ĐBSCL, “Mỏ tôm”… dần cạn!

Mùa tôm sú chính vụ tại ĐBSCL đã qua hơn 2 tháng nhưng nhiều trang trại nuôi tôm vẫn “treo vuông”. Không ít nhà máy chế biến tôm xuất khẩu đang “kêu cứu” do “đói” nguyên liệu. Vì sao người nuôi quay lưng với con tôm?

Con tôm tiến… lùi

Chưa bao giờ “mỏ tôm” ĐBSCL lại chứng kiến một nghịch lý buồn như mùa tôm 2009. Tôm nguyên liệu thiếu trầm trọng, giá mua tăng nhưng người dân vẫn không thả nuôi. Hiện diện tích thả nuôi tại nhiều địa phương chỉ đạt khoảng 40% - 50%.

Tại huyện Duyên Hải, vùng trọng điểm nuôi tôm của tỉnh Trà Vinh với diện tích 14.000ha, đến thời điểm này chỉ có 9.900 hộ thả nuôi hơn 750 triệu con tôm giống nhưng có hơn 45% diện tích và con giống thả nuôi bị chết. Tôm nuôi bị chết ở giai đoạn từ 1,5 đến 2 tháng tuổi. Nếu so sánh cùng kỳ năm 2008, lượng con giống thả nuôi giảm 50%, diện tích thả nuôi giảm hơn 30%.

Ông Phan Văn Bửu, chủ trang trại nuôi tôm sú công nghiệp rộng 3,5ha ở xã Long Khánh, huyện Duyên Hải than thở: “Tôi bắt đầu nuôi tôm sú cách đây 8 năm. 3 năm đầu thu nhập hàng trăm triệu đồng nhưng từ năm 2003 đến 2008 năm nào cũng trắng tay do giá tôm bấp bênh, dịch bệnh tràn lan. Hiện gia đình nợ ngân hàng hơn 1,2 tỷ đồng, sổ đỏ 3,5 ha nuôi tôm hiện đang thế chấp ngân hàng không biết bao giờ mới “chuộc” lại được. Người dân nuôi tôm sú bây giờ ngán ngẩm lắm, tình hình này chắc “treo ao” luôn”.

Không riêng trang trại nuôi tôm sú công nghiệp của ông Phan Văn Bửu “treo ao” mà trong 203 trang trại nuôi tôm công nghiệp tại xã Long Khánh cũng có đến 200 trang trại xếp máy quạt nước ô xy, chuyển sang nuôi tôm quảng canh xen với nuôi cua biển. Con tôm sú ở xứ biển này đang lùi bước, trả “ngôi vương” lại cho con cua biển.

Ông Lâm Minh Thế, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Duyên Hải, trăn trở: “Không khí nuôi tôm năm nay trầm lắng và đìu hiu so với các năm. Năm 2008, huyện Duyên Hải có 850 trang trại nuôi tôm, ở cả 3 hình thức nuôi nhưng trong vụ nuôi tôm 2009 này toàn huyện chỉ có khoảng 200 trang trại nuôi tôm hoạt động. Từ hình thức nuôi tôm công nghiệp hiện đại, người dân chuyển dần sang các hình thức nuôi quảng canh cải tiến hay mô hình tôm - rừng nhằm giảm bớt rủi ro. “Mỏ tôm” Duyên Hải đang dần teo tóp…”.

Theo Cục Nuôi trồng thủy sản (Bộ NN-PTNT) nhận định, đến nay toàn vùng mới thả nuôi được 477.536ha, giảm hơn 38.200ha so với cùng thời điểm năm trước.Đặc biệt là diện tích nuôi công nghiệp và bán công nghiệp giảm mạnh ở các tỉnh Bạc Liêu, Cà Mau, Sóc Trăng, Trà Vinh.

Ngay như Bạc Liêu, địa phương có diện tích nuôi tôm theo hình thức công nghiệp và bán công nghiệp lớn nhất khu vực (10.000ha) đến nay chỉ mới thả giống khoảng 2.400ha, chiếm 23% kế hoạch; Cà Mau thả giống gần 1.000ha/3.000ha (hơn 30% kế hoạch); Sóc Trăng thả nuôi hơn 1.000ha/5.000ha, chiếm 20% kế hoạch và Trà Vinh thả giống hơn 2.600ha/8.500ha, chiếm 30,5% kế hoạch.

Bao giờ doanh nghiệp và người nuôi cộng đồng quyền lợi?

Để doanh nghiệp chế biến tôm xuất khẩu không “đói” nguyên liệu, hàng chục ngàn công nhân có việc làm, hàng trăm ngàn nông dân nuôi tôm ĐBSCL không lâm vào cảnh nợ nần chồng chất do giá tôm “3 chìm, 7 nổi”, một giải pháp cấp bách và mang tính nhân văn là: Doanh nghiệp và người nuôi tôm phải cùng ngồi chung một chuyến thuyền, cùng chia sẻ rủi ro, bình đẳng trong phân chia lợi nhuận. Có như thế người nuôi tôm sẽ an tâm làm ra sản phẩm, doanh nghiệp có nguồn nguyên liệu sản xuất lâu dài, nghề nuôi tôm phát triển bền vững, tránh cảnh “ăn xổi ở thì” như hiện nay.

Hàng chục năm qua, tôm sú là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Vì vậy, nếu không có chính sách thỏa đáng, công bằng, đảm bảo lợi ích người nuôi tôm, nguy cơ “mỏ tôm” ĐBSCL cạn dần là điều hoàn toàn có thể xảy ra.

“Khi ngành thủy sản gặp khó khăn, rất dễ xảy ra các xung đột về lợi ích trong một chuỗi giá trị sản phẩm như giữa nhà máy chế biến với nông dân. Phải đặt nông dân với vai trò người làm ra nguyên liệu lên trên hết, việc còn lại là nội bộ các doanh nghiệp hội viên phải ngồi bàn bạc tháo gỡ”, Chủ tịch Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam Trần Thiện Hải đã khẳng định như vậy trong hội nghị mới đây của ngành thủy sản Việt Nam.

Rõ ràng, thiếu vốn cho nuôi tôm ở ĐBSCL không phải là nguyên nhân chính mà điều quan trọng dẫn đến tình trạng người dân “treo vuông” khiến “mỏ tôm” dần cạn là do cơ chế, chính sách giá cả thiếu minh bạch, công bằng đối với người nuôi.

Không riêng con tôm mà ngay cả với cá tra, hạt lúa… nhà nông ĐBSCL cũng mong đợi một chính sách mới mang tầm vĩ mô từ các nhà hoạch định chính sách để nông dân không phải chịu cảnh quá thiệt thòi như hiện nay.

Đình Cảnh

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005