là việc làm hết sức cần thiết trong lúc này.

Ðể thực hiện chủ trương của Chính phủ, Bộ Tài chính đã có Thông tư hướng dẫn, nhưng đến nay chính sách hỗ trợ này chưa đến được với ngư dân Cà Mau và các ngành chức năng của tỉnh Cà Mau khi triển khai thực hiện chủ trương này lại gặp nhiều cái khó.

Theo Chủ tịch UBND thị trấn Sông Ðốc Nguyễn Hoàng Tuấn: Mỗi ngày có hàng chục chủ phương tiện đến UBND thị trấn chờ hướng dẫn thủ tục cần thiết để sớm được hỗ trợ tiền xăng, dầu... Do thủ tục quá nhiêu khê ngư dân phải đi lại nhiều lần vẫn chưa xong, rất tốn kém.

Bước đầu UBND thị trấn đã nhận hơn 100 bộ hồ sơ của ngư dân, nhưng khi xem xét, đối chiếu thì chưa phù hợp, chưa đủ điều kiện được thụ hưởng hỗ trợ và buộc ngư dân phải làm lại. Cái khó nhất hiện nay trong thủ tục là ngư dân không có hợp đồng lao động; sổ nhật ký thuyền viên.

Hầu hết giấy chứng nhận đăng ký tàu đã thế chấp vay vốn ngân hàng để ra khơi sản xuất. Nhiều ngư dân cho biết: Theo quy định, để được tiền hỗ trợ xăng, dầu, phải làm ba bộ hồ sơ, thủ tục gồm tám loại giấy tờ khác nhau, ba con dấu xác nhận của chính quyền địa phương... Chính thủ tục nhiêu khê, rườm rà đã làm chậm việc đưa tiền hỗ trợ nhanh đến với ngư dân Cà Mau.

Căn cứ vào Quyết định số 289 của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời căn cứ vào số lượng phương tiện đánh bắt thủy sản của địa phương, thì ngư dân Bạc Liêu sẽ được hỗ trợ hàng chục tỷ đồng trong năm 2008.

Tuy nhiên, đã hơn ba tháng trôi qua kể từ khi có Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, các cấp chính quyền và các ngành có trách nhiệm ở Bạc Liêu, cụ thể là Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Tài chính... do làm ăn còn tắc trách, đùn đẩy trách nhiệm cho nhau, tiến hành khảo sát, kiểm tra, lập danh sách chậm trễ nên UBND tỉnh chưa phê duyệt quyết định hỗ trợ tiền kịp thời cho ngư dân. Do việc giải ngân chậm cũng là một trong những nguyên nhân khiến hàng trăm tàu đánh bắt thủy sản ngoài khơi ở Bạc Liêu phải nằm bờ!

Bạc Liêu hiện có gần 900 phương tiện đánh bắt thủy sản trên biển, tập trung chủ yếu ở thị xã Bạc Liêu và hai huyện Ðông Hải, Hòa Bình. Những năm qua, nguồn lợi thu được từ nghề khai thác đánh bắt thủy sản trên biển đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế của tỉnh. Thế nhưng gần đây, bên cạnh một số ít chủ phương tiện khai thác biển làm ăn có hiệu quả, nhiều chủ phương tiện làm ăn thua lỗ, mắc nợ nần, không còn khả năng ra khơi, đành phải ngừng hoạt động.

Các phương tiện khai thác thủy sản trong tỉnh đã giải quyết việc làm thường xuyên, trực tiếp cho hơn 4.500 người. Chỉ tính riêng từ đầu năm đến nay, sản lượng thủy sản khai thác được đã đạt mức gần 35 nghìn tấn tôm, cá các loại, tuy nhiên, hiệu quả thu được từ lĩnh vực này không cao.

Nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng này là do chi phí đầu tư cho đánh bắt quá cao, nhất là chi phí về xăng, dầu; mặt khác, do thời tiết không thuận lợi cho việc đánh bắt. Vì vậy, nhiều chủ phương tiện hoạt động liên tục bị thua lỗ, nhất là những hộ khai thác không trọn chuyến. Ðáng lưu ý, số ghe tàu đánh bắt xa bờ phải nằm bờ ngày càng nhiều, vì càng ra khơi đánh bắt xa bờ càng thua lỗ nặng. Toàn tỉnh có gần 40% số phương tiện khai thác thủy sản biển phải tạm ngừng hoạt động.

Nhiều ngư dân ở tỉnh Bạc Liêu cho biết, do giá bán các loại tôm, cá khai thác được không ổn định, trong khi đó giá xăng, dầu, giá thuê ngư phủ và ngư lưới cụ tăng cao, chỉ cần một, hai chuyến ra khơi đánh bắt không đạt sản lượng thì coi như chủ phương tiện hết vốn.

Chính vì vậy, buộc các chủ phương tiện nếu muốn tiếp tục ra khơi phải ứng vốn từ các chủ vựa thu mua thủy sản. Việc ứng vốn gần đây đã trở thành thông lệ và gây bất lợi lớn cho các chủ phương tiện khai thác biển.

Nhiều chủ phương tiện đánh bắt thủy sản cho biết, khi ứng vốn của chủ vựa nào thì đồng nghĩa với việc sản phẩm khai thác được sau mỗi chuyến ra khơi sẽ do chủ vựa đó quyết định giá mua. Có không ít chủ phương tiện khai thác đã bị các chủ vựa đồng loạt ép giá do bị lệ thuộc vào nguồn vốn trước mỗi lần ra khơi đánh bắt!

Tỉnh Trà Vinh, hiện có 914 tàu, với tổng công suất 47.251 CV và 3.344 thuyền viên làm nghề khai thác hải sản, hiện nay, tổng số tàu đã đăng kiểm là 542 tàu, trong đó có 169 tàu đăng kiểm lần đầu. Thực hiện Quyết định 289 của Thủ tướng Chính phủ về ban hành một số chính sách hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số, hộ thuộc diện chính sách, hộ nghèo, hộ cận nghèo và ngư dân, tỉnh Trà Vinh đã xây dựng phương án và dự trù kinh phí hỗ trợ cho ngư dân với tổng kinh phí 23.441 triệu đồng và đã được phân bổ kinh phí lần đầu là 16.400 triệu đồng.

Chi cục bảo vệ nguồn lợi thủy sản Trà Vinh với chức năng của mình đã tổ chức 18 lớp tuyên truyền về chính sách hỗ trợ ngư dân theo Quyết định 289 của Chính phủ đến các huyện, xã có ngư dân làm nghề khai thác hải sản, có 779 ngư dân tham dự.

Kỹ sư Nguyễn Ðức Mậu, Trưởng phòng Nông nghiệp - Thủy sản huyện Cầu Ngang, cho biết hiện nay, huyện đã nhận được hơn 70 hồ sơ của ngư dân xin được hỗ trợ theo Quyết định 289 của Thủ tướng Chính phủ, chiếm 35% tổng số ngư dân của huyện. Sự chậm trễ này là do tỉnh triển khai chậm và gần đây, các bộ, ngành trung ương vừa có một số sửa đổi, bổ sung nên cần có một số điều chỉnh.

Ðặc biệt là Thông tư số 35/2008/TT-BTC ngày 25-4-2008, phần Tổ chức thực hiện, mục 3 có ghi: Trong quá trình thực hiện, nếu có vướng mắc đề nghị phản ánh về Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để xem xét, giải quyết.

Trong thực tế thông tư này còn nhiều điều vướng mắc cần được tháo gỡ. Tỉnh cũng đang chờ Bộ Tài chính sớm có văn bản hướng dẫn sửa đổi, bổ sung Thông tư số 35/2008/TT-BTC ngày 25-4-2008 để việc triển khai thực hiện QÐ 289 của Thủ tướng Chính phủ được thuận lợi hơn.

Ðại úy Nguyễn Xuân Trường cho biết, Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Trà Vinh đã có cuộc họp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chi cục bảo vệ nguồn lợi thủy sản để thống nhất phương án giải quyết những trở ngại trong xác nhận của các đồn, trạm biên phòng đối với tàu khai thác hải sản và tàu dịch vụ cho hoạt động khai thác hải sản.

Vì đặc thù của địa bàn tỉnh Trà Vinh các hộ ngư dân ở Thị xã Trà Vinh, Châu Thành, Càng Long và một phần huyện Cầu Ngang ra biển theo cửa Cung Hầu rất xa trạm biên phòng nên việc xác nhận đi, về cho ngư dân gặp rất nhiều khó khăn.

Giải quyết vấn đề này, các bên đã thống nhất chấp nhận cho chủ tàu trên hành trình này được trình xác nhận mà không phải đưa tàu đến đồn, trạm biên phòng với điều kiện phải có cam kết ngày đi, về, số lượng thuyền viên cho chuyến ra biển đó. Việc xác nhận thời gian hoạt động khai thác, đồn biên phòng sẽ thực hiện việc xác nhận có chuyến đi biển gần nhất còn lại giao cho ủy ban cấp xã xác nhận.

Tỉnh Sóc Trăng hiện có 1.182 tàu thuyền đánh bắt thủy sản với tổng công suất 83.467 CV, trong đó có 214 tàu đánh cá xa bờ có công suất từ 90 CV đến 250 CV với hơn tám nghìn lao động sống bằng nghề đánh bắt. Hiện toàn tỉnh có khoảng hơn 40% số tàu đang nằm bờ, nhiều ngư dân bỏ nghề biển để tìm việc khác sinh sống.

Theo nhận định của bà con ngư dân, tới đây sẽ còn nhiều tàu khác tiếp tục nằm bờ nếu giá sản phẩm không tăng kịp chi phí. Bởi một chuyến đi biển theo thời giá hiện nay, tàu nào trúng luồng cá thì hòa vốn, nếu không thì cầm chắc lỗ. Ngư dân ở đây cho biết, tàu làm nghề lưới vây mỗi chuyến khai thác tốn 3 - 3,5 nghìn lít dầu, tàu cào đôi lớn mỗi chuyến cần từ 12 - 15 nghìn lít dầu, còn cào đôi nhỏ cần từ 7 - 8 nghìn lít và tàu cào chiếc ít gì cũng 4 nghìn lít dầu cho mỗi chuyến biển. Tính ra, chi phí tăng thêm từ 12 đến 20 triệu đồng cho mỗi chuyến đánh bắt.

Trong khi mọi chi phí đều tăng cao (dầu, nước đá, lương thực, thực phẩm, tiền nhân công...) thì sản lượng khai thác lại không tăng, hơn nữa dịch vụ hậu cần nghề cá kém phát triển dẫn đến tình trạng thương lái độc quyền, ép giá thu mua sản phẩm khiến nghề biển của người ngư dân vốn bấp bênh lại càng bấp bênh hơn.

Ðể giúp ngư dân khắc phục những khó khăn hiện nay, tỉnh Sóc Trăng đang khẩn trương chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ đội Biên phòng, chính quyền địa phương triển khai thực hiện Quyết định 289/QÐ - TTg của Chính phủ ban hành về một số chính sách hỗ trợ ngư dân nghèo.

Phó Chi cục Quản lý khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản Lư Tấn Hòa cho biết, qua khảo sát toàn tỉnh có 687 tàu khai thác biển đủ điều kiện được hỗ trợ với tổng số tiền khoảng 24 tỷ đồng. Ðến nay có gần 600 tàu đã hoàn tất hồ sơ đăng ký hỗ trợ, còn lại đang tiếp tục xem xét đến cuối tháng 7 sẽ giải quyết dứt điểm.

Quyết định hỗ trợ của Nhà nước tạo sự phấn khởi để ngư dân giảm bớt khó khăn, thúc đẩy nghề đánh bắt hải sản phát triển. Tuy nhiên theo ông Hòa, tiến độ triển khai thực hiện Quyết định của Chính phủ trong việc hỗ trợ ngư dân nghèo còn chậm so với yêu cầu, bởi phần lớn số tàu đang hoạt động chưa có đăng kiểm hoặc chưa có đóng bảo hiểm thân tàu theo luật định... Hồ sơ đăng ký hỗ trợ còn nhiều bất cập, liên quan nhiều cơ quan chức năng, ngư dân ngán ngại việc đi lại...

Ðể khắc phục tình trạng này, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang phối hợp chặt chẽ Bộ đội Biên phòng, các ban, ngành, chính quyền các cấp và người dân xây dựng quy trình xét duyệt hồ sơ một cách nhanh chóng, chính xác, minh bạch và hiệu quả cao nhằm bảo đảm đồng tiền Nhà nước đến đúng đối tượng.

Ðể giảm chi phí nhiên liệu, ngư dân ở khu vực cảng Trần Ðề, Kinh Ba, Bãi Giá đã thành lập các tổ hợp tác đánh bắt xa bờ để giúp đỡ nhau trong quá trình hoạt động trên biển. Mô hình này đã mang lại hiệu quả rõ rệt, như sử dụng một vài tàu chuyên chở nhiên liệu, lương thực, thực phẩm, cá tôm ra - vào bờ để tàu khác tiếp tục ở lại ngoài khơi khai thác, giúp nhau tránh những tai nạn rủi ro hoặc giúp vốn sửa chữa phương tiện. Song cách làm này nhiều hạn chế và chưa đủ so với những khó khăn đang đặt ra đối với nghề khai thác biển.

Chi Cục trưởng bảo vệ nguồn lợi thủy sản Cà Mau Ðỗ Chí Sỹ cho biết: chính sách hỗ trợ cho ngư dân của Chính phủ lần này chỉ có hai điều kiện được thụ hưởng là hỗ trợ xăng, dầu và bảo hiểm thân tàu, bảo hiểm thuyền viên. Việc hỗ trợ mua mới, đóng mới tàu cá và thay máy tàu sang loại ít tiêu tốn nhiên liệu thì Cà Mau chưa đủ điều kiện thụ hưởng. Do gặp nhiều cái khó, vướng mắc, nhất là khâu thủ tục cho nên đến nay ngư dân vẫn chưa được hưởng chính sách, dù tiền đã có...

Gần đây, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ đạo triển khai khẩn trương công tác này đến các địa phương và từng hộ ngư dân. Tại các cửa biển tập trung nhiều tàu cá của ngư dân như Sông Ðốc, Khánh Hội, Cái Ðôi Vàm... cán bộ ngành thủy sản tỉnh kết hợp địa phương khẩn trương hoàn thành thủ tục đăng ký, xác nhận, thẩm định và xét duyệt hỗ trợ.

Nhiều ngư dân rất phấn khởi: vì đã kịp thời điều chỉnh một số điều kiện chưa hợp lý như công nhận hợp đồng lao động theo thời vụ; chưa áp dụng sổ nhật ký khai thác thủy sản trong hồ sơ hỗ trợ xăng, dầu năm 2008; chỉ yêu cầu báo cáo hoạt động từng chuyến biển có sự xác nhận của chính quyền địa phương và Ðồn Biên phòng. Mức hỗ trợ bảo hiểm thân tàu và bảo hiểm tai nạn thuyền viên được thực hiện theo danh sách tịnh biên thuyền viên trên tàu...

Tỉnh Cà Mau dự kiến từ nay đến cuối tháng 7 này sẽ có 150 phương tiện được cấp phát tiền hỗ trợ dầu đợt đầu tại các địa phương làm thí điểm. Với những tàu đủ điều kiện quy định và tùy theo công suất máy từ 40 CV trở lên được hỗ trợ một lần từ 15 đến 24 triệu đồng.

Phó Giám đốc Sở Thủy sản Cà Mau Lê Văn Sử cho biết: Về những quy định mới này đã cơ bản tháo gỡ nhiều khó khăn vướng mắc về thủ tục cho ngư dân. Nhiệm vụ của ngành thủy sản lúc này tiếp tục cử cán bộ về các địa phương trọng điểm nghề cá trong tỉnh để tiến hành đẩy nhanh việc hoàn thành các thủ tục đăng ký, đăng kiểm tàu cá.

Với các chủ phương tiện đã thế chấp giấy chứng nhận tàu cá ở ngân hàng, cách làm trước mắt là các ngân hàng sẽ cộng đồng trách nhiệm photocopy lấy bản sao giấy chứng nhận tàu cá có chứng thực của cơ quan thẩm quyền để giao lại cho ngư dân làm thủ tục hỗ trợ kịp thời.

Vấn đề hiện nay là các ngành chức năng phải thực hiện đúng quy trình về tất cả các khâu thẩm định, xét duyệt khách quan, bảo đảm đúng đối tượng thụ hưởng hỗ trợ từ chính sách của Nhà nước kịp thời. Ðây là một trong những việc làm thiết thực, giúp đoàn tàu đánh cá của Cà Mau tiếp tục ra khơi sản xuất.

Ngọc Quân, Văn Bường, Trọng Duy, Ðỗ Nam và Quốc Thắng

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005