Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I: Sản xuất giống và nuôi nhiều loài thủy sản có giá trị kinh tế cao

Trước thực trạng nguồn thủy, hải sản trong tự nhiên ngày càng cạn kiệt do người dân khai thác quá mức, những năm gần đây Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I tập trung đầu tư công nghệ vào nuôi trồng, đánh bắt, bảo quản, góp phần làm cho sản lượng thủy, hải sản phát triển nhanh, ổn định và giữ được mức cân bằng từ nuôi trồng đến đánh bắt trong tự nhiên.

Xây dựng nguồn nhân lực thông qua việc triển khai các đề tài nghiên cứu Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I Lê Xân cho chúng tôi biết: Tiền thân của viện là Trạm Nghiên cứu cá nước ngọt, được thành lập năm 1963. Hiện nay, tổng số viên chức, lao động của viện là 365 người, trong đó lực lượng cán bộ trẻ được đào tạo chính quy, có trình độ cao: 74 người có trình độ thạc sĩ và tiến sĩ, 70,4% số cán bộ có trình độ từ đại học trở lên. Ðây là nguồn nhân lực quan trọng để nâng cao năng lực nghiên cứu, triển khai của viện. Chức năng chính của viện là nghiên cứu giống, nuôi trồng, môi trường thủy sản; bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản nội địa và ven biển; nghiên cứu ứng dụng công nghệ mới vào sản xuất và công nghệ sau thu hoạch ở các tỉnh miền bắc đến Thừa Thiên - Huế. Hiện nay, viện có bảy trung tâm, phân viện trực thuộc, với sự góp sức của nhiều nhà khoa học chuyên sâu trong lĩnh vực nghiên cứu, nuôi trồng cùng cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại. Ở khu vực Trung Bộ và Bắc Trung Bộ có Phân viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản (trụ sở tại Nghệ An). Khu vực Hải Phòng có Trung tâm nghiên cứu hải sản nước lợ, phục vụ chủ yếu cho các tỉnh hải đảo và ven biển, như: Quảng Ninh, Hải Phòng, Ninh Bình... Viện còn có hai trung tâm giống thủy sản và hải sản mang tầm cỡ quốc gia. Ở những trung tâm này được coi là "chân rết" phân bổ ở những vùng có nhiều diện tích nuôi trồng thủy sản, nhằm thuận tiện cho việc chuyển giao khoa học và công nghệ đến được với người dân. Không ngừng nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ làm công tác nghiên cứu, hằng năm, viện liên kết với Trường đại học Nông nghiệp Hà Nội và các công ty sản xuất, chế biến thủy sản nhằm đào tạo, bồi dưỡng kiến thức chuyên ngành cho nhiều cán bộ trẻ tâm huyết với nghề. Nhờ đó, từ năm 2000 đến nay, viện thực hiện thành công gần 100 đề tài cấp Nhà nước, cấp bộ, cấp cơ sở về các lĩnh vực: sản xuất giống và nuôi thương phẩm, bệnh và môi trường, công nghệ sinh học... Bình quân mỗi năm viện triển khai từ 25 đến 35 đề tài, dự án cấp Nhà nước, cấp bộ cùng nhiều đề tài nhánh, đề tài địa phương, trong đó có năm đến sáu đề tài nghiên cứu ứng dụng được áp dụng thực tiễn, chuyển giao vào sản xuất. Năm 2009, viện triển khai và thực hiện 33 đề tài, dự án nghiên cứu cấp Nhà nước, bao gồm: 12 đề tài, dự án cấp Nhà nước bốn đề tài, dự án thuộc KC. 06, ba đề tài KC.07, năm đề tài công nghệ sinh học; 14 đề tài, dự án cấp bộ năm đề tài trọng điểm, bảy đề tài SUDA và sáu đề tài cấp cơ sở thực hiện từ đầu năm 2009 và đề tài "Nguyên nhân gây chết cá rô phi" tháng 9-2009.

Ðến nay, những đóng góp của viện với ngành thủy sản Việt Nam hơn 10 năm qua có bước phát triển vượt bậc, góp phần đưa nước ta trở thành một trong những quốc gia có tốc độ phát triển thủy sản nhanh trên thế giới.

Ðưa nhanh kết quả nghiên cứu vào sản xuất

Hiện nay viện đang triển khai một số đề tài, như: Nghiên cứu quy trình công nghệ nuôi thương phẩm cá trắm đen; nghiên cứu công nghệ sản xuất giống và nuôi thương phẩm cá chiên... Các đề tài này đã thu được những thành công bước đầu và viện sớm chuyển giao công nghệ cho những tỉnh, thành phố có nhu cầu nuôi. Theo kế hoạch, trong năm 2010, viện có thể cung cấp khoảng hai nghìn cặp tôm bố mẹ cho một số cơ sở sản xuất giống của các tỉnh và cơ sở nuôi. Từ năm 2008 đến nay, viện sản xuất được từ 300 đến 400 nghìn cá giống mỗi loài, cung cấp chủ yếu cho thị trường nuôi trong nước. Các giống cá biển có giá trị kinh tế cao, như: Cá song chuột, cá song vằn, cá song da báo, viện tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện công nghệ. Cũng theo Phó Viện trưởng Lê Xân, đối tượng nuôi thủy sản hiện nay khá đa dạng và cơ cấu loài nuôi luôn có sự thay đổi để thích nghi với những môi trường khác nhau. Mặc dù vậy, đối tượng nuôi chủ lực trong giai đoạn vừa qua là tôm sú, tôm thẻ chân trắng, cá tra, tôm hùm, tôm càng xanh... và nhóm cá nước ngọt truyền thống. Trong đó, cá tra và tôm sú hằng năm đóng góp sản lượng lớn, chiếm từ 60 đến 65% tổng sản lượng thủy sản nuôi trồng cả nước. Không dừng lại trong việc nghiên cứu những giống thủy sản trong nước, từ năm 2008 - 2009, viện nghiên cứu thành công giống hàu Thái Bình Dương cho năng suất, chất lượng, tỷ lệ thịt/vỏ cao cho các cơ sở nuôi từ 100 đến 120 triệu con hàu giống/năm.

Anh Phạm Ðức Quát ở xã Thái Thượng, huyện Thái Thụy (Thái Bình) cho biết: Trước kia nuôi cá lời lãi chẳng được bao nhiêu mà chỉ thấy ốm người vì sau một năm chăm sóc nhưng cá vẫn chết dù gần đến tuổi thu hoạch, năng suất bằng một phần ba bây giờ. Năm 2009, gia đình được Trung tâm Tư vấn thiết kế và Chuyển giao công nghệ thủy sản chuyển giao công nghệ nuôi tôm chân trắng trên diện tích hai ha. Vụ một thả tôm từ tháng ba với mật độ 100 con/m2 và thu hoạch từ giữa tháng năm. Vụ hai thả từ cuối tháng bảy và thu hoạch vào cuối tháng 10 với mật độ 70 con/m2. Kích cỡ tôm nuôi trong hai vụ bình quân đạt 70 con/kg (14 g/con), tỷ lệ sống đạt 90%. Tổng số tôm chân trắng thu được trên hai ha trong hai vụ là 23 tấn. Năng suất đạt gần sáu tấn/ha/vụ, hệ số thức ăn công nghiệp (NURI - KP90) là 1,25. Anh Quát nhẩm tính, trừ các chi phí, một ha nuôi tôm chân trắng lãi hơn 150 triệu đồng.

Những đóng góp của viện không những tạo ra nhiều việc làm, tăng thu nhập cho hàng triệu người dân mà còn góp phần xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội, nhất là các địa phương khu vực ven biển, hải đảo, khu vực bị ảnh hưởng bởi tốc độ đô thị hóa. Trong những năm qua, viện đã nghiên cứu, chuyển giao được nhiều giống thủy sản mà chỉ ở viện mới có, được người dân các tỉnh chấp nhận và đánh giá cao. Minh chứng cho điều đó là những mặt hàng thủy sản trước đây người ta gọi là món ăn "xa xỉ", "khan hiếm" hiện có mặt ở khắp các nhà hàng từ sang trọng đến bình dân do được nuôi với quy mô lớn. Ðó là kết quả nghiên cứu cho sinh sản nhân tạo cá vân hồi tại Sa Pa (Lào Cai) của viện cùng nhiều giống cá quý hiếm và bổ dưỡng khác. Viện dự định, trong thời gian từ ba đến năm năm nữa có thể hoàn thành hàng chục dự án trọng điểm trong nước thông qua các dự án quốc tế, như: Dự án "Nâng cao tính bền vững trong chế biến và sử dụng thức ăn trong nuôi trồng hải sản tại Việt Nam và Ô-xtrây-li-a (2009 - 2013); Dự án AIDA "Hỗ trợ phát triển nuôi trồng thủy sản thương mại và bền vững thông qua mô hình hợp tác xã nhỏ nhằm góp phần xóa đói, giảm nghèo ở Việt Nam" do Chính phủ Tây Ban Nha tài trợ (2008 - 2009)...

Bên cạnh sự phát triển nhanh nghề nuôi trồng thủy sản ở các tỉnh miền bắc đến Thừa Thiên - Huế, hiện nay trong quá trình nghiên cứu, chuyển giao, viện gặp phải không ít khó khăn, vướng mắc do khu vực này bị ảnh hưởng bởi tốc độ đô thị hóa quá nhanh, ô nhiễm nguồn nước, diện tích ao hồ co lại để nhường chỗ cho khu công nghiệp, dân sinh. Phần lớn cơ sở vật chất và trang thiết bị do hoạt động nhiều năm giờ bị hao mòn, chưa phát huy hết khả năng trong quá trình nghiên cứu. Không những thế, ngành thủy sản nước ta đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn về thị trường xuất khẩu với nhiều nguyên nhân, như rào cản kỹ thuật, thương mại. Hầu hết các nước nhập khẩu thủy sản Việt Nam yêu cầu rất khắt khe về việc chứng minh nguồn gốc xuất xứ mặt hàng thủy sản là khai thác trong tự nhiên hay nuôi trồng. Ðây là "đầu bài" để các nhà khoa học của viện hình thành các đề tài khoa học nghiên cứu quy trình sản xuất và nuôi thương phẩm các giống thủy, hải sản cho năng suất cao, sạch bệnh để cung cấp cho thị trường trong và ngoài nước.

MAI QUÝ TÙNG

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005