Rớt nước mắt vì... được mùa tôm sú

Chưa hết hân hoan vì một mùa nuôi tôm sú sản lượng cao thì hàng ngàn hộ dân ở ven phá Tam Giang thuộc các huyện Phú Vang, Phú Lộc (tỉnh TT-Huế) lại rớt nước mắt vì tôm rớt giá thảm hại. Người dân ở đây đang đối diện với nguy cơ tái nghèo và nợ chồng nợ khi không có tiền để trả nợ vay ngân hàng.

Được mùa tôm, mất mùa tiền

Năm 2008, tỉnh Thừa Thiên-Huế thả nuôi gần 2.200ha, đạt 77% kế hoạch năm, bằng 72% so cùng kỳ năm ngoái. Đến thời điểm này, người nuôi tôm trên địa bàn tỉnh thu khoảng hơn 2.000 tấn; năng suất 1,2 -1,3 tấn/ha, đạt 35% kế hoạch năm, tăng 59,68% so với cùng kỳ. Bà Nguyễn Thị Hoa - người nuôi tôm ở xã Lộc Bình, huyện Phú Lộc - khoe: "Năm nay, gia đình tui thả nuôi 1ha tôm sú với hơn 10 vạn con giống. Nhờ thời tiết thuận lợi, người dân lại được hướng dẫn và tuân thủ lịch thời vụ, nên chỉ sau 3 tháng đã thu hoạch được hơn 1,3ha. Trong vòng 5 năm trở lại đây, chưa có năm nào năng suất tôm sú cao như bây giờ".

Thế nhưng niềm vui ngắn chẳng tày gang. Người nuôi tôm ở TT-Huế bị giội một gáo nước lạnh khi tôm rớt giá đến mức không tin được. Nếu như giá tôm cùng kỳ năm ngoái (2007) bán ngang tại hồ (không kể to - nhỏ) lên đến 80.000 đồng/kg thì năm nay giá tôm đã rớt xuống còn 45.000 đồng/kg, thậm chí nhiều thời điểm còn thấp hơn. Bên cạnh đó, tôm đến lúc thu hoạch, nhưng rất khó bán vì ít người mua. Ông Lê Văn Nghệ - người nuôi tôm ở xã Vinh Thanh, huyện Phú Lộc - ví von: "Năm ni dân được mùa tôm, nhưng lại mất... mùa tiền.

Những năm trước, đến thời điểm thu hoạch tôm, riêng xã Vinh Thanh có năm - sáu tư thương đến tranh nhau mua tôm, nhưng không hiểu sao năm nay chỉ có một - hai người. Vì thế, người nuôi thường xuyên bị ép giá. Biết là bị ép giá, nhưng tôm đã bắt lên rồi thì phải bán chứ biết làm răng?". Đáng nói là trong khi giá tôm bán chỉ rớt còn một nửa so với năm trước, nhưng giá thức ăn, giá tôm giống, vật liệu xây dựng ao hồ, công chăm sóc đều tăng cao gấp nhiều lần. Chẳng hạn, năm 2007, thức ăn tôm có giá từ 16-20 ngàn đồng/kg, nhưng năm nay giá tăng lên từ 25-30 ngàn đồng/kg. Các loại vôi xử lý nước, cải tạo ao đầm đều tăng từ 5.000 - 10.000đ/bao; các loại thuốc thú y thuỷ sản cũng tăng từ 5.000 - 10.000đ/chai hoặc gói.

Đổ nợ vì tôm

Trở lại xã Phú Diên, huyện Phú Vang, một trong những vựa tôm lớn nhất tỉnh TT-Huế (hơn 50ha hồ tôm) những ngày đầu tháng 9, đi từ đầu xã đến cuối xã, tìm đỏ mắt cũng không có được không khí vui tươi của ngày được mùa. Ông Lê Viết Bá - Trưởng thôn Kế Sung của xã Phú Diên - giải đáp thắc mắc của tôi bằng nụ cười méo mặt: "Vui răng được khi sau một vụ tôm được mùa, nhưng toàn xã lại có đến hơn 80% số hộ nuôi tôm đã trắng tay và nợ ngân hàng đầm đìa?

Tại thôn Kế Sung của tui, hầu hết người nuôi tôm đều lỗ nặng, trong đó người lỗ ít nhất khoảng 5 triệu đồng và người lỗ lớn nhất lên tới 30 triệu đồng. Riêng gia đình tui năm nay nuôi 1,5ha với tổng chi phí 45 triệu đồng, chưa kể tiền công, nhưng thu hoạch chỉ bán được 30 triệu đồng, lỗ 15 triệu đồng". Ông Bá vừa nói, vừa chỉ tay lên mái nhà: "Hai vợ chồng lấy nhau hơn hai chục năm, dành dụm mãi nhưng vẫn không xoá nổi căn nhà lụp xụp. Năm nay, chúng tôi dự định sau mùa thu hoạch tôm sẽ làm lại căn nhà mà ở cho đàng hoàng vì con cái cũng đã lớn rồi. Giờ tôm tép kiểu này, chưa đói là may chứ còn nhà cửa chi nữa".

Đúng là như ông Bá còn may, bởi hàng xóm của ông, vợ chồng ông Lê Đức Khung còn bi đát hơn. Sau khi thu hoạch tôm lỗ quá, không có tiền trả nợ ngân hàng nên đã bỏ nhà dắt nhau đi ra Vinh trốn nợ. Đặc biệt, với gia đình ông Nguyễn Văn Giáo, cũng ở thôn Kế Sung, tình cảnh càng thảm hại hơn. Sau vụ thu hoạch tôm trong nhà anh Giáo trống trơn, chỉ còn hai hủ lúa (chừng 1 tạ) mua từ đầu vụ tích trữ cho mùa mưa lũ sắp tới. Anh kể trong nước mắt: "Do không có hồ nuôi riêng, nên tui đấu thuê 0,5ha hồ nuôi của UBND xã Phú Diên (còn gọi là hồ EC, hồ nuôi tôm do Cộng đồng Châu Âu tài trợ, giao cho UBND xã quản lý), với mức 7 triệu đồng/năm để nuôi tôm.

Từ đầu vụ, tui đã vay ở Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chi nhánh huyện Phú Vang 15 triệu đồng, cùng với số tiền dành dụm được của gia đình đã đầu tư hơn 46 triệu đồng cho cả vụ nuôi. Kết quả vừa qua, tui thu được 8 tạ tôm, bán được 36 triệu đồng (giá 45.000 đồng/kg), lỗ hơn 10 triệu đồng". Ông Giáo chua chát: "Ruộng vườn nghề nghiệp chi cũng không, mọi chi phí gia đình đều dựa vào con tôm, giờ không những trắng tay, mà nợ ngân hàng không biết lấy tiền mô mà trả. Sắp tới ngân hàng có đòi chắc tui để cho họ "xiết nhà" bỏ làng mà đi thôi...".

Sau vụ nuôi được mùa nhưng đổ nợ, 10 hộ có đấu thuê hồ của UBND xã Phú Diên như ông Nguyễn Văn Giáo đã có đơn kiến nghị đề nghị miễn giảm tiền thuê hồ cho bà con. UBND xã Phú Diên cũng đã thống nhất giảm 15% tiền thuê hồ cho các hộ nuôi ở vụ nuôi năm tới. Thế nhưng, "với thiệt hại quá lớn từ vụ nuôi năm nay, mức giảm ấy của xã vẫn chưa thể giúp các hộ nuôi tôm hạch toán có lãi để tiếp tục nuôi, vì vậy vụ nuôi tới có lẽ chúng tôi sẽ trả hồ lại cho UBND xã" - ông Giáo nói.

Người nuôi tôm ở Thừa Thiên - Huế thu hoạch vụ nuôi được mùa, nhưng đầy nước mắt.

Bài học thị trường

Theo Trung tâm Tin học Thuỷ sản (Bộ Nông Lâm Ngư), nguyên nhân làm tôm rớt giá là do tình hình suy thoái chung của nền kinh tế thế giới, đặc biệt là nền kinh tế Mỹ (nhà nhập khẩu tôm lớn nhất). Dẫn nguồn từ một đại diện của Công ty Nippon Suisan Kaisha (Nissui) Trung tâm Tin học Thuỷ sản, cho biết: Nguyên nhân lớn nhất là do mức tiêu dùng cá nhân ở Mỹ đối với các loại thực phẩm giá trị cao giảm và thói quen ăn nhà hàng đã giảm bớt, tiếp đến là sự giảm mạnh về giá nhà ở, giá nhiên liệu và các loại thực phẩm phối chế chủ yếu tăng cao.

Trước biến động này, ngành thuỷ sản các nước trong khu vực như Thái Lan đã nhạy bén chuyển sang nuôi tôm thẻ chân trắng có chi phí đầu tư thấp, khả năng thích ứng với môi trường cao để hạ giá thành sản phẩm. Trong khi đó, người nuôi tôm nước ta vẫn "bình chân" nuôi tôm sú và gặp hậu quả như hiện nay. Hiện, ngành thuỷ sản TT - Huế cũng chỉ cho phép nuôi tôm thẻ chân trắng đối với các hồ cao triều, chứ chưa cho người dân nuôi trong khu vực các ao hồ thuộc hệ đầm phá. Đây cũng là bài học trong quá trình hội nhập không chỉ đối với các doanh nghiệp xuất khẩu, mà ngay cả đối với các cấp quản lý và chính mỗi người dân.

Hoàng Văn Minh

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005