Long An: Nhìn lại mô hình lúa – tôm

Long An là tỉnh thuộc khu vực đồng bằng sông Cửu Long, mặc dù điều kiện tự nhiên không thuận lợi cho việc phát triển nuôi thủy sản như các tỉnh khác trong khu vực nhưng có thể nói Long an rất đa dạng về các mô hình nuôi thủy sản như: Tôm sú, tôm thẻ chân trắng, tôm càng xanh, nuôi cua lột, nuôi cá ao.

Đặc biệt là các mô hình nuôi cá lóc, cá bông, cá đồng … Diện tích mặt đất - mặt nước của tỉnh có khả năng phát triển nuôi trồng thủy sản trên 60.000 ha.

Long An với đặc thù gồm vùng nước ngọt quanh năm ở các huyện vùng Đồng Tháp Mười và một số huyện phía bắc. Tại khu vực này, mô hình lúa-tôm chưa phát triển. Vùng hạ của tỉnh gồm 4 huyện Cần Giuộc, Cần Đước, Châu Thành, và Tân Trụ với đặc điểm của vùng này là 6 tháng nước ngọt và 6 tháng nước lợ, đây là vùng trồng lúa chuyên canh trong các tháng nước ngọt và cũng là vùng có phong trào nuôi tôm sú phát triển nhanh và mạnh mẽ. Trong những năm 1992-1993, từ mô hình nuôi thử nghiệm 2,1 ha tôm sú trên chân ruộng ngập mặn và bước đầu đã có hiệu quả với lợi nhuận bình quân 70-100 triệu đồng/ha, người dân đã mạnh dạn đầu tư chuyển sang chuyên canh nuôi tôm sú, bỏ hẳn canh tác lúa và phong trào này phát triển mạnh mẽ vào thời điểm năm 2005 với tổng diện tích là khoảng 6.000 ha.

Tuy nhiên vào thời điểm 2006-2008, tình hình dịch bệnh và giá cả tôm sú không ổn định tại Long An nói riêng và cả nước nói chung làm cho hiệu quả sản xuất tôm sú không cao và nhiều hộ nuôi bị thua lỗ. Trước tình hình đó, phần nhiều người dân bỏ hoang vùng đất nuôi tôm trước đây, phần còn lại chuyển sang trồng lúa hay nuôi tôm càng xanh vào mùa nước ngọt với diện tích khoảng 1.500 ha so với 6.000 ha sản xuất tôm vào thời điểm năm 2009. Với đặc thù là vùng đất nhiễm mặn không thích hợp canh tác lúa, năng suất lúa tương đối thấp so với các khu vực khác (3 tấn /ha), tôm năng suất trung bình 700-800 kg/ha, vì vậy, nhìn chung mô hình lúa-tôm kết hợp tại vùng hạ tỉnh Long An có hiệu quả chưa cao, mức lãi bình quân 30-40 triệu đồng/ha.

Về tính bền vững của mô hình, các nhà khoa học cho rằng: Việc trồng lúa trên đất nuôi tôm sẽ giảm áp lực nuôi thủy sản, tạo được khoảng cách các vụ nuôi trong năm, cải thiện môi trường, ngoài ra, cây lúa sẽ góp phần tăng thêm thu nhập cho người dân. Sau khi thu hoạch, gốc rạ để lại trong vuông là giá thể giúp hệ phiêu sinh vật phát triển, làm tăng độ phì nhiêu cho đất, chống suy thoái sinh thái đồng ruộng. Ngoài ra, sản xuất theo mô hình luân canh lúa-tôm sẽ góp phần cách ly được sự phát triển của các loại virút, vi khuẩn và làm suy giảm sự lưu chuyển của dịch bệnh. Bên cạnh đó, để có được một vụ mùa bội thu và hiệu quả, công tác khuyến nông, khuyến ngư được tăng cường thường xuyên, sát với điều kiện thực tế như: thực hiện bằng nhiều hình thức như tổ chức tập huấn, dạy nghề, hội thảo, tham quan các mô hình thực tế, xây dựng các điểm trình diễn, các đề tài nghiên cứu khoa học, và tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng về mô hình nhằm góp phần chuyển đổi ý thức người dân hướng tới xây dựng mô hình lúa-tôm bền vững.

Bên cạnh những thuận lợi nêu trên, mô hình lúa-tôm tại vùng đất nhiễm mặn Long An nói riêng và các tỉnh ĐBSCL nói chung sẽ gặp một số khó khăn như: Giá giống lúa cao và thường không thích hợp vùng đất có độ mặn và pH cao vì vậy mà năng suất lúa thấp. Tại nhưng khu vực sản xuất lúa nhỏ lẻ này, việc ứng dụng cơ giới hóa sẽ rất khó khăn so với vùng chuyên canh cây lúa. Ngoài ra, lịch thời vụ sạ lúa trong mô hình lúa-tôm sẽ khác với lịch thời vụ chung của vùng chuyên canh cây lúa, khi đó sẽ ảnh hưởng về dịch bệnh, địch hại cho vùng chuyên canh cây lúa. Và một vấn đề quan trọng khác, ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả mô hình là dư lượng thuốc trừ sâu tồn lưu trong đất có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tôm nuôi ở các vụ tiếp theo.

Từ hiện trạng, những thuận lợi và khó khăn nêu trên, việc đề xuất chính sách thích hợp để phát triển mô hình là rất cần thiết. Trước hết phải quy hoạch lại vùng nuôi hợp lý cũng như có các chính sách hỗ trợ người dân phòng trừ địch hại trên lúa như các vùng chuyên canh. Bên cạnh đó, thực hiện các đề tài, dự án nghiên cứu cơ cấu giống thích hợp với vùng đất ngập mặn, có pH cao. Trong công tác khuyến nông-khuyến ngư, tích cực xây dựng các mô hình trình diễn, các đề tài ứng dụng nhân rộng mô hình lúa-tôm bền vững.

Văn Dũng

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005