Chuyện báo động ở ĐBSCL: Nuôi cá ta, thu hoạch… cá “Tây”!

Những năm gần đây, người nuôi cá chất chà, kéo lưới trên sông, rạch, ao, hồ ĐBSCL thường bắt được khá nhiều cá lau kính. Hiện tượng loại cá này xuất hiện ngày càng nhiều trong môi trường tự nhiên ĐBSCL là điều đáng lo ngại về nguy cơ xâm hại môi trường sinh sống các loài thủy sản bản địa.

Cá lau kính xuất hiện khắp nơi

Ông Nguyễn Bá Thọ (xã Tân An Luông, Vũng Liêm ,Vĩnh Long) bắt được 2 con cá lau kính. Ảnh: HUY HOÀNG

Chuyện ông Hà Tiến Mạnh, ngụ tại phường 5, thị xã Trà Vinh (tỉnh Trà Vinh) tát ao bắt được chưa đầy 3kg cá thì có đến hơn 1kg cá lau kính - một giống cá hút nhớt, thường được nuôi chung với cá cảnh trong bể kính - gây sự ngạc nhiên, hiếu kỳ cho nhiều người.

ông Mạnh cho biết: “Tuy hình thù xấu nhưng thịt cá ngọt, dai, thơm, rất ngon và nghe đâu được các nhà hàng, khách sạn thu mua không hạn chế”.

Thực ra không riêng ở Trà Vinh, những năm trở lại đây, tại các ao, hồ, sông, rạch ở ĐBSCL, cá lau kính xuất hiện ngày một nhiều.

Dịp Tết Kỷ Sửu 2009, ông Nguyễn Bá Thọ (ở xã Tân An Luông, huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long) tát ao bắt được khoảng 10kg cá, tôm các loại. Điều ông ngạc nhiên là có một loại cá lạ - sau này tìm hiểu ông mới biết đây là cá lau kính - chiếm gần phân nửa, trong đó có nhiều con nặng khoảng 1kg.

Ở Tiền Giang, trên các con mương, ao, hồ của các xã Thanh Bình (huyện Chợ Gạo), Tân Mỹ Chánh, Mỹ Phong (TP Mỹ Tho) và các địa phương khác cũng xuất hiện và tồn tại rất nhiều cá lau kính, mà người dân địa phương cho biết thì “chỉ cần quăng một chài là bắt mệt nghỉ”.

Những người dân ở đây cũng không biết giống cá này từ đâu mà ra. Điều đáng lo ngại là mức độ sinh sản của loài cá này tăng nhanh khó có loài thủy sản nào sánh kịp, khả năng xâm hại môi trường sinh sống các loài thủy sản khác là rất lớn.

Vì sao cá lau kính ngày xuất hiện một nhiều trên sông, rạch, ao, hồ ở ĐBSCL? Thực tế tìm hiểu, chúng tôi được biết nhiều người nuôi cá kiểng theo kiểu phong trào, khi nhàm chán hoặc không có thời gian chăm sóc đã thả loại cá này ra ao, hồ, sông, rạch... Từ đó cá sinh sôi phát triển, nhân mật độ ngày một nhiều.

Hiểm họa thủy sinh!

Theo các nhà khoa học, cá lau kính có nguồn gốc ở Trung và Nam Mỹ từ Panama đến Uruguay, phần lớn tập trung ở lưu vực sông Amazon. Tên tiếng Anh của cá là suckermouth catfish, hay còn được gọi là janitor fish; tên khoa học là Hypostomus plecostomus.

Loại cá này có chiều dài lên đến 70cm và trọng lượng có thể tới vài ký. Thức ăn chính của loài cá này là các loại rong, rêu, tảo bám trên bề mặt thực vật hoặc nền đáy. Cá lau kính có thể sống trong nhiều điều kiện môi trường sinh thái khác nhau nên khả năng phát triển đàn rất nhanh.

Ở nhiều nơi trên thế giới, sự phát triển đàn của cá lau kính đã trở thành vấn nạn đối với hệ sinh thái và nguồn lợi thủy sản. Theo số liệu của Cục Tài nguyên sinh học Mỹ, cá lau kính là một loài có biên độ sinh thái rất rộng đối với nhiều yếu tố môi trường.

Chúng sinh sống ở nơi nước tĩnh và cả ở các suối có nước chảy nhanh. Chúng có mặt ở các ao cạn và cả ở các hồ sâu, chủ yếu phân bố trong vùng nước ngọt nhưng có thể sống được trong vùng nước lợ ở cửa sông.

Tác hại về môi trường của cá lau kính hiện chưa được biết rõ. Ở Hawaii đã ghi nhận sự phong phú của cá lau kính dẫn đến việc suy giảm một số loài cá bản địa trên các dòng chảy. Theo Cục Tài nguyên sinh học Mỹ, một khi cá lau kính đã xâm lấn với mật độ cao thì việc kiểm soát chúng rất khó khăn. Ở Hawaii đã thử nghiệm nhiều biện pháp, kể cả dùng sốc điện, nhưng không thành công.

Theo Giáo sư Nguyễn Lân Dũng: “ở nước ta, đặc biệt lo ngại là việc cá lau kính sẽ phát triển với mật độ cao trong các khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước như Tràm Chim, U Minh Thượng, Láng Sen, Tân Hưng, Lung Ngọc Hoàng, ở vùng đồng bằng sông Cửu Long. Sự phát triển mạnh mẽ của cá lau kính chắc chắn sẽ dẫn đến nhiều xáo trộn trong hệ sinh thái thủy vực thông qua việc mất cân bằng trong chuỗi thức ăn cũng như sự cạnh tranh trực tiếp đối với các loài cá bản địa có cùng tập tính. Hậu quả cuối cùng có thể là việc giảm thiểu đa dạng sinh học”.

Thảm họa ốc bươu vàng, cá chim trắng… tràn ngập sông, kênh, mương, ao, hồ, đồng ruộng gây hại cho cây trồng là bài học nhãn tiền đáng suy ngẫm, nay hiện tượng cá lau kính có mặt khắp sông, rạch, ao, hồ là thông điệp cảnh báo về sự mất cân bằng thủy sinh ở “vựa cá” cả nước.

Người dân “vương quốc tôm, cá” rất mong sự vào cuộc của ngành chức năng và các nhà khoa học.

Đình Cảnh

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005