Khánh Hòa: Bài học từ sự cố vẹm chết hàng loạt

Đã hơn 4 tháng kể từ khi xảy ra sự cố vẹm chết hàng loạt tại các đầm nuôi trong tỉnh; đến nay, việc khắc phục và hỗ trợ thiệt hại vẫn chưa kết thúc. Môi trường vùng nuôi vẹm chưa hoàn toàn phục hồi. Việc người nuôi vẹm phải trả giá quá đắt có nguyên nhân từ tính chủ quan, ỷ lại, không theo khuyến cáo và quy hoạch…

° Ồ ạt bãi triều

Chương trình nuôi vẹm trong tỉnh bắt đầu từ năm 2001, sau khi đoàn cán bộ của Trung tâm Khuyến ngư, Viện Nghiên cứu biển, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản (NTTS) III và chính quyền xã Ninh Ích (Ninh Hòa) tham quan mô hình nuôi vẹm thương phẩm tại Lăng Cô (Thừa Thiên - Huế) trở về. Hai mô hình nuôi vẹm đầu tiên được các cơ quan chức năng xây dựng tại Gành Vẹm (Ninh Ích) thuộc 2 thôn Tân Thành và Ngọc Diêm. Tuy chưa hoàn toàn thành công, nhưng mô hình đã khẳng định, vẹm là đối tượng nuôi phù hợp tại các đầm nuôi trong tỉnh. Điều đó càng được củng cố sau khi con vẹm phát triển mạnh tại thôn Tân Đảo. Với đặc tính “ăn lọc”, nuôi vẹm không tốn bất cứ chi phí thức ăn nào, lại làm sạch thủy vực và cho hiệu quả kinh tế cao, bởi vậy vẹm nhanh chóng được coi là loài “vô địch” xóa đói, giảm nghèo. Từ Tân Đảo, nghề nuôi vẹm nhanh chóng lan rộng, phát triển ồ ạt, bất chấp khuyến cáo và quy hoạch của chính quyền cũng như ngành chức năng. Không chỉ người dân Ninh Ích, nhiều hộ ở các nơi khác cũng đầu tư vốn cho dân Tân Đảo nuôi vẹm. Người nuôi mặc sức thả nuôi, tự tiện khoanh vùng, cắm cọc dày đặc, không tuân thủ kỹ thuật nuôi được khuyến cáo (mật độ thả, tạo luồng lạch thông thoáng). Tình trạng khoanh nuôi vô tổ chức, tranh giành thủy vực đã dẫn đến những tranh chấp không đáng có, buộc chính quyền địa phương phải đứng ra dàn xếp, phân chia lại ranh giới.

Theo kinh nghiệm của người nuôi vẹm Thừa Thiên - Huế, định kỳ hàng tuần hay hàng tháng, người nuôi vẹm phải dùng cào cỏ sắt làm vệ sinh nền đáy để ngăn chặn sự tích tụ chất bài tiết của vẹm lâu ngày làm ô nhiễm nguồn nước trong đầm. Tuy nhiên, người nuôi vẹm ở Ninh Hòa lại bỏ qua và ngụy biện “đầm Nha Phu nước tự chảy không lo ô nhiễm”.

° Trả giá đắt

Tích tụ trầm tích do chất thải trong môi trường nuôi lên đến cực điểm đã bùng phát thành dịch, uy hiếp toàn bộ vùng nuôi vẹm tại Tân Đảo và các vùng lân cận. Không chỉ có Tân Đảo (đầm Nha Phu), hiện tượng vẹm chết hàng loạt còn lan sang cả đầm Thủy Triều và nhiều vùng nuôi khác. Sự cố vẹm chết hồi đầu năm gây thiệt hại cho các vùng nuôi vẹm trong tỉnh tới hàng chục tỷ đồng. Đến lúc này, người nuôi vẹm mới thực sự lo lắng, chẳng biết nguyên nhân từ đâu.

Nhiều người cho rằng, có thể do biến đổi khí hậu gây nên tình trạng vẹm chết hàng loạt. Nhưng đến nay, theo kết luận của Trung tâm quốc gia Quan trắc cảnh báo môi trường và phòng ngừa dịch bệnh thủy sản (Viện NTTS III) thì nguyên nhân chính vẫn là do ô nhiễm trầm tích vùng nuôi. Chất thải của vẹm tích tụ lâu ngày gây ô nhiễm, lấy hết ô-xi trong nước và quay lại “đầu độc” con vẹm. Xác vẹm chết tiếp tục phân hủy và lại trở thành nguyên nhân gây ô nhiễm làm cho vẹm chết “không kịp hãm”. Đến nay, sau 4 tháng dừng nuôi, người nuôi vẹm trong tỉnh lại nôn nóng muốn nuôi trở lại nhưng vẫn chưa được phép. Theo khuyến cáo của Trung tâm quốc gia Quan trắc cảnh báo môi trường và phòng ngừa dịch bệnh thủy sản, qua khảo sát định kỳ các mẫu đất, nước tại các vùng nuôi vẹm trong tỉnh, hiện tượng ô nhiễm vẫn chưa trở lại mức bình thường. Đầm Nha Phu có thể thả nuôi trở lại nhưng phải nuôi với mật độ thưa. Vừa qua, một số ngư dân thôn Ngọc Diêm đã vớt giống vẹm mới sản sinh gần đây đưa vào nuôi phía gần bờ nhưng vẫn tiếp tục xảy ra hiện tượng vẹm chết, chỉ ở những vùng nước mới chưa từng nuôi vẹm trước đây là nuôi được. Điều đó cho thấy, các vùng nuôi vẹm vẫn chưa đạt độ an toàn cần thiết để thả giống.

Bài học rút ra từ sự cố vẹm chết hàng loạt thật đáng để chúng ta suy ngẫm. Người nuôi cần tuân thủ khuyến cáo của cơ quan chức năng. Các đơn vị chức năng, đặc biệt là cơ quan khuyến ngư, cần có hướng dẫn cụ thể, sát sao để người nuôi thực hiện vệ sinh định kỳ vùng nuôi, không để trầm tích tích tụ quá mức. Các cấp chính quyền phối hợp cơ quan chức năng nhanh chóng quy hoạch lại vùng nuôi, thả phao, cắm mốc để người dân thực hiện. Chỉ có như vậy mới hy vọng không lặp lại sự cố đáng tiếc.

Q.V

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005