Ninh Hòa (Khánh Hòa): Ồ ạt nuôi tôm thẻ chân trắng

Số lượng tôm thẻ chân trắng phát triển ồ ạt, khó kiểm soát.

Tuy đã được khuyến cáo nhưng phong trào nuôi tôm thẻ chân trắng (TTCT) vẫn tiếp tục lan rộng, vượt ra ngoài sự kiểm soát của các ngành chức năng. Việc ồ ạt nuôi TTCT đe dọa an toàn sinh học, an ninh sinh thái và phát triển bền vững nếu như không có biện pháp quy hoạch cụ thể...

VÙNG NUÔI: PHÁT TRIỂN Ồ ẠT

Ông Võ Đình Long, cán bộ kinh tế xã Ninh Ích phấn khởi cho biết: “Xã có 250 ha mặt nước nuôi thủy sản thì có 100 ha nuôi TTCT, tập trung ở 3 thôn: Phú Hữu, Tân Phú và Vạn Thiện. Đây là vùng nước lợ thích hợp với TTCT. Từ chỗ chỉ có vài hộ nuôi với diện tích một vài ha vào năm 2005 (năm đầu tiên người dân biết đến TTCT), đến nay xã có hơn 120 hộ nuôi với 100 ha. Các thôn khác như Tân Đảo, Ngọc Diêm, do điều kiện tự nhiên không thích hợp nên người dân không nuôi TTCT”.

Vượt qua đoạn đường sắt vắt ngang đường đất, tôi có mặt tại thôn Phú Hữu, thôn có diện tích nuôi TTCT lớn nhất xã Ninh Ích. Trước mắt tôi là những “cánh đồng” ao nuôi nối tiếp nhau thẳng tắp với nhiều guồng đẩy sục khí đang hoạt động. Sau một hồi thuyết phục, một thanh niên đi thăm đìa dè dặt cho biết: “Tôi là người đầu tiên ở vùng này nuôi TTCT, thông qua một nhân viên của hãng cám CP. Lúc đầu, Công ty tài trợ lưới ngăn chim để quảng cáo cho sản phẩm thức ăn nuôi TTCT. Vùng này có khoảng 40 ha, hầu hết diện tích đã chuyển sang nuôi TTCT sau khi con tôm sú bị dịch bệnh. Diện tích nuôi tôm sú giờ chỉ còn 4-5 ha. Đây là vùng nuôi khá an toàn, chưa thấy dịch lớn. TTCT phải nuôi mật độ dày, tới 120 con/m2 mới đạt năng suất. Nếu tôm sú thu 1 tấn thì TTCT thu 3 tấn. Người nuôi TTCT phải đầu tư vốn khá cao, để thu hoạch được 1 tấn phải bỏ ra đến 30 triệu đồng. Nhưng mấy năm nay thời tiết thuận, người nuôi TTCT có lãi so với nuôi tôm sú…”.

Trên đường đi, tôi được một người đàn ông đứng tuổi đang đẩy chiếc xe chở đầy những bao đựng cám Hipo (một loại thức ăn dành cho TTCT) mách nhỏ đến “tiếp cận” một người đang ngồi trong túp lều phía xa. Đó là anh Tấn (ở Lương Sơn, Nha Trang), chủ của mấy ngàn m2 ao đìa nuôi TTCT. Anh Tấn khiêm tốn nói: “Đây là vụ thứ hai tôi ra đây thuê đìa nuôi TTCT sau hàng chục năm sản xuất giống tôm sú. Vụ vừa rồi, tôi thu được 13 tấn, bình quân chi phí 1 tấn hết 10 triệu đồng, giá bán 47-48 ngàn đồng/kg (loại 100 con). Nuôi TTCT “có đường ra”, ít lo bệnh dịch, thu mua cũng dễ dàng…”.

Sau khi tôm sú bị dịch bệnh triền miên, người nuôi đã đón nhận TTCT như một cứu cánh. Mấy năm gần đây, tôm sú “rớt giá” thậm tệ, điều này càng đẩy TTCT nhanh chóng “lên ngôi”. Tuy đòi hỏi vốn khá lớn nhưng bù lại, thời gian nuôi ngắn (90 ngày), dễ nuôi, ít dịch bệnh, ít tốn công chăm sóc nên TTCT có cơ hội phát triển mạnh. Hiện TTCT đang được người nuôi tôm nhắm tới. Nhiều đìa nuôi, vùng nuôi tôm sú trước đây, nay chuyển sang nuôi TTCT. Phong trào nuôi TTCT đang diễn ra ồ ạt, vùng nuôi TTCT xen kẽ các đối tượng nuôi tôm sú tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây lan dịch bệnh.

TRẠI ƯƠNG: NGUY CƠ Ô NHIỄM

“Tỉnh chưa có quy hoạch vùng sản xuất giống tập trung, hiện đang quy hoạch 50 ha tại Ninh Vân (Ninh Hòa). Ngành đã phối hợp với chính quyền các địa phương vận động người dân đăng ký quy hoạch mỗi vùng nuôi TTCT rộng 50 ha nhưng người dân không đăng ký, vẫn làm tự phát, tràn lan, đe dọa mất an toàn sinh học…

Đối với trại giống: đã cấp giấy phép cho 13 cơ sở nhưng hiện vẫn có tình trạng người dân nuôi TTCT “chui”. Lực lượng chuyên ngành đã phối hợp kiểm tra, xử lý các trại giống đã cấp giấy phép cũng như các trại chưa đủ điều kiện…”.

Dọc đường đến Hòn Khói, hàng loạt trại giống nằm san sát nhau, kéo đến tận mép biển. Tôi đến trại giống của anh Tư (thôn Mỹ Á, xã Ninh Thủy), một trang trại nhìn ngoài tưởng như ngừng hoạt động nhưng bên trong, việc sản xuất vẫn sôi động. Anh Tư, một chủ nuôi tôm, tâm sự: “Sau nhiều năm theo nghề “bọt nước”, tôi thấy “đuối” thật sự. Nợ ngân hàng, nợ tiền trại, tiền thức ăn… không biết bao giờ mới trả hết. Làm nghề này cũng nhiều may rủi. Mấy năm gần đây, TTCT “lên ngôi”, lấp chỗ trống cho tôm sú “hết thời” nên tôi chuyển sang ương nauplius (ấu trùng) cho các trại giống người Trung Quốc. Hiện giá tôm post 17 đồng/con, dự báo có thể lên nữa vì các tỉnh miền Tây đang vào vụ nuôi. Nhiều trại giống đã hoạt động trở lại sau một thời gian dài đóng cửa chờ giá…”. Những kinh nghiệm nuôi post tôm sú lại được anh Tư mang ra áp dụng nuôi TTCT. Anh cũng thừa nhận, trại ương post TTCT của anh không có hệ thống xử lý nước thải, chỉ “xổ” thẳng vào đất cho ngấm dần ra biển (!)

Trại giống của ông Đoàn Đình Khá (thôn Mỹ Á) cũng không khác gì trại của anh Tư, không đầu tư hệ thống xử lý nước thải. Chú Khá bộc bạch: “Nuôi TTCT khỏe hơn, năng suất cao, lời hơn tôm sú. Bây giờ người ta bỏ tôm đen (tôm sú) chuyển sang tôm trắng. Cái khó là bà con mình vừa làm vừa “mò mẫm” vì chưa được hướng dẫn kỹ thuật nuôi…”. Được biết, ông Khá đang sản xuất 20 bể nâu (ấu trùng) TTCT, mỗi bể 5 khối, thả 50 vạn con. Nếu được giá và sản lượng, sau khi trừ chi phí (khoảng 1,5 triệu đồng/bể, trong đó tiền mua nâu hết 700.000 đồng), mỗi vụ cũng lãi vài triệu đồng/bể.

Vùng Ninh Thủy, Ninh Phước có hàng trăm trại giống. Sau khi sản xuất tôm sú liên tiếp thua lỗ, nhiều trại đã chuyển sang sản xuất TTCT nhưng chủ yếu lấy nâu từ các trại giống của người Hoa. Nhưng nguồn gốc tôm bố mẹ, tôm ấu trùng không dám chắc đã được kiểm dịch. Sản xuất ồ ạt, chạy theo lợi nhuận vô tình dẫn đến khó khăn trong việc kiểm soát chất lượng con giống. Nguy cơ ô nhiễm từ các trại giống làm phát tán mầm bệnh ra môi trường là khó tránh khỏi.

CẦN CÓ QUY HOẠCH

Đến nay, huyện Ninh Hòa cũng như nhiều địa phương khác đang lúng túng trong quy hoạch vùng nuôi TTCT. Trước đây, huyện đã tiến hành quy hoạch tổng thể vùng nuôi TTCT nhưng hiện nay, quy hoạch mới thay đổi đã chồng lấn quy hoạch cũ. Nhiều địa phương đành “khoanh tay đứng nhìn” việc nuôi TTCT phát triển ồ ạt, tự phát do cơ sở không quản lý được vùng nuôi. Cùng với sự “lép vế” của con tôm sú trên thị trường, TTCT càng được dịp lấn lướt, diện tích nuôi TTCT ngày càng mở rộng. Với đà này, diện tích nuôi TTCT trong tỉnh không chỉ dừng ở con số vài trăm ha mà còn tiếp tục mở rộng, gây khó khăn cho công tác kiểm soát dịch bệnh. Được biết, tuy Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã cho phép sản xuất TTCT nhưng yêu cầu phát triển trong quy hoạch và còn đang thăm dò, nghiên cứu tiếp. Tại Khánh Hòa, việc nuôi TTCT không được khuyến khích bởi ngành chức năng lo ngại dịch bệnh bùng phát, đặc biệt là bệnh Taura, có thể làm liên lụy đến các đối tượng nuôi bản địa.

TTCT nguồn gốc Nam Mỹ, du nhập vào nước ta trong những năm gần đây. Việc phát triển một đối tượng nuôi mới luôn đòi hỏi sự nghiên cứu kỹ lưỡng và thận trọng, bởi nếu phát triển đại trà, không tuân theo quy hoạch có thể làm mất an toàn sinh học và an ninh sinh thái. Bài toán quy hoạch vùng nuôi TTCT rất cần được làm lúc này, khi mà bài học từ việc tôm sú làm hủy hoại môi trường vùng nuôi vẫn còn nhãn tiền.

H.A

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005