Phát triển bền vững cho cá tra, ba sa: Vẫn bài toán khó

Hiện nay, con cá tra và ba sa đang là một thế mạnh của ngành thủy sản Việt Nam. Tuy nhiên làm sao để đưa loại cá này phát triển bền vững không chỉ trong xuất khẩu mà còn phát triển mạnh tại thị trường nội địa vẫn là một bài toán khó đối với các doanh nghiệp trong ngành này.

Tiềm năng lớn nhưng thiếu tính ổn định

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lương Lê Phương cho biết: mặc dù cá ba sa đang là mặt hàng thủy sản hàng đầu, đem lại nguồn ngoại tệ khá lớn và đóng góp khoảng 2% GDP mỗi năm nhưng hiệu quả kinh tế của nó chưa có ổn định, lợi nhuận lớn những chưa mang tính cộng đồng và chưa đảm bảo vệ sinh môi trường…

Hiện cá tra, cá ba sa Việt Nam đã có mặt ở hơn 130 quốc gia và vùng lãnh thổ, song thương hiệu cá tra Việt Nam vẫn chưa có chỗ đứng vững chắc trên thị trường thế giới, thậm chí mặt hàng này còn phải bán dưới tên thương hiệu của nước khác. Đặc biệt, các doanh nghiệp chế biến xuất khẩu cá Việt Nam chưa có sự liên kết chặt chẽ nên thường xảy ra tình trạng tự “phá giá”, gây tổn thất rất lớn đến lợi nhuận của người nuôi cá, doanh nghiệp và thất thu cho nhà nước. Thêm vào đó các doanh nghiệp chỉ mải mê xuất khẩu mà bỏ quên đi thị trường trong nước - một thị trường tiềm năng lớn cần được chú trọng khai thác.

Hiệp hội Thủy sản An Giang (AFA) cho rằng, hơn mười năm nay các doanh nghiệp chỉ lo xuất khẩu, bỏ ngỏ thị trường nội địa. Cứ đổ lỗi cho người tiêu dùng quen tập quán ăn cá tươi là hoàn toàn không đúng, vì trong thực tế chỉ có khoảng 3 doanh nghiệp chế biến đưa sản phẩm tiêu thụ nội địa. Trong khi đó con cá tra, ba sa là loài thủy sản chủ lực của vùng nước ngọt, giàu dinh dưỡng được người tiêu dùng nước ngoài biết đến. 2 năm trở lại đây, khi thị trường xuất khẩu khó khăn, nhiều doanh nghiệp vẫn cứ hướng ngoại, thì tại An Giang đã có doanh nghiệp lại rất thành công khi đưa sản phẩm cá tra, ba sa hướng nội... như Công ty cổ phần Nông Ngư Quốc tế (IFACO) với sản phẩm cung ứng cho hệ thống đại lý bán lẻ (bao gồm các siêu thị Big C, Co-op mark, Citimark…) khoảng 300 tấn/tháng bao gồm các mặt hàng như xúc xích ba sa, chạo sả ba sa, ba sa cắt khúc... Điều này đã phần nào khẳng định được chỗ đứng nhất định của sản phẩm trong lòng người tiêu dùng.

Làm sao để phát triển bền vững?

Để mặt hàng cá tra, ba sa chế biến xuất khẩu tốt cũng như tiêu thụ nội địa thật sự bền vững theo từng phân khúc, Thứ trưởng Lương Lê Phương cho rằng, phía Hiệp hội Vasep nên có kế hoạch điều tiết sự liên kết chặt chẽ từ nhiều tổ chức và doanh nghiệp kèm theo một số cơ chế chính sách hợp lý như: kiểm định chất lượng an toàn theo tiêu chuẩn quốc tế, không để doanh nghiệp tự ý bán phá giá… Thêm vào đó bản thân các doanh nghiệp cũng nên mạnh dạn đưa mặt hàng này tiêu thụ trên sân nhà nhằm khai thác tiềm năng vốn có của mình vì trên thực tế muốn đẩy mạnh xuất khẩu thì phải có hậu phương vững chắc.

Bên cạnh đó, Tiến sĩ Nguyễn Văn Hảo – Viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản II cũng khẳng định: Nhà nước cần xem lại chính sách thuế cho các doanh nghiệp đối với mặt hàng cá tra chế biến. Cụ thể là thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế tiêu thụ hàng nội địa đối với con cá tra, ba sa; tăng cường vốn hỗ trợ cho doanh nghiệp chuyên cung ứng hàng ra thị trường trong nước cũng rất cần thiết. Thêm vào đó bản thân các doanh nghiệp cần đẩy nhanh cách thức sử dụng công nghệ sinh học cập nhật trên các lĩnh vực khác nhau của ngành công nghiệp cá da trơn. Đồng thời phải làm tốt hơn nữa công tác quảng bá không chỉ trên thị trường quốc tế mà ngay cả trong nước nữa vì hiện nay một số tỉnh ngoài Bắc và Tây Nguyên vẫn chưa biết đến con cá này.

Trên thực tế, doanh nghiệp chế biến hàng nông, thủy sản Việt Nam vẫn chưa quan tâm đến thị trường nội địa có một phần là do ngại thuế. Hàng chế biến mang đi xuất khẩu chịu thuế xuất khẩu thấp hơn thuế tiêu thụ trong nước. Trong khi đó, sản xuất hàng xuất khẩu xuất bán nguyên lô lấy tiền liền mà không phải tốn nhiều vốn và công sức đầu tư, nên các doanh nghiệp chưa quan tâm đến thị trường nội địa. Nếu tiêu thụ tốt được thị trường nội địa sẽ giảm đi áp lực thị trường xuất khẩu, khi đó con cá tra, ba sa của Việt Nam sẽ phát triển mạnh theo hướng bền vững...

Trước những khó khăn của thị trường xuất khẩu, hiện tại đã có vài doanh nghiệp chế biến sản xuất mặt hàng cá tra, ba sa phân phối nội địa như Công ty TNHH An Xuyên, Công ty Xuất nhập khẩu nông sản thực phẩm An Giang (AFIEX), Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu thủy sản An Giang (AGIFISH)... Hiện nay sản lượng cá ba sa, cá tra chế biến chủ yếu được tiêu thụ tại thị trường TP.Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Ninh Thuận. Thống kê của Ban quản lý chợ Bình Điền cho thấy bình quân mỗi ngày chợ đã tiêu thụ trên 100 tấn cá ba sa tươi các loại. Sản lượng tuy chưa nhiều nhưng đó là tín hiệu tốt nếu doanh nghiệp đẩy mạnh hơn khi hướng đến thị trường nội địa.

Được biết, vừa qua Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có chỉ đạo thành lập Ban chỉ đạo tổ chức sản xuất và tiêu thụ cá ba sa và giao cho Bộ NN&PTNT làm trưởng ban. Đồng thời, đề án phát triển cá ba sa Việt Nam tầm nhìn đến năm 2020 cũng sẽ được trình Chính Phủ thông qua trong thời gian tới.

Thùy Dương

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005