ĐBSCL: Giống tôm càng xanh Trung Quốc "lấn sân"

Tôm càng xanh một loài thủy đặc sản nước ngọt của Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), thế nhưng hiện tại con giống sản xuất tại chỗ đang bị giống tôm càng xanh Trung Quốc “lấn sân”. Hiện nay, đã có trại sản xuất giống tôm càng xanh ở Đồng Tháp, Bến Tre, Cần Thơ... đã bỏ nghề “bà đỡ” của con tôm xứ mình, mà chuyển sang ươm tôm giống Trung Quốc để kinh doanh.

TRÀN LAN TÔM GIỐNG GIÁ RẺ

Kỹ sư Lê Hoàng Vũ, Phó chi cục Trưởng Chi cục Thủy sản Đồng Tháp, cho biết: Đồng Tháp có khoảng 40 trại sản xuất giống tôm càng xanh, nhưng hiện chỉ còn 26 cơ sở hoạt động cầm chừng và gần như chuyển sang ươm tôm giống của Trung Quốc từ nguồn du nhập ở nhiều cửa khẩu... Hiện tại, tôm giống Trung Quốc đang có mặt tràn lan trên địa bàn tỉnh và giá bán thấp hơn từ 15% - 20% so với tôm giống sản xuất trong vùng. Nguyên nhân tôm giống sản xuất trong nước có giá thành cao hơn tôm ngoại nhập đã kéo nông dân chạy sang sử dụng con giống Trung Quốc, trại sản xuất cũng vì hám lợi nên đã chuyển sang ươm tôm giống Trung Quốc để cung ứng cho thị trường.

Anh Trung, một chủ cơ sở sản xuất giống ở Đồng Tháp, nói: “Đầu tư cả trăm triệu đồng vốn, chúng tôi mới sản xuất được 1 triệu con giống bán với giá 130 đồng/con giống. Trong khi đó, người mua tôm giống Trung Quốc chỉ cần bỏ ra từ 100 - 110 đồng/con giống là đã có hàng giao tận nhà mà lại thu về lợi nhuận cao”. Trước năm 2008, giá thành sản xuất tôm giống bình quân từ 100 - 120 đồng/con giống. Trong khi đó, giá thức ăn để sản xuất tôm giống (artimia) vào tháng 7 năm 2009 đã tăng hơn 2 lần so với thời điểm giữa năm 2008. Điều này làm cho các đơn vị sản xuất giống có quy mô lớn cũng rất bị động trong khâu sản xuất trước những vụ nuôi tập trung. Đồng Tháp ước tính diện tích nuôi tôm càng xanh trong 6 tháng đầu năm 2009 đã đạt gần 1.700ha, với số lượng khoảng hơn 180 triệu tôm giống. Theo khảo sát của Chi cục Thủy sản Đồng Tháp, có trên 60% nông dân mua con giống nhập khẩu trôi nổi để nuôi. Trong khi đó, các cơ sở sản xuất giống của tỉnh hiện mới cung ứng ra thị trường hơn 30 triệu tôm giống (chưa tới 20% nhu cầu).

Ở TP Cần Thơ, các trại giống quy mô lớn đã bắt đầu “bỏ cuộc”, chuyển sang ươm giống thủy sản khác như: tôm sú, cá, cua và giống tôm Trung Quốc. Từ hơn 50 trại sản xuất giống năm 2006, đến nay toàn thành phố chỉ còn chưa đến 20 cơ sở duy trì nghề. Anh Tâm, một chủ cơ sở ở Ô Môn, đã đóng cửa từ năm 2008, tính toán: Với 20m3 bể, làm cật lực cũng chỉ khoảng 400.000 con giống và nếu bán với giá 110 đồng/con giống là lỗ. Trong khi đó, chỉ cần một cú điện thoại, 24 giờ sau hàng triệu tôm giống được nhập về tới cửa với giá chỉ 90 đồng/con giống. Dưỡng thêm vài ngày, bán ra 100 đồng/con giống vẫn rẻ hơn và vẫn lãi cả trăm triệu đồng (!). Theo anh Tâm đây là nguyên nhân khiến nhiều cơ sở sau khi “thua trên sân nhà” đã ngay lập tức quay sang nhập tôm giống từ Trung Quốc về ươm đạt cỡ, rồi thông qua các đại lý phân phối cho người nuôi.

NÔNG DÂN CHỊU RỦI RO!

Nhiều người nuôi tôm ở huyện Tam Nông, Đồng Tháp cho biết: Bây giờ cánh thương lái buôn giống tôm Trung Quốc vào tận trại nuôi chào giá chỉ 90 đồng/con giống, trong khi giá của các cơ sở bán với giá 120 đồng/con giống. Anh Năm Đông, người nuôi tôm ở Tam Nông đang thả nuôi giống tôm Trung Quốc trong diện tích 1 ha với gần 100.000 tôm giống, chưa thể đoán được kết quả tốt hay xấu. Nhưng theo tính toán của anh, nếu sử dụng giống sản xuất trong nước sẽ lên tới 13 triệu tiền giống. Trong khi đó, sử dụng giống “khác”, anh tiết kiệm hơn 4 triệu đồng. Anh Đông nói: “Trong tình thế giá thức ăn, công cán, thuốc men, xăng dầu, điện... cái gì cũng tăng thì chọn mua giống rẻ để giảm chi phí đầu tư. Chuyện nguồn gốc ngoại hay giống nội không còn quan trọng nữa...”.

Chưa có điều tra, so sánh khoa học nào về chất lượng và năng suất của tôm càng xanh giống Trung Quốc với giống tôm càng xanh sản xuất trong nước. Nhưng điều trước mắt người nuôi thấy giá thấp là “mê”, còn chất lượng thì cần phải chờ thời gian khảo nghiệm. Tuy nhiên, tình trạng nhà nông mua giống trôi nổi thả nuôi thiệt hại đã có xảy ra. Ông Hai Huỳnh, một hộ nuôi hơn 3 ha tôm càng xanh ở Ô Môn, cho biết: Năm 2008, vì kẹt vốn đầu tư nên chấp nhận thả trên 300.000 con giống trôi nổi không rõ nguồn gốc, sau 3 tháng đầu tăng trưởng khá tốt, nhưng đến tháng thứ 4 thì tôm bắt đầu nhiễm bệnh đục thân và hao hụt dần. Kết quả thu hoạch sản lượng giảm đến 70%. Tính sơ sơ thua lỗ trên 100 triệu đồng...”. Ông Hai Huỳnh còn chia sẻ, thua đau vụ tôm vì mua giống trôi nổi, khi ấy mới chạy tìm mua giống nội địa, nhưng tìm cả tháng mà giống vẫn không đủ thả vì các trại sản xuất tôm nội có uy tín hiện đã quay sang giống ngoại. Cuối cùng phải chấp nhận mua phân nửa giống “nội”, phân nửa giống “ngoại” để thả nuôi...

Theo các chuyên gia thủy sản, tôm càng xanh Trung Quốc thực chất có cùng nguồn gốc với tôm Việt Nam, nhưng kích cỡ nhỏ hơn, tỷ lệ tôm nuôi đạt loại 1 thấp hơn nhiều so với tôm giống sản xuất tại ĐBSCL. Trong khi đó, giá bán tôm thành phẩm giữa loại 1 và các loại còn lại chênh lệch đến 25 - 30%. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến việc đa số hộ nuôi tôm càng xanh có “trúng mùa”, vẫn không mang lại hiệu quả cao. Theo nghiên cứu mới nhất của Trường Đại học Cần Thơ, bệnh đục cơ trên tôm càng xanh là do sự phối hợp của hai loại virus tiềm ẩn trên nhiều cá thể giống. Cảnh báo của Chi cục Thủy sản Cần Thơ, bệnh đục cơ khi đã phát nặng trên đàn tôm là không có thuốc đặc trị và ngăn ngừa lây lan hiệu quả.

Kỹ sư Lê Hoàng Vũ - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Đồng Tháp, cho biết: Mặc dù các cơ quan chức năng đã nắm tình hình này từ cách đây 2 năm, nhưng cơ sở pháp lý để quản lý, thắt chặt tình trạng tôm giống Trung Quốc tràn vào địa bàn vẫn chưa có. Bởi cho đến nay, chưa có điều tra, nghiên cứu chính thức nào của các cơ quan chức năng về những thiệt hại mà tôm giống Trung Quốc gây ra, cũng như so sánh hiệu quả kinh tế với tôm giống nội. Còn về nguy cơ dịch bệnh, kỹ sư Lê Hoàng Vũ xác nhận, vận chuyển đường dài, sốc môi trường là những nguyên nhân làm tôm suy yếu, dễ dẫn đến phát bệnh hàng loạt nếu như giống có mang mầm virus. Nhưng về mặc kiểm dịch, ông Vũ nói: “Đó là chức năng của cơ quan chức năng, nhưng cho đến nay hệ thống kiểm dịch thú y thủy sản cấp tỉnh nhìn chung chưa hoạt động hoặc hoạt động kém hiệu quả vì thiếu chuyên môn kỹ thuật!”. Trong khi đó, các Chi cục Thủy sản dù có chuyên môn kỹ thuật và nhân sự, nhưng không được giao chức năng kiểm dịch giống thủy sản. Hơn nữa, trên thực tế, muốn đầu tư hệ thống máy móc (PCR) để kiểm dịch tại chỗ, cần trên 1 tỉ đồng và phải đào tạo con người để vận hành. Hiện chưa có địa phương nào trong khu vực đủ lực để làm. Vì vậy, theo ông Lê Hoàng Vũ: “Để tự bảo vệ mình, bà con nông dân nên cẩn trọng với con giống. Nếu không rõ nguồn gốc, cơ sở không có uy tín, thì tuyệt đối không mua dù giá có rẻ hơn!”.

Theo ước tính, niên vụ tôm năm 2009 này, chỉ riêng Đồng Tháp và An Giang sẽ có gần 2.300ha thả nuôi (chủ yếu là nuôi trên ruộng lúa lấp vụ hè thu và thu đông). Nhu cầu giống dự báo sẽ lên tới trên 250 triệu con giống. Riêng TP Cần Thơ, mặc dù có diện tích nuôi ước tính chưa tới 100ha, nhưng các cơ sở sản xuất và phân phối giống tôm càng xanh ở đây dự báo sẽ chiếm thị phần trên 60% cả khu vực.

PHONG TRẦN

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005