Khai thác hải sản trên biển theo tổ, đội: Lợi thế và những hạn chế cần khắc phục

Từ tháng 11-2006 Bộ Thủy sản (cũ) đã có Công văn 623/KTBVN-KT Hướng dẫn khai thác hải sản theo tổ, đội. Tỉnh ta đã triển khai tới các huyện ven biển, bước đầu có nhiều ưu điểm, song thực tế vẫn bộc lộ những hạn chế cần khắc phục...

Tình hình thiên tai luôn diễn ra bất thường và phức tạp. Nhiều cơn bão đã gây thiệt hại lớn về người và tài sản cho nhân dân, đặc biệt là những người khai thác hải sản. Để giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai gây ra, tạo điều kiện hỗ trợ nhau trong khi khai thác trên biển và trong đời sống của bà con ngư dân, trong thời gian vừa qua, nhiều địa phương đã hình thành các tổ, đội khai thác trên biển dựa trên nguyên tắc tự nguyện, xây dựng các quy chế tổ chức của tổ, đội cùng tham gia khai thác. Qua đó, các thành viên có thể giúp đỡ nhau trên biển trong vận chuyển sản phẩm, huy động vốn để cho nhau vay trong quá trình sản xuất, tiêu thụ sản phẩm... và đặc biệt là có thể ứng cứu nhau khi gặp thiên tai, tai nạn, tàu thuyền hư hỏng trên biển.

Các tổ, đội tổ chức khai thác trên cùng một ngư trường, tổ chức ứng cứu nhau khi gặp thiên tai, bão lốc trên biển hoặc gặp cướp biển... Ngoài ra, họ còn giúp nhau tổ chức tiêu thụ sản phẩm, hậu cần của tổ, đội trên biển, có tàu dịch vụ đi kèm với tổ đội hoặc thay phiên nhau chở sản phẩm vào bờ, tiếp nhiên liệu, thực phẩm để giảm chi phí đi lại, tăng hiệu quả khai thác. Tổ trưởng, đội trưởng hoặc người được ủy nhiệm của tổ, đội đại diện cho tổ, đội để làm thủ tục hành chính đối với thành viên tổ, đội để giảm thời gian làm các thủ tục giấy tờ đã tạo thuận lợi hơn trong công tác làm thủ tục cho các chủ tàu. Thông qua tổ trưởng, đội trưởng, chính quyền các địa phương có thể dễ dàng biết được các thành viên trong tổ đang hoạt động ở vùng biển nào, tình trạng như thế nào. Các cấp chính quyền có thể thông qua tổ, đội để tuyên truyền các văn bản pháp luật một cách hiệu quả.

Qua hơn 2 năm thực hiện thành lập tổ, đội, các địa phương trong tỉnh đã xây dựng được 129 tổ khai thác hải sản với 935 tàu cá và 8.369 lao động trực tiếp tham gia. Bước đầu đã phát huy được hiệu quả, có nhiều mô hình tốt, cách làm hay cần được nhân rộng. Tinh thần trách nhiệm của từng thành viên trong tổ, tính cộng đồng được nâng lên rõ rệt, nhờ đó, các chủ tàu cá cũng như các thuyền viên yên tâm hơn trong việc vươn khơi, bám biển dài ngày. Điển hình như tổ lưới rê khơi sát đáy Hoằng Trường 2, Hoằng Trường 6 (Hoằng Hóa), tổ lưới rê tổng hợp Quảng Tiến 1 (Sầm Sơn). Đến nay, các huyện ven biển đều thành lập được các tổ, đội khai thác thường xuyên và có hiệu quả. Hậu Lộc có 35 tổ, đội với 298 tàu tham gia, giải quyết việc làm cho 2.874 lao động làm các nghề như: Lưới kéo, câu, chụp, mành. 454 chủ tàu cá ở Tĩnh Gia cũng đã tham gia thành lập 68 tổ với 3.440 lao động tham gia khai thác. Các huyện, thị xã khác như Hoằng Hóa hiện có 13 tổ, đội khai thác, Sầm Sơn có 8 tổ, Quảng Xương 5 tổ. Như vậy, toàn tỉnh đã có 935/8.505 tàu cá tham gia tổ khai thác, chiếm 11% tổng số tàu. Thu hút được 8.369/30.203 người tham gia, chiếm 27,7% lao động khai thác hải sản trong tỉnh.

Thời gian qua, nhiều tổ khai thác đã được hình thành và tăng cường công tác phối hợp, hợp tác giữa đánh bắt và dịch vụ hậu cần. Các thành viên huy động được vốn cho nhau vay, đầu tư sản xuất, đoàn kết, khắc phục tốt tác hại của thiên tai, bảo đảm an ninh trên biển. Các tàu thường đi theo nhóm nên khi ngư trường có sản lượng thấp, các chủ tàu có thể dồn sản phẩm cho một tàu vận chuyển hải sản về tiêu thụ, do đó chất lượng sản phẩm vẫn bảo đảm tươi, bán được giá, tiết kiệm được nhiên liệu. Khi chi phí sản xuất giảm, hiệu quả trong từng chuyến khai thác sẽ tăng lên, thời gian khai thác có thể kéo dài ngày hơn. Qua theo dõi, đánh giá của Phòng Khai thác và Quản lý nghề cá thuộc Sở NN&PTNT, trong năm 2007, 10 tổ lưới rê khơi sát đáy ở xã Hoằng Trường (Hoằng Hóa) đã khai thác được 4.581 tấn, với giá trị sản phẩm là 64,715 tỷ đồng (bình quân đạt 6,47 tỷ đồng/tổ/năm). Bình quân lợi nhuận đạt khoảng 3,04 tỷ đồng/tổ/năm, trong đó, tổ có lãi cao nhất là 3,4 tỷ đồng, thấp nhất là 2,5 tỷ đồng, thu nhập bình quân đạt 2 từ đến 2,5 triệu đồng/người/tháng. Trong 6 tháng đầu năm 2008, các tổ khai thác trên đã khai thác được 2.633 tấn hải sản, giá trị sản phẩm đạt 39,805 tỷ đồng, chi phí 23,9 tỷ đồng, lợi nhuận đạt 16,715 tỷ đồng. Ông Trương Đình Sòng, một chủ tàu tại Hoằng Trường, cho biết: “Chủ trương thành lập tổ, đội khai thác là đúng và cần thiết. Tổ khai thác của chúng tôi có 11 tàu, thường xuyên khai thác tại khu vực phía đông vịnh Bắc bộ. Hiện tổ khai thác vẫn sinh hoạt mỗi tháng một lần, mỗi tàu đóng 100.000 đồng/tháng để gây quỹ hoạt động. Qua thực tế cho thấy có nhiều ưu điểm trong khi sản xuất trên biển. Trong quá trình khai thác, các thành viên vẫn thường xuyên liên lạc với nhau. Hiện các thuyền viên, chủ tàu rất an tâm bởi nếu chẳng may gặp tai nạn, rủi ro giữa biển sẽ có người trợ giúp, không còn cảnh lẻ loi như trước”. Còn nhớ, vào tối ngày 1-3 vừa qua, khi đang khai thác trên vịnh Bắc bộ, tàu TH 1359 TS của anh Hắc Văn Toàn, ở phường Trung Sơn, TX Sầm Sơn bị đắm. Khi tàu đang chìm, một thuyền viên đã kêu cứu qua bộ đàm nên tàu anh Nguyễn Hữu Công (cùng tổ khai thác) đã đến cứu sống được 5 thuyền viên trên tàu gặp nạn.

Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động, vẫn còn một số tổ, đội chưa phát huy được tác dụng trong việc hỗ trợ nhau để sản xuất. Một số hạn chế đã bộc lộ như: chưa tích cực thông báo ngư trường có sản lượng cao cho nhau, chưa phối hợp thường xuyên trong công tác vận chuyển sản phẩm thu hoạch vào bờ, chưa thật mặn mà với việc liên lạc thường xuyên qua bộ đàm và các thiết bị liên lạc khác khi khai thác trên biển. Ông Sòng cho biết thêm: Hệ thống phương tiện liên lạc chưa thực sự hiện đại, nhiều khi không liên lạc được về đất liền; cơ chế hỗ trợ chưa thực sự thỏa đáng. Anh Cường, một chủ tàu ở xã Hòa Lộc (Hậu Lộc) cũng thể hiện những băn khoăn: Nhiều chủ tàu không mặn mà bởi việc khai thác theo tổ, đội dính đến kinh tế. Bên cạnh đó, một số tổ, đội đóng quỹ hoạt động rất cao, nhiều tổ, đội không có quy chế hoạt động rõ ràng. Nhiều chủ tàu mong muốn tổ, đội chỉ cần giúp đỡ nhau trong sản xuất, cứu nạn, không nên đưa vấn đề kinh tế vào.

Vấn đề là ngành chức năng và các địa phương cần phải tuyên truyền cho ngư dân thấy được lợi ích - nhất là việc ứng cứu khi có hoạn nạn trên biển. Tìm ra vấn đề mấu chốt để họ tự nguyện gắn kết với nhau. Nên có sáng lập viên để luôn đề ra các phương án tốt nhất, bàn với mọi thành viên để đưa vào thực tế; cần quy định rõ nguyên tắc hoạt động, trách nhiệm, quyền lợi của các thành viên; phải tiến hành họp tổng kết, đánh giá định kỳ giữa các thành viên trong tổ để rút kinh nghiệm, bàn bạc, khắc phục những khó khăn và phải có văn bản cuộc họp...

Lê Đồng

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005