Nguồn lợi thủy sản ven bờ tại Khánh Hòa: Đang đứng trước nguy cơ cạn kiệt

Khánh Hòa có hơn 10.100 tàu thuyền đánh bắt hải sản, tập trung chủ yếu ở các huyện Vạn Ninh, Ninh Hòa, thị xã Cam Ranh và TP. Nha Trang. Tuy nhiên, số tàu cá có khả năng tham gia đánh bắt xa bờ chỉ khoảng 500 tàu, số còn lại đều có công suất nhỏ nên tập trung khai thác ven bờ, nhất là trong các đầm, vịnh. Do khai thác quá mức, nguồn lợi thủy sản (NLTS) ven bờ ở Khánh Hòa đang đứng trước nguy cơ cạn kiệt.

Khánh Hòa là tỉnh được đánh giá có nhiều thuận lợi để phát triển đa dạng các ngành kinh tế biển, trong đó có hoạt động khai thác, đánh bắt thủy sản. Đây là một nghề truyền thống, một ngành kinh tế quan trọng, nghề chính của bộ phận không nhỏ cư dân ven biển. Theo đánh giá nguồn lợi, vùng biển Khánh Hòa có tổng trữ lượng hải sản khoảng 150.000 tấn, cho phép khai thác ở mức 70.000 tấn/năm. Trên thực tế, sản lượng khai thác được từ 60.000 - 68.000 tấn/năm. Hiện nay, Khánh Hòa có hơn 10.100 tàu thuyền đánh bắt hải sản, trong đó chỉ 500 tàu có khả năng tham gia đánh bắt xa bờ, phần còn lại đều có công suất nhỏ nên tập trung khai thác ven bờ. Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hơn 80% tổng lượng hải sản khai thác hàng năm được đánh bắt ở vùng ven bờ. Đây là dấu hiệu rõ ràng của tình trạng khai thác quá mức ở vùng này. Số lượng loài có nguy cơ tuyệt chủng và cạn kiệt ngày càng tăng; năng suất đánh bắt và kích cỡ của các loài cá đều bị giảm. Tỷ lệ các loài cá có giá trị cao như: cá thu, hồng, song, cá chim… giảm mạnh, thay vào đó là những loài cá tạp, kém chất lượng. Bên cạnh đó, việc ngư dân sử dụng các biện pháp khai thác hải sản theo cách hủy diệt môi trường biển như: dụng cụ xung điện, chất nổ, chất độc… đã làm hủy hoại các rạn san hô, rừng ngập mặn… vốn là nơi cư trú, bãi đẻ của các loại hải sản, hạn chế sự sinh sôi nảy nở và ảnh hưởng không nhỏ đến việc tái tạo nguồn lợi.

Hiện nay, nhiều người vẫn sử dụng phương tiện đánh bắt mang tính hủy diệt như giã cào, giã nhủi…. Thời gian gần đây, việc đánh bắt cá bằng chất nổ có giảm, nhưng việc sử dụng chất độc có vẻ phổ biến hơn. Nhiều ngư dân cho rằng, hóa chất cyanua chỉ làm mê cá mà không giết chết các sinh vật khác. Nhưng thực tế, chất này tiêu diệt toàn bộ ấu trùng thủy sinh vật và giết chết các tập đoàn san hô. Không những thế, sự tích lũy độc tố còn gây suy thoái môi trường, tác động tới toàn bộ hệ sinh thái biển, nguy hiểm hơn là gây ảnh hưởng không nhỏ cho sức khỏe con người khi ăn các loài hải sản này.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nhiều loài hải sản quý trên vùng biển địa phương hiện đang bị khai thác đến mức kiệt quệ; trong đó có nhiều loài đứng trước nguy cơ tuyệt chủng như: rùa biển, hải sâm, cầu gai sọ dừa, cá ngựa, sò huyết… Trước đây, tại đầm Thủy Triều (huyện Cam Lâm), loài hải sâm trắng có sản lượng hàng năm từ 150 - 200 tấn nhưng hiện nay còn lại rất ít. Các loài hải sâm đen, hải sâm mít, hải sâm dừa, hải sâm vú… là các đối tượng kinh tế quan trọng, có giá trị thương mại cao ở vịnh Nha Trang cũng nằm trong hoàn cảnh tương tự. Ngoài ra, các loài cầu gai sọ dừa, ốc tù và các loài có giá trị cao như cá mú, cá hồng… ở vịnh Nha Trang đến nay đã gần cạn kiệt.

Trước năm 2000, nghề nuôi trồng thủy sản ở Khánh Hòa liên tiếp có những mùa vụ bội thu, đặc biệt là con tôm sú. Đây được xem là giải pháp nhằm giảm bớt sức ép từ việc khai thác quá mức NLTS ven bờ. Tuy nhiên, do thiếu quy hoạch và phát triển tự phát, phương thức chủ yếu vẫn là quảng canh nên việc nuôi trồng ngày càng kém hiệu quả; môi trường bị ô nhiễm, diện tích nuôi ngày một thu hẹp, các vùng đất ngập nước ven bờ ngày một suy thoái. Hiện nay, nghề nuôi tôm hùm, cá biển bằng lồng phát triển rộng rãi ở nhiều địa phương trong tỉnh. Đối với loài nuôi này, do sử dụng thức ăn tươi sống, lượng thức ăn dư thừa phát tán ra vùng nước rất lớn nên gây ô nhiễm môi trường khá nghiêm trọng.

Nằm trong chương trình bảo vệ và phát triển bền vững NLTS địa phương từ nay đến năm 2010, Khánh Hòa dự kiến huy động và đầu tư trên 30 tỷ đồng để bảo tồn đa dạng sinh học tại các địa điểm: vịnh Nha Trang, vịnh Vân Phong, Rạn Trào (huyện Vạn Ninh), đầm Nha Phu (TP. Nha Trang và huyện Ninh Hòa)…; phục hồi, tái tạo các đối tượng có nguy cơ bị tuyệt chủng; tổ chức lại việc quản lý khai thác NLTS ven bờ; tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao ý thức về bảo vệ nguồn lợi cho ngư dân.

Trong quy hoạch tổng thể phát triển ngành thủy sản đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020, ngành thủy sản đã xác định rõ những giải pháp chính là tiếp tục chuyển nhanh cơ cấu nghề cá theo hướng ổn định sản lượng khai thác đánh bắt, bảo vệ NLTS, chuyển từ nghề đánh bắt ven bờ sang nghề khai thác xa bờ. Bên cạnh đó, giảm số lượng tàu thuyền đánh bắt ven bờ, phát triển nuôi trồng ở vùng mặt nước biển, chú trọng điều chỉnh cơ cấu nghề nghiệp của cộng đồng nghề cá để phát triển bền vững.

Sự phát triển bền vững của nghề cá không chỉ có ý nghĩa thuần túy về mặt kinh tế mà còn thể hiện việc sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên và giải quyết nhiều vấn đề về xã hội. Đối với ngư dân, việc phát triển kinh tế từ việc đánh bắt, nuôi trồng thủy sản là rất cần thiết. Tuy nhiên, Nhà nước cần có chính sách để bảo vệ môi trường mang tầm quốc gia, đáp ứng được nhu cầu trước mắt và lâu dài nhằm hạn chế việc suy thoái môi trường như hiện nay.

Châu An Khánh

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005