Vạn Ninh (Khánh Hòa): Nỗi lòng trên những bè tôm

Nghề nuôi tôm hùm lồng đã giúp nhiều hộ gia đình ở huyện Vạn Ninh giàu lên thấy rõ. Nhưng đằng sau thành quả đó, chưa mấy ai hiểu được người nuôi tôm hùm phải lao tâm, khổ tứ như thế nào. Nghề nuôi tôm hùm cũng phải “trông trời, trông đất, trông mây…”, trông vào sự may mắn để gầy dựng thành công…

° MÒ MẪM CHĂM SÓC TÔM HÙM

Đúng hẹn, ông Lâu đưa ghe đón chúng tôi ngay tại bến Đầm Môn (xã Vạn Thạnh, Vạn Ninh). Sau mấy năm gặp lại, ông Lâu cho biết, nghề trồng rong sụn của ông đã dần ổn định. Vì vậy, ông mạnh dạn sắm chiếc thuyền lớn hơn để chuyên chở nước và các nhu yếu phẩm cần thiết từ đất liền ra đảo, phục vụ cho hoạt động trồng rong sụn. Nghe chúng tôi hỏi chuyện tôm hùm ở Vạn Ninh, ông thở dài: “Nghề nuôi tôm hùm là một câu chuyện dài, chưa có hồi kết…”. Ông Lâu cầm lái, cho ghe chạy về hướng mũi Nai trong vịnh Vân Phong.

Mỗi buổi sáng, người nuôi tôm phải lặn kiểm tra tôm và vệ sinh đáy lồng.

Một buổi sáng như mọi ngày, tiếng máy nổ giòn tan trên các bè tôm càng làm mũi Nai thêm rộn rã. Buổi sáng là thời gian các bè tôm chạy máy nổ để tạo ô-xy cho việc lặn kiểm tra tôm, dọn vệ sinh đáy lồng. Cũng có bè tranh thủ dùng máy nổ để phun nước rửa những giàn lưới lồng tôm đóng rong rêu. Đi một vòng, ông Lâu cho ghe cập vào bè tôm của ông Dũng. Chúng tôi cũng đã có lần ghé thăm khu vực này; nhưng bây giờ khác trước nhiều. Ông Dũng cho biết: Sau khi xuất hiện dịch bệnh tôm, ông đã kéo bè ra đây. Chỗ này là vùng nước chảy, thuận lợi cho tôm phát triển. Cách đây hơn 1 tháng, gia đình ông đầu tư dựng thêm một gian trại mới, rộng rãi để mọi người trên bè có chỗ nghỉ ngơi thoải mái hơn. Vừa trò chuyện, ông Dũng và những người làm công vừa trộn thuốc vào một số loại thức ăn cho tôm vừa mang ra từ đất liền.

Khoảng 2 năm nay, con tôm hùm mắc một căn bệnh khó chữa. Nhiều người gọi đây là dịch tôm sữa. Tuy giới chuyên môn đã nghiên cứu, kiểm tra và kết luận nguyên nhân gây bệnh, nhưng đến thời điểm này, người nuôi vẫn tự mày mò chữa bệnh cho tôm bằng nhiều loại thuốc khác nhau. Có thể nói, dịch tôm sữa đã ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý bà con. Chính vì vậy, thời gian qua, người nuôi luôn chú trọng việc phòng bệnh cho tôm hùm ngay từ khi mới thả nuôi tôm con. Ông Dũng tâm sự: “Khi dịch bệnh xuất hiện, người nuôi tôm khu vực này đã chủ động mua thuốc trị bệnh, thuốc bổ để săn sóc cho tôm. Tuy nhiên, chưa ai biết được cách trị bệnh nào là hiệu quả. Những người nuôi tôm trên các bè như anh em một nhà nên ai có cách nào trị bệnh hiệu quả đều chia sẻ với nhau…”.

Ông Dũng đưa chúng tôi đến bè tôm ông Nguyễn Văn Trực. So với các bè tôm khác, tôm hùm ở bè ông Trực được xem là khá thành công trong cách chăm sóc. Kéo lưới lên, chúng tôi được tận mắt chứng kiến những chú tôm hùm lốm đốm xanh, trông thích mắt. Ước chừng, những con tôm này đang ở giai đoạn chuẩn bị xuất bán. Riêng vụ tôm năm trước, ông Trực nuôi 2.400 con. Nhờ chủ động chăm sóc, phòng bệnh từ đầu, ông lãi gần 300 triệu đồng. Ông Trực bộc bạch: “Để có được thành quả này không phải là chuyện đơn giản. Ngoài việc chú trọng nguồn thức ăn, tôi phòng bệnh cho con tôm theo cách dùng thuốc trị bệnh đường ruột và thuốc bổ để con tôm tiêu hóa tốt, có sức đề kháng…”. Còn đối với ông Quang - chủ một bè tôm lân cận: “Nuôi tôm hùm không dễ. Muốn có lãi, người nuôi phải am tường nhiều mặt. Bây giờ, môi trường nuôi tôm không còn tốt như trước. Bên cạnh đó, thức ăn cho tôm hùm cũng có vấn đề. Cùng một chủng loại thức ăn nhưng được phân nhiều cấp. Thức ăn loại tốt bây giờ không có nhiều, phần lớn đều để lâu ngày, ướp đủ loại hóa chất bảo quản; do đó, con tôm không đủ sức đề kháng…”. Ông Quang cho biết, ông phải đặt hàng trước thức ăn cho tôm. Các loại cá, sò, cua cho tôm ăn đều phải tươi. Tuy nhiên, việc đặt hàng cũng thất thường vì số lượng thức ăn loại tốt không thể cung cấp đủ cho các bè tôm.

° CHUYỆN VUI BUỒN CỦA NGƯỜI LÀM CÔNG

Vụ tôm hùm năm nay, tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp nên giá bán tôm hùm con giảm xuống. Hiện nay, bình quân chỉ 40 - 50 ngàn đồng/con (giảm khoảng 5 lần so với những năm trước). Nhờ đó, nhiều người nuôi tôm tăng diện tích lồng bè, mua thêm nhiều con giống, hy vọng có thêm lợi nhuận khi thu hoạch. Tuy nhiên, giá thức ăn cho tôm đã tăng gấp 2 lần những vụ nuôi trước. Đây thực sự là nỗi lo đối với những người nuôi tôm hùm. Ông Dũng cho biết: “Hiện nay, tuy giá tôm hùm thịt khá cao, bình quân 1 triệu đồng/kg nhưng chi phí thức ăn nuôi 1 con tôm hùm hiện nay đã lên đến 250 - 300 ngàn đồng, cộng thêm chi phí nhân công, máy nổ, ăn uống… người nuôi không còn lãi bao nhiêu. Do đó, nếu nuôi với số lượng nhiều, người nuôi mới có thể bù đắp được phí tổn…”. Để làm được điều này, việc giám sát thức ăn, phân phối thức ăn cho từng lồng tôm luôn được người nuôi tôm chú trọng. Tuy nhiên, đây không phải là chuyện đơn giản. Ông Nguyễn Văn Trực cho biết: Mỗi buổi sáng, người nuôi tôm đều phải lặn để vệ sinh đáy lồng, dọn dẹp thức ăn thừa. Lúc trẻ, còn sức khỏe, các chủ bè có thể thường xuyên lặn kiểm tra thức ăn trong các lồng tôm. Nhưng khi lớn tuổi, sức khỏe cũng giảm dần, việc lặn kiểm tra khó khăn hơn. Nhất là tiết trời vào mùa đông, nước lạnh đến thấu xương, ai không có sức khỏe sẽ không đảm nhận nổi công việc này. Phần lớn người làm công trên các bè tôm đều còn trẻ nên trở thành lực lượng chính đảm trách phần việc quan trọng trên…

Tuy nhiên, biết được lợi thế của mình, người làm công trên bè tôm cũng nhiều lúc “làm mình làm mẩy”, khiến chủ bè lắm phen “đau đầu”. Ông Dũng tâm sự: “Nếu chủ bè còn trẻ, còn sức khỏe, lặn kiểm tra là chuyện đơn giản; nhưng với những người có tuổi, việc này rất khó. Người làm công nếu có tâm, sau khi lặn, họ sẽ báo cáo trung thực về tình trạng tôm và thức ăn. Ngại nhất là khi có chuyện bất bình với chủ, họ chỉ làm cho có, không quan tâm đến việc thức ăn thừa hay thiếu, tôm khỏe hay yếu…”. Được biết, mức lương cho người lao động trên bè khoảng từ 700.000 - 1 triệu đồng/tháng, tùy theo kinh nghiệm chăm sóc tôm hùm. Bên cạnh đó, người lao động còn được chủ bao ăn. Tuy nhiên, nhiều người vẫn so đo, có tâm trạng “đứng núi này trông núi nọ”, khi có những tác động từ nhiều phía. Ông Nguyễn Văn Trực thở dài: “Mỗi khi bị chủ quở trách, người làm công đều “dứt áo ra đi”, không cần suy nghĩ. Cứ kiểu này, thử hỏi chủ nào chịu nổi?”. Vì vậy, muốn giữ được người làm, các chủ bè phải “cưng chiều”, đối đãi đặc biệt với người làm công. Những người làm công thường được các ông chủ coi như người nhà; có như vậy, họ mới toàn tâm, toàn ý với công việc.

Hiện nay, phần lớn người làm công trên những bè tôm là thanh niên. Trong đó, những người đến tuổi “cập kê” không ít. Vì vậy, nhiều thanh niên đi làm nhưng tư tưởng chưa thông. Họ không ở lâu được trên bè, không chú tâm làm việc mà chỉ muốn được tự do đi lại vào đất liền. Có khi vào bờ, họ ở lại một thời gian dài mới quay ra bè… Nhìn cảnh ông Dũng, ông Trực hoặc ông Quang thở dài thườn thượt khi nói chuyện nuôi tôm hùm, tôi như hiểu thêm nỗi lòng của “những người triệu phú”. Câu chuyện của các ông cứ kéo dài như muốn trút đi gánh nặng khổ tâm….

Để có những con tôm hùm đạt chất lượng, người nuôi phải lo lắng nhiều bề.

Đã gần 2 giờ sáng. Bầu trời đêm trong đến lạ, lấp lánh những vì sao. Mặt biển khá yên tĩnh. Thi thoảng, tiếng máy nổ của một vài chiếc ghe câu từ xa vọng lại nghe não lòng. Ngồi trên bè ông Dũng, ai cũng im lặng. Dường như, mỗi người đang đuổi theo một ý nghĩ nào đó. Trước khi đi ngủ, ông Trực tâm sự: “Từ ngày mai, chúng tôi lại phải lo chuẩn bị kế hoạch di dời bè tôm đến nơi an toàn trước mùa mưa bão. Giá trị mỗi bè tôm cả tỷ đồng chứ đâu phải ít. Ai may mắn giữ được tài sản trong mưa bão thì “thắng”. Nói vậy nhưng phải còn trông chờ vào sự may mắn nữa…”.

… Mặt trời dần nhô cao. Tiếng chuông từ chiếc điện thoại không dây trên bè ông Dũng vang lên, hòa với tiếng máy nổ trên các bè tôm, tiếng máy ghe trên biển rộn rã báo hiệu một ngày mới. Ông Dũng cười: “Vợ điện thoại kiểm tra chuyện tôm tép”. Đây là phương tiện liên lạc mới trên vùng biển Vạn Ninh. Bởi trước đây, việc liên lạc giữa đất liền và các bè tôm chỉ bằng tin truyền khẩu. Biển trong vắt. Ánh mặt trời vàng rộm soi rõ từng khu vực bè. Người nuôi tôm hùm trở lại với công việc thường ngày cùng với bao nỗi lo toan. Con đường thành công của họ còn đang ở phía trước. Mong sao “trời yên, biển lặng” để người nuôi tôm hùm an tâm làm giàu chính đáng trên vùng biển quê hương mình…

HOÀNG TRIỀU - NHÂN TÂM

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005