Quảng Nam: Tôm thẻ chân trắng - Hiệu quả nhưng chưa bền vững

Hiện nay, trên địa bàn Hội An (Quảng Nam), mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng đang cho hiệu quả kinh tế cao, nhiều hộ nông dân vươn lên làm giàu. Tuy nhiên, sự phát triển của mô hình này vẫn còn mang tính tự phát và không bền vững…

Rủi ro do… con giống

Thời gian qua, ngoài con giống do Công ty TNHH cổ phần Thái Lan, Công ty Việt Úc, Công ty UP cung cấp được xem là có chất lượng, trên thị trường vẫn còn không ít con giống trôi nổi có xuất xứ không rõ ràng. Nhiều người nuôi cho hay, dù biết lấy giống nuôi trôi nổi ngoài thị trường sẽ gặp rủi ro nhưng cũng đành chấp nhận. Bởi, việc mua tôm giống của các doanh nghiệp có uy tín về chất lượng thường phải chịu giá cao, địa điểm lấy giống lại ở tận các tỉnh Bình Định, Bình Thuận... Trong khi đó, các trại tôm giống ở Quảng Ngãi hay Núi Thành, Điện Bàn (Quảng Nam), Hòa Hải (Đà Nẵng) luôn có sẵn con giống cung ứng nhu cầu của người dân với giá thấp hơn rất nhiều.

Và khi chất lượng tôm giống không thể kiểm soát được thì người nuôi tôm gặp rủi ro là điều không thể tránh khỏi. Ví như trường hợp ông Nguyễn Ảnh (phường Cửa Đại). Vụ nuôi năm 2008, ông thả gần 30 vạn con giống, dù đã tuân thủ nghiêm quy trình, thực hiện đúng kỹ thuật nuôi nhưng chỉ thời gian ngắn bỗng nhiên tôm chết nổi trắng hồ khiến ông mất trắng hàng chục triệu đồng. Riêng trong năm 2009, cũng đã có gần 10ha nuôi tôm thẻ bị thiệt hại mà nguyên nhân chủ yếu không nằm ngoài chất lượng con giống kém.

Bên cạnh đó, vấn đề đầu ra cũng là nỗi lo của người nuôi tôm thẻ chân trắng. Những năm trước, giá tôm ở Hội An xuống khá thấp. Anh Nguyễn Hùng (phường Cẩm Nam) nuôi trên diện tích một hécta, đến thời điểm chuẩn bị thu hoạch, giá tôm đang từ 40 nghìn đồng/kg rớt dần xuống còn 27 nghìn đồng/kg. Kết thúc vụ nuôi, sản lượng 10 tấn thu hoạch được chỉ đủ để anh lấy lại vốn đầu tư. Năm 2009, hai vụ nuôi đã hoàn tất, đầu ra sản phẩm thuận lợi với giá bán từ 45 - 57.000 đồng/kg (loại 100 con/kg), người chăn nuôi mới thở phào nhẹ nhõm. Một số đầu nậu thu mua thủy sản xuất khẩu cho biết, họ phải “xếp hàng” chờ bán tôm thẻ chân trắng tại các công ty chế biến thủy sản ở Đà Nẵng. Theo những đầu nậu này, đó là do tình trạng nuôi tôm thẻ tràn lan khiến “cung” vượt “cầu”. Nhiều hộ nuôi lo ngại, điều đó sẽ làm giá tôm giảm xuống, giải quyết khâu đầu ra càng khó khăn hơn.

Báo động ô nhiễm môi trường

Một thách thức khác trong phát triển nuôi tôm thẻ chân trắng ở Hội An là kiểm soát dịch bệnh và ô nhiễm môi trường. Bởi, toàn bộ diện tích nuôi tôm thẻ ở Hội An hiện nay là diện tích nuôi tôm sú trước đây, tập trung dọc theo các vùng triều nước lợ ven sông. Do ao nuôi xây dựng trên vùng triều và đã được khai thác sử dụng nhiều năm nên phần lớn chất đáy đều có dấu hiệu ô nhiễm. Bên cạnh đó, chất thải từ quá trình nuôi rất lớn do mật độ tôm nuôi trên một diện tích là khá cao. Theo tính toán, để nuôi được một tấn tôm thẻ chân trắng thành phẩm, trong suốt quá trình nuôi cần phải cung cấp 1,1 tấn thức ăn. Vấn đề đặt ra ở đây là với một hécta ao nuôi cho 10 tấn tôm thành phẩm thì từ khi thả giống đến khi thu hoạch sẽ thải ra môi trường hơn 7 tấn chất thải. Đây là điều đáng báo động về vấn đề ô nhiễm môi trường.

Tình trạng xả nước thải và bùn từ ao nuôi ra vùng triều sau mỗi vụ thu hoạch vẫn đang diễn ra ở các vùng nuôi tôm của Hội An. Việc làm này có thể gây ô nhiễm, mặn hóa nguồn nước ngầm và lây lan dịch bệnh qua các đầm nuôi khác. Do nuôi trên vùng triều nước lợ, có thời điểm độ mặn xuống thấp, nhất là vào đầu và cuối năm. Để đảm bảo độ mặn ao nuôi, nhiều người đóng giếng lấy nước ngầm vì nước ngầm ở vùng triều có độ mặn cao và ổn định. Điều đó không chỉ đặt ra nguy cơ sụt lún địa tầng, mà còn có khả năng gây mất cân bằng áp lực khiến nước mặn xâm nhập từ biển vào làm mặn hóa nước ngầm ngọt. Nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh rằng, thiếu nước ngầm đồng nghĩa với độ ẩm của đất giảm, nước bị nhiễm mặn sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển của ngành nông nghiệp khu vực lân cận, thậm chí có thể làm chết dần những khu rừng phi lao phòng hộ vùng bờ cát. Thực tế này đã xảy ra ở tỉnh Ninh Thuận.

Cho những vụ mùa bội thu

Trong tình hình nuôi và xuất khẩu tôm sú bấp bênh như hiện nay, nuôi tôm thẻ chân trắng có thể xem là hướng phát triển phù hợp của người nuôi tôm. Để mô hình chăn nuôi cho hiệu quả kinh tế cao này mang tính bền vững, cần có sự vào cuộc, phối hợp đồng bộ giữa ngành chức năng, chính quyền địa phương và người nuôi tôm. Trong đó, ngành chức năng phối hợp chính quyền địa phương kiểm soát chặt chẽ địa điểm, diện tích nuôi trên địa bàn; tránh xảy ra tình trạng “nhà nhà nuôi tôm”. Đồng thời, tổ chức các lớp tập huấn, tư vấn cho người nuôi về kỹ thuật cũng như công tác quản lý môi trường; đặc biệt, hỗ trợ cung cấp nguồn giống tại chỗ cho người nuôi và kiểm soát chất lượng con giống.

Đối với việc khai thác nước ngầm để nuôi tôm, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm cần nhanh chóng khảo sát, đánh giá cụ thể về trữ lượng, chất lượng nước ngầm ở vùng triều dọc sông Đế Võng và Thu Bồn. Mặt khác, thường xuyên giám sát chất lượng môi trường (đất, nước ngầm, nước mặt), tại các vùng nuôi tôm nói chung và nuôi tôm thẻ nói riêng, để có thể đánh giá hiện trạng, dự báo xu hướng biến đổi chất lượng môi trường… Từ đó đề ra những giải pháp ứng phó kịp thời. Về phần mình, người nuôi tôm cần thả tôm giống đúng theo lịch thời vụ của ngành nông nghiệp, thực hiện nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật nuôi, nhất là kiểm soát chất thải nhằm hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường.

Năm 2009, người nuôi tôm Hội An đã tập trung phát triển mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng. Từ 4.000m2 ở phường Cửa Đại (năm 2006), đến nay toàn thành phố đã có 82,6 ha diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng. Trong năm, với 2 vụ nuôi, sản lượng tôm thẻ chân trắng toàn thành phố đạt 260 tấn; hơn 70% hộ nuôi có lãi, mức bình quân 30 - 50 triệu đồng/ha/vụ.

QUẢNG LÂM

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005