VN thuần dưỡng thành công cá heo biển Đông

Các nhà khoa học của Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga đã vây bắt, thuần dưỡng và huấn luyện cá heo biển Đông VN phục vụ mục đích nghiên cứu khoa học, kinh tế và bảo vệ nguồn lợi. 3 con cá heo do nhóm đánh bắt, thuần dưỡng hiện đã biết biểu diễn 12 động tác xiếc phục vụ khách du lịch như: khiêu vũ, chào khách, nhảy múa...

Dự án này là nghiên cứu khoa học cấp TP.HCM, được Sở KH-CN đánh giá tốt, có khả năng ứng dụng thực tiễn cao.

Nhiều lợi ích so với cá heo "ngoại"

Sau khi đánh bắt, vận chuyển về bể lưu giữ trên bờ, chỉ sau 5 tháng, sức khoẻ của 3/4 con cá heo được huấn luyện rất tốt và đã thực hiện được 12 động tác biểu diễn xiếc với thời lượng khoảng 20 phút. Số cá heo còn lại vì nhiều lí do như có thai, sức khoẻ không đảm bảo... nên không thể huấn luyện mà trả về tự nhiên. Nhóm các nhà khoa học dự trù chi phí vây bắt, thuần dưỡng, và huấn luyện một con cá heo “made in VN” cho tới khi có khả năng làm xiếc chỉ bằng 1/6 chi phí của Nhật Bản.

Theo TS. Nguyễn Thị Nga, chủ nhiệm đề tài cho biết, cá heo nằm trong loài động vật có vú quý hiếm, bị cấm buôn bán, săn bắt. Tuy nhiên, có thể định giá để so sánh thông qua giá thành của cá heo Nhật Bản, là nước có kinh doanh loài động vật quý hiếm này.

Giá thành thô (giá dự án) của VN chỉ gần 107 triệu đồng/con, trong khi Nhật Bản là 680 triệu đồng/con. Giá thành cá heo đã huấn luyện biểu diễn xiếc (giá dự án) của VN 422,5 triệu đồng/con, trong khi Nhật Bản bán 2.210 triệu đồng/con.

Tuy nhiên, đây chỉ là chi phí dự trù tính theo giá dự án, chưa tính công sức bỏ ra của nhóm các nhà nghiên cứu bỏ ra đi vây bắt, huấn luyện cá heo và thuế.

Với chi phí như vậy, theo nhóm các nhà nghiên cứu, dự án này không chỉ có ý nghĩa khoa học mà còn nhiều lợi ích kinh tế và bảo vệ nguồn lợi.

Nhóm các nhà nghiên cứu cũng cho biết, trong tương lai có những nghiên cứu dài hơi hơn, mục đích thuần hoá cá heo biển Đông, phục vụ mục đích nghiên cứu khoa học, kinh tế, bảo vệ nguồn lợi.

Tuyển cá heo khó như... tuyển nghệ sĩ

Có chứng kiến cảnh nhóm các nhà nghiên cứu lênh đênh ròng rã hàng chục ngày đi biển khảo sát, vây bắt cá heo mới thấy khâm phục sự nhiệt tình của họ. Vây bắt cá heo giữa bốn bề sóng nước, ở khu vực biển có độ sâu khoảng 10 mét rất vất vả. Vất vả hơn nữa là giai đoạn thuần dưỡng ban đầu tại bè lưu giữ trên biển. Khi thả cá xuống nước, phải nhẹ nhàng hạ một bên cáng, đỡ cá ra ngoài, vuốt ve và nâng cá lên mặt nước để cá thở tạo cảm giác an toàn thân thiện.

Huấn luyện viên của cá heo, một kỹ sư người Nga nhận xét vui rằng, tuyển được một con cá heo làm xiếc khó như tuyển nghệ sĩ. Thi vào trường lớp đã sàng lọc rơi rụng nhiều, sàng lọc qua thực tế lại giảm một phần đáng kể nữa. Và cuối cùng, thực tế chỉ 3 “nghệ sĩ” cá heo có thể biểu diễn xiếc hiện đang được nuôi dưỡng ở Câu lạc bộ Cá heo Tuần Châu (Hạ Long).

TS Nguyễn Thị Nga, chủ nhiệm đề tài cho biết, cá heo là loài động vật rất thông minh và nhạy cảm, vì vậy phương pháp, quy trình vận chuyển rất quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ, quá trình thuần dưỡng, thích nghi, huấn luyện sau này.

TS Nguyễn Thị Nga kể câu chuyện cảm động: do nhạy cảm nên khi mới về bè có khi cá heo không chịu ăn uống gì, điều này ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ của cá. 5, 7 người cùng xúm vào, ghè miệng cá ra để ép nó ăn, nhưng không được. Vậy mà, khi chỉ một bác sĩ thú y lại thì thầm vào tai nó: "Ăn đi con, ăn cho chóng khoẻ chứ", chú cá heo như một đứa trẻ bướng bỉnh bỗng nhiên đổi nết, hiền lành há miệng đớp thức ăn.

Sau khi thuần dưỡng trên biển, cá heo được đưa về bể lưu giữ trên bờ bằng máy bay. Trước khi vận chuyển phải tiêm thuốc an thần cho chúng. Tổng thời gian di chuyển của cá heo là 15 giờ đồng hồ. GS.TSKH Đào Văn Lượng, nguyên Giám đốc Sở KH-CN TP.HCM cho biết, việc đánh bắt thuần dưỡng cá heo của các nhà nghiên cứu TT Nhiệt đới Việt - Nga có nhiều ý nghĩa khoa học. Các nước trên thế giới đã thực hiện nhưng ở VN đây là lần đầu tiên, hơn nữa, cá heo VN rất nhạy cảm và khó tính, chỉ cần không hài lòng, hoảng sợ, bị stress là chúng có thể lăn ra bỏ ăn mà chết!

Cá heo ông sư (Orcaella brevirostris (Gray, 1866), thuộc lớp động vật có vú. Chúng phân bố nhiều ở các vùng biển ven bờ và những con sông lớn của Đông Nam Á, phía Bắc Australia và Papua New Guinea.

Trọng lượng trung bình của cá heo khi mới sinh khoảng 12kg và khi trưởng thành là 90 – 150kg. Chiều dài khi mới sinh khoảng 90 – 100cm, khi trưởng thành là 2,1 – 2,6m.

Cá heo hiền và thông minh nên có nhiều trường hợp cá heo cứu người trên biển. Kết quả nghiên cứu cá heo biển Đông VN liên quan đến các đơn vị có nhu cầu sử dụng như: Các CLB biểu diễn xiếc, CLB thể thao cá heo bơi lội với người, trung tâm cá heo chữa bệnh thần kinh, câm điếc bẩm sinh, các viện, trường nghiên cứu về biển, các công ty trục vớt cứu hộ...

Thu Hương

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005