ĐBSCL: Cá tra nguyên liệu tăng giá, bắt đầu cuộc giằng co mới?

Thu hoạch cá tra ở An Giang. Ảnh: VŨ HÀ

Hơn hai tuần qua, cá tra nguyên liệu ở ĐBSCL tăng giá trở lại. Việc tăng giá này xem như chấm dứt cuộc khủng hoảng dư thừa nguyên liệu bắt đầu từ cuối tháng 2 – 2008. Tuy nhiên, cả người nuôi cá tra và doanh nghiệp chế biến cá tra xuất khẩu đều chưa phấn khởi… Vì sao?

* Giá cá tăng nhanh, thiếu nguồn nguyên liệu

Bắt đầu từ khoảng trung tuần tháng 8, giá cá nguyên tra nguyên liệu ở ĐBSCL bắt đầu tăng. Cụ thể: So với cuối tháng 7, đầu tháng 8 giá cá loại thịt trắng 14.300 – 14.400 đồng/kg, tăng khoảng 200 đồng/kg; cá loại thịt vàng khoảng 13.400 đồng/kg tăng khoảng 100 đồng/kg. Đến chiều ngày 3-9, tại TP Cần Thơ cá tra nguyên liệu cỡ lớn (trên 1kg/con) ở mức 14.000 – 14.500 đồng/kg, tăng 200 – 700 đồng/kg so với trước. Cá đúng cỡ (từ 0,9-1kg/con) giá từ 15.000 – 15.700 đồng/kg...

Ông Nguyễn Ngọc Hải, Chủ nhiệm HTX nuôi cá tra xuất khẩu Thới An (quận Ô Môn, TP Cần Thơ), cho biết: “Số lượng cá đang vào vụ thu hoạch chủ yếu là cá được thả nuôi từ cuối năm ngoái hoặc đầu năm nay. Nhưng số lượng không nhiều, vì cũng có nhiều hộ nuôi không qua nổi cơn khủng hoảng vừa qua hoặc chất lượng cá không đảm bảo cho chế biến xuất khẩu”. Chính vì thế, theo ông Hải, nhiều doanh nghiệp chế biến xuất khẩu trong thời điểm này khó giao dịch được với người đang có cá nếu không có hợp đồng được ký kết từ trước.

Còn ông Bùi Hữu Trí, Chủ tịch Hiệp hội Thủy sản TP Cần Thơ, cho biết: “Hiện nay, nếu tính luôn lượng cá quá cỡ, cá đang đến kỳ thu hoạch ở TP Cần Thơ chỉ còn trên dưới 20.000 tấn nguyên liệu. Số lượng này, có thể nói chỉ đáp ứng cho các doanh nghiệp ở Cần Thơ, An Giang... chế biến trong vòng 1 tuần. Mặt khác, mùa lũ năm nay về tương đối sớm hơn so với mọi năm, nên ở các địa phương đầu nguồn như An Giang, Thốt Nốt (TP Cần Thơ)... người nuôi cá tra sẽ tranh thủ bán nhanh lượng cá đến kỳ thu hoạch để chạy lũ.

Trong khi đó, cùng với TP Cần Thơ, các tỉnh An Giang, Đồng Tháp... chính quyền địa phương đã “xắn tay”, khuyến khích các doanh nghiệp thu mua cá cỡ lớn cho dân, nên đến cuối tháng 8 số lượng cá quá lứa tồn đọng ở các địa phương này không đáng kể”. Chính vì thế, ông Bùi Hữu Trí dự báo: “Giá cá tra nguyên liệu sẽ tăng mạnh và cuộc khủng hoảng cá nguyên liệu sẽ bắt đầu vào cuối tháng 9, tháng 10. Bởi đây là thời điểm các doanh nghiệp chuẩn bị nguồn hàng cho các thị trường xuất khẩu chuẩn bị cho mùa đông, mùa Noel, Tết Dương lịch...”. Cũng theo ông Trí, tình trạng thiếu nguyên liệu sẽ càng gay gắt hơn trong năm tới. Bởi đây là thời điểm thả cá giống để có nguồn nguyên liệu cho đầu năm 2009, nhưng có ít nhất 70% người nuôi cá tra không còn khả năng tái đầu tư, hoặc quyết định “treo” hầm.

* Phát triển thị trường “dễ tính”...

Hiện nay, sản phẩm con cá tra của Việt Nam đã có mặt tới gần 100 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Tuy nhiên, điều đáng quan tâm nhất trong năm nay chính là cá tra xuất khẩu của Việt Nam đã có được thị phần ở những thị trường dễ tính, nhất là thị trường Nga và Ukraina (không yêu cầu cao về thành phần trong sản phẩm xuất khẩu).

Đối với thị trường Nga, theo Hiệp hội Chế biến Xuất khẩu Thủy sản (VASEP), Việt Nam hiện là quốc gia xuất khẩu thủy sản lớn thứ tư (sau Na Uy, Trung Quốc và Đan Mạch) vào Nga, với các mặt hàng chủ yếu cá tra, ba sa. Nga cũng là thị trường xuất khẩu thủy sản lớn thứ năm của Việt Nam (sau EU, Nhật, Mỹ và Hàn Quốc). Theo các doanh nghiệp chế biến cá tra xuất khẩu, chế biến hàng xuất sang Tây Âu chỉ đạt 50% công suất bởi yêu cầu của họ khắt khe. Còn chế biến hàng xuất sang Nga dễ hơn nhiều, công suất luôn đạt 100%, cho nên xuất hàng sang thị trường này thuận lợi hơn. Điều đáng quan tâm là xuất khẩu sang thị trường châu Âu, Mỹ thì cá phải có trọng lượng từ 1 kg – 1,05 kg, không có mỡ, còn xuất sang Nga thì cá nặng đến 1,7 kg- 2 kg vẫn được chấp nhận. Thị trường châu Âu chỉ chấp nhận cá thịt trắng thì thị trường Nga chuộng cá thịt đỏ, thậm chí cả phần mỡ...

Tương tự như Nga, Ukraina đang là thị trường tiềm năng của cá tra Việt Nam với mức tăng trưởng ngoạn mục 1.459% về lượng và 1.446% về giá trị (6 tháng đầu năm 2008). Đây là những điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu con cá tra trong thời gian tới.

* Nhưng chưa vội mừng...!

Hiện nay, giá cá tra nguyên liệu ở ĐBSCL đang trên đà tăng, thị trường xuất khẩu ngày càng được mở rộng. Tuy nhiên, người nuôi cá và cả doanh nghiệp chế biến xuất khẩu cá tra đều không mấy phấn khởi.

Ông Nguyễn Ngọc Hải, Chủ nhiệm HTX nuôi cá tra xuất khẩu Thới An, nói: “Khó có thể dự đoán được trong mấy ngày tới giá cá nguyên liệu trên thị trường tăng đến bao nhiêu. Nhưng có tăng bao nhiêu thì người nuôi không vui vì khó theo kịp tốc độ tăng của chi phí sản xuất”. Theo ông Hải, đến sáng ngày 4-9, giá cá tra nguyên liệu đã tăng lên 16.000 đồng/kg. Tuy nhiên, theo tính toán mới nhất của HTX, giá thành nuôi con cá tra nguyên liệu đã lên đến 18.500 - 19.000 đồng/kg.

Còn ông Bùi Hữu Trí, Chủ tịch Hiệp hội Thủy sản TP Cần Thơ, cho rằng: “Ngân hàng tiếp tục không cho vay đối với các hợp đồng nuôi cá tra xuất khẩu. Mà cho vay người nuôi cá cũng không dám mạnh dạng đầu tư. Bởi, dù dự đoán được giá cá nguyên liệu tăng mạnh nhưng chưa ai dám đảm bảo giá thành sản xuất, giá xuất khẩu của con cá tra ổn định đảm bảo cho việc ổn định giá thị trường nguyên liệu trong thời gian tới”.

Theo ông Nguyễn Văn Phấn, Giám đốc Công ty cổ phần Chế biến Thủy hải sản Hiệp Thanh, điểm hòa vốn đối với sản phẩm cá tra phi lê xuất khẩu đã ở mức 3,8 USD/kg. Tuy nhiên, dù mang lại kim ngạch xuất khẩu khá cao, nhưng con cá tra chưa được quan tâm, hỗ trợ trong việc xúc tiến, quảng bá thương hiệu. Đây là một thiệt thòi cho các doanh nghiệp chế biến cá tra xuất khẩu cũng như thiệt thòi đối với việc ổn định giá cả xuất khẩu của sản phẩm cá tra. Trong khi đó, hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã ký nhiều hợp đồng xuất khẩu với giá thấp, thậm chí chỉ với giá 1,7-1,75USD/kg cá tra phi lê. Chính vì thế, giá cá tiếp tục tăng mạnh do thiếu nguyên liệu là một áp lực cho các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu thủy sản trong thời gian tới.

Đây là những nguyên nhân xấu được dự báo thị trường cá tra nguyên liệu sẽ còn nhiều giằng co giữa doanh nghiệp với người nuôi trong thời gian tới. Cá tra nguyên liệu tăng giá, chấm dứt cuộc khủng hoảng thừa kéo dài từ khoảng tháng 2- 2008. Nhiều người cho rằng, đây là bước khởi đầu của một cuộc khủng hoảng mới: khủng hoảng thiếu nguyên liệu cho chế biến xuất khẩu. Điều này đã được dự báo từ trước. Chính vì thế, ngay từ bây giờ, người nuôi, doanh nghiệp, nhà chế biến phải làm ăn có hợp đồng và tuân thủ chặt chẽ theo hợp đồng đã ký. Đó là việc làm cần thiết và cấp bách!

HÀ TRIỀU

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005