Quản lý thị trường tôm sú giống

Tỉnh Cà Mau có hơn 135 nghìn hộ nuôi tôm, mỗi năm cần 12 đến 13 tỷ con tôm sú giống thả nuôi trên diện tích gần 265 nghìn ha, nhưng chỉ tự sản xuất khoảng năm đến sáu tỷ con giống, còn lại phải di nhập từ các tỉnh. Bởi vậy, thị trường sản xuất, kinh doanh, mua bán tôm giống ở đây rất lộn xộn gây thiệt hại không nhỏ cho người sản xuất. Tỉnh Cà Mau tăng cường công tác quản lý, triển khai quy hoạch, sắp xếp lại các cơ sở, làng nghề sản xuất, cung ứng tôm giống nhằm bảo vệ lợi ích của người sản xuất.

Trôi nổi thị trường tôm giống

Thị trường sản xuất, mua bán tôm giống ở Cà Mau trong những năm qua rất lộn xộn. Với 265 nghìn ha diện tích nuôi tôm, mỗi năm Cà Mau cần 12 đến 13 tỷ con tôm sú giống thả nuôi; trong khi đó năng lực sản xuất giống tại địa phương chỉ đáp ứng nhu cầu khoảng năm đến sáu tỷ con, còn lại phải nhập từ các nơi khác thông qua thương lái. Chính điều này đã gây khó khăn, thậm chí không thể kiểm soát được trong quá trình quản lý, kiểm dịch chất lượng con giống và người gánh chịu thiệt thòi trước hết không ai khác chính là nông dân trực tiếp sản xuất, nuôi tôm. Một trong những nguyên nhân của tình trạng này là những năm đầu mới chuyển dịch sản xuất từ đất trồng lúa kém hiệu quả sang nuôi tôm, Cà Mau đã xuất hiện hàng loạt các trại sản xuất tôm giống. Sự phát triển ồ ạt các làng nghề, trại sản xuất con giống đã gây lúng túng đối với các ngành chức năng về khâu quản lý và không thể kiểm soát chặt chẽ các quy trình sản xuất, chất lượng con giống. Sự bất cập này đã đẩy người nuôi tôm dù muốn dù không luôn đối mặt với việc phải mua tôm giống trôi nổi, kém chất lượng, chịu nhiều rủi ro, thất bát khi thu hoạch. Theo Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản, hiện tại Cà Mau có 815 trại sản xuất tôm giống, nhưng qua khảo sát thực tế gần đây, có khoảng 300 cơ sở sản xuất nằm ngoài quy hoạch, không đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật; quy trình sản xuất con giống, và không ít cơ sở còn tận dụng lại chuồng nuôi lợn trước đây, đầu tư nâng cấp lại thành trại sản xuất tôm giống.

Theo khảo sát của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Cà Mau hiện có 60% số trại sản xuất tôm giống kém hiệu quả, chất lượng tôm giống chỉ có khoảng 50% giống đạt tiêu chuẩn quy định của ngành. Như vậy 50% còn lại, tương đương với 2,5 tỷ con giống không bảo đảm chất lượng sản xuất tại tỉnh được bán ra thị trường đến tay người nuôi mỗi năm. Thí dụ: Nếu tính bình quân mỗi con tôm giống giá rẻ hiện nay là 15 đồng thì 2,5 tỷ con giống kém chất lượng, người sản xuất mua thả nuôi không đạt hiệu quả thiệt hại lên đến hàng chục tỷ đồng mỗi năm. Bởi vậy, việc tăng cường khâu quản lý, giám sát để bảo đảm con tôm sú giống chất lượng đến với hơn 135 nghìn hộ nuôi tôm ở Cà Mau hiện nay đang là vấn đề không thể xem thường. Tại huyện Ðầm Dơi có hơn 200 trại sản xuất tôm giống, mỗi năm sản xuất 1,3 tỷ con giống, nhưng qua kiểm dịch chỉ có khoảng 50% số tôm giống đạt chất lượng. Nguyên nhân chính là do các trại sản xuất đầu tư thiếu đồng bộ, tôm giống bố mẹ không bảo đảm chất lượng, kỹ thuật ươm con giống chưa đáp ứng yêu cầu, thậm chí có trại sản xuất không có hệ thống xử lý nước thải và thải trực tiếp ra sông rạch, gây ô nhiễm môi trường chung quanh, chỉ có 25% số người chịu trách nhiệm kỹ thuật sản xuất tôm giống có bằng cấp chuyên môn, 75% còn lại chủ yếu là truyền nghề cho nhau, chưa qua bất cứ một lớp nào đào tạo chuyên môn về nuôi trồng thủy sản. Do đó, việc sản xuất chất lượng con giống không bảo đảm tiêu chuẩn, chất lượng quy định của ngành là lẽ đương nhiên. Tuy nhiên, điều đáng quan tâm ở đây là đối với những trại sản xuất tôm nằm ngoài quy hoạch, không bảo đảm các quy trình kỹ thuật sản xuất, không có bằng cấp chuyên môn, tay nghề vẫn tồn tại và ngang nhiên hoạt động nhiều năm nay mà ngành chức năng không có biện pháp xử lý triệt để.

Vì lợi ích người nuôi tôm

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Thông Nhận, chất lượng con giống quyết định đến 70% năng suất, hiệu quả nuôi tôm. Nếu tôm giống bị nhiễm bệnh, kém chất lượng cho dù kỹ thuật nuôi giỏi tới đâu vẫn không đạt hiệu quả cao. Vì thế, khâu chọn giống là yếu tố rất quan trọng quyết định hiệu quả tôm nuôi. Nhưng cái khó hiện nay đối với người nuôi tôm là con giống trôi nổi trên thị trường, không rõ nguồn gốc quá nhiều; nhất là tôm giống nhập tỉnh quá lớn, trong khi năng lực quản lý, kiểm dịch hạn chế; trang thiết bị phục vụ cho chuyên môn chưa đáp ứng nhu cầu, nên không thể kiểm dịch hết được con giống nhập tỉnh. Trạm kiểm dịch giống số 1, nằm ngay trên quốc lộ 1A, thuộc thị trấn Tắc Vân, cửa ngõ vào thành phố Cà Mau cho biết, từ đầu năm đến nay trạm này đã kiểm dịch được gần ba tỷ con giống nhập tỉnh, số còn lại không thể kiểm soát được do các cơ sở kinh doanh tôm giống đối phó bằng cách vận chuyển bằng nhiều đường khác nhau để tránh sự quản lý, kiểm dịch của cơ quan chuyên môn. Do đó, hầu hết người nuôi tôm không biết đâu là chất lượng con giống tốt đã qua kiểm dịch; làm ảnh hưởng rất lớn đến năng suất, hiệu quả tôm nuôi ở Cà Mau trong thời gian qua.

Năng suất tôm nuôi ở Cà Mau trong những năm qua thấp nhất so với các tỉnh trong khu vực. Năm 2008, năng suất tôm nuôi bình quân của tỉnh chỉ đạt 356 kg/ha; trong khi tỉnh Bạc Liêu đạt 500 kg/ha; Sóc Trăng đạt 1.200 kg/ha... Tỉnh Cà Mau đang tiến hành triển khai đề án mang tính đột phá nhằm khai thác phát huy triệt để lợi thế tiềm năng đất đai, nâng cao toàn diện hiệu quả sản xuất tôm-lúa. Trong đó, tỉnh triển khai ngay việc rà soát, điều tra và sắp xếp lại các cơ sở sản xuất, kinh doanh giống trên địa bàn. Toàn tỉnh hiện còn gần 300 trại sản xuất giống nằm ngoài quy hoạch. Ðầu năm 2009, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đưa gần 300 cơ sản sản xuất giống "ngoài luồng" này vào quản lý bằng cách giao trách nhiệm cho các huyện quản lý sau khi buộc số cơ sở này làm cam kết thực hiện đúng các quy trình kỹ thuật sản xuất giống thủy sản đúng quy định. Theo đó, sẽ công bố rộng rãi các cơ sở sản xuất kinh doanh tôm giống chất lượng cao để người dân biết chọn lựa giống tốt sản xuất. Ðối với các cơ sở sản xuất giống kém chất lượng không đáp ứng yêu cầu kỹ thuật sẽ kiên quyết xử lý đình chỉ hoạt động; đồng thời thông báo cho các địa phương theo dõi giám sát chặt chẽ. Sắp tới tỉnh Cà Mau sẽ tăng cường đầu tư nâng cao năng lực chuyên môn và trang thiết bị cho cán bộ làm công tác xét nghiệm, kiểm dịch và quản lý giống theo hướng xã hội hóa công tác kiểm tra chất lượng giống. Tuy nhiên, về lâu dài Cà Mau cần sớm xây dựng hoàn thành và đưa vào sử dụng Dự án hình thành các làng nghề, khu sản xuất giống tập trung tại huyện Ngọc Hiển; trong đó đầu tư xây dựng một Trung tâm sản xuất tôm giống cấp một tại huyện này đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Khi các dự án này hoàn thành sẽ tạo ra cơ hội cho người nuôi tôm ở Cà Mau, một tỉnh có diện tích nuôi trồng thủy sản lớn tiếp cận được nguồn tôm giống chất lượng cao để sản xuất.

Ðể sản xuất ra tôm giống chất lượng cao, các trại sản xuất phải xây dựng đúng quy trình kỹ thuật, tôm sú bố mẹ sạch bệnh được mua tôm biển chính gốc và chỉ cho đẻ duy nhất một lần. Trước khi xuất bán cho người nuôi tôm phải được kiểm dịch chứng nhận tôm giống sạch bệnh, rồi đóng gói, ghi rõ thương hiệu mới xuất bán. Do có địa chỉ rõ ràng đến kỳ thu hoạch kết quả ra sao đều có sự phản hồi đến từng cơ sở sản xuất để cùng sẻ chia, cộng đồng trách nhiệm. Ðây cũng là cách làm của nhiều cơ sở sản xuất tôm giống nhằm giữ uy tín với khách hàng, giúp bà con nông dân giảm bớt khó khăn khi có thiệt hại, rủi ro, yên tâm sản xuất.

NGỌC QUÂN

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005