Tháo gỡ vướng mắc giúp ngư dân Cà Mau tiêu thụ sản phẩm

Chúng tôi trở lại Làng cá Sông Đốc vào những ngày cận Tết. Những con tàu trúng đậm tôm, cá… về bến rồi lại tất bật ra khơi cho chuyến đi biển tiếp theo.

Anh Tạo, chủ của hai chiếc tàu cá cho biết, sau chuyến biển gần hai chục ngày vừa trở về bán ngay sản phẩm và thu gần 200 triệu đồng. Không chỉ có gần một nghìn tàu cá của ngư dân địa phương, ở đây mỗi khi hết con nước khai thác thủy sản trên biển cũng thường xuyên có trên 1,5 nghìn tàu cá của ngư dân từ các tỉnh về đây cập bến để mua bán, trao đổi sản phẩm… Bởi vậy, các hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ mua bán, phục vụ hậu cần nghề cá rất tấp nập, tàu thuyền đánh cá đông đúc; là vùng kinh tế biển năng động nhất không chỉ với tỉnh Cà Mau mà còn cả đồng bằng sông Cửu Long.

Năm 2009, ngư dân thị trấn Sông Đốc đạt sản lượng khai thác thủy sản trên 70 nghìn tấn, cao nhất từ trước đến nay. Theo nhiều ngư dân, điều đáng phấn khởi là năm vừa qua, giá sản phẩm luôn bình ổn; nhất là tăng cao trong những ngày cận Tết này; khai thác đạt hiệu quả cao hơn.

Mừng vui là vậy. Song ngư dân Sông Đốc cũng rất lo lắng: từ ngày 1-1-2010, EU bắt đầu thực hiện việc truy suất nguồn gốc sản phẩm thủy sản khai thác từ biển của Việt Nam. Điều này khiến hầu hết ngư dân không biết sản phẩm của mình làm ra có được tiêu thụ bình thường và có bị chèn ép giá hay không?

Ông Nguyễn Tấn Bửu, ở khóm 1, thị trấn Sông Đốc, cho biết: gia đình ông có tám chiếc tàu cá, bình quân mỗi chuyến đi biển khoảng 20-25 ngày khai thác từ 150-200 tấn sản phẩm tôm, cá, mực... về bán lại cho các chủ vựa và cửa hàng thu mua tại địa phương. Tuy nhiên đến nay, ông vẫn chưa biết phải hướng dẫn, truyền đạt như thế nào cho thuyền trưởng và hơn trăm lao động trên đội tàu của gia đình mình về cách thức cập nhật thông tin, ghi chép đầy đủ về nguồn gốc sản phẩm sau khi khai thác, đánh bắt được.

Không riêng gì ông Tấn Bửu, tìm hiểu chung quang việc này, nhiều ngư dân, nói: chỉ biết việc quy định bắt buộc này qua các phương tiện thông tin báo chí gần đây; trong khi ngành thủy sản và chính quyền địa phương gần như chưa triển khai, thông báo, hướng dẫn cụ thể gì việc này.

Ông Nguyễn Văn Chiến, Chủ tịch UBND thị trấn Sông Đốc, cho biết: đến nay, hàng nghìn chủ tàu cá, thuyền trưởng, chủ vựa, đại lý thu mua sản phẩm vẫn còn "mịt mờ" và tiếp tục chờ đợi cán bộ chuyên trách thủy sản tỉnh hướng dẫn, tập huấn chung quanh quyết định về truy suất nguồn gốc sản phẩm thủy sản khai thác từ biển của EU. Tuy nhiên, địa phương vẫn chủ động phổ biến bước đầu đến một số hộ ngư dân có nhiều phương tiện về việc này và dự kiến sẽ triển khai rộng rãi hơn khi phần lớn ngư dân đưa tàu vào bờ nghỉ trước và sau Tết Canh dần.

Ở Sông Đốc, lâu nay, các chủ tàu cá tiêu thụ sản phẩm sau khai thác thông qua các chủ vựa, đại lý, cửa hàng thu mua của tư nhân và từ đây phân loại sản phẩm bán lại cho các nhà máy, doanh nghiệp chế biến để xuất khẩu. Do đó, việc ghi chép truy suất nguồn gốc sản phẩm ít nhất cũng phải qua ba khâu: chủ tàu cá, người thu mua và nhà chế biến xuất khẩu. Thế nhưng tất cả đều hiểu biết rất ít thông tin chung quanh việc này. Đây là khó khăn, đòi hỏi khá bức xúc của người sản xuất, kinh doanh với mong muốn được tiếp cận sớm, đầy đủ thông tin hướng dẫn từ phía các cơ quan chức năng, quản lý về bắt buộc truy suất nguồn gốc sản phẩm xuất khẩu khai thác từ biển.

Theo nhiều ngư dân, việc ghi chép vào sổ nhật ký thả từng mẻ lưới tại vùng biển ở tọa độ nào, sản phẩm loại nào của từng số hiệu con tàu… là cần thiết và không có gì khó khăn lắm. Nếu được thông tin, hướng dẫn kịp thời thì đây sẽ là việc làm có lợi để biết rõ nguồn gốc sản phẩm, giúp ngư dân yên tâm hơn khi tiêu thụ sản phẩm xuất khẩu. Thay vì ngồi chơ sự hướng dẫn chung của ngành chức năng, những ngày gần đây, nhiều doanh nghiệp đã tổ chức hướng dẫn hệ thống các đại lý, của hàng và chủ phương tiện ghi chép vào nhật lý nguồn gốc sản phẩm theo qui trình bắt buộc trên từng chuyến biển để giúp bà con ngư dân dễ tiêu thụ sản phẩm xuất khẩu, nhất là trong những ngày trước và sau Tết.

Ông Nguyễn Thông Nhận, Phó giám đốc Sở NN-PTNT Cà Mau, cho biết: ngay cả nhiều cán bộ chuyên trách ngành thủy sản vẫn còn rất mơ hồ về việc này, nói gì đến ngư dân làm nghề khai thác biển. Vừa qua, tỉnh cũng chỉ mới tổ chức tập huấn một buổi cho một số cán bộ có liên quan và gần bốn mươi chủ tàu, thuyền trưởng và cơ sở thu mua tại Làng cá Cái Đôi Vàm, huyện Phú Tân; trong khi nhu cầu được tiếp nhận sớm, thông tin đầy đủ về những quy định này đối người sản xuất, kinh doanh lĩnh vực thủy sản là rất thiết.

Bên cạnh đó, ngày 4-12-2009, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành quyết định 3477 về quy chế, chứng nhận thủy sản khai thác xuất khẩu vào thị trường EU. Tuy nhiên, chủ trương này vẫn chưa đến được với số đông người hành nghề sản xuất, kinh doanh thủy sản; vì còn phải chờ Cục Khai thác bảo vệ nguồn lợi thủy sản, Cục Quản lý chất lượng nông, lâm sản và thủy sản ,Chi Cục bảo vệ nguồn lợi thủy sản địa phương… cụ thể hóa việc hướng dẫn, in ấn tài liệu, biểu mẫu, sổ nhật ký, báo cáo khai thác…

Tỉnh Cà Mau hiện có gần 5 nghìn phương tiện khai thác biển, trong đó trên 1 nghìn tàu công suất từ 90 CV hoạt động khai thác xa bờ, dài ngày. Xem ra việc triển khai về truy suất nguồn gốc phản phẩm khai thác biển là rất khó khăn và mất nhiều thời gian; bỡi không thể tổ chức cùng lúc mà tùy thuộc vào thời gian hoạt động sản xuất, khai thác của đông đảo thuyền trưởng và người lao động trên biển. Về trước mắt, tỉnh phấn đấu đến hết quí I này sẽ tập huấn cho chủ tàu, thuyền trưởng trực tiếp đi biển của hơn một nghìn tàu công suất lớn;130 cơ sở thu mua và gần ba mươi doanh nghiệp chế biến xuất khẩu trên địa bàn tỉnh. Theo đó, Chi Cục bảo vệ nguồn lợi thủy sản của tỉnh bố trí các tổ, đội tại các cửa biển tập trung nhiều tàu thuyền khai thác như Sông Đốc, Khánh Hội, Cái Đôi Vàm Cục để giúp ngư dân tiện lợi hơn khi xác nhận nguồn nguồn gốc phẩm; tiến hành in ấn, cấp phát giấy chứng nhận khai thác miễn phí thời gian đầu gồm các thông tin cơ bản: thời gian, vùng biển khai thác, lô hàng của tàu nào, trọng lượng bao nhiêu, kích cở mắc lưới; để qua đó giúp ngư dân tiêu thụ sản phẩm kịp thời sau khai thác, nhất là các loại hàng muối ướp đá tươi sống như cá, mực, cua, ghẹ… mà thị trường EU bắt buộc phải có ngay chứng nhận nguồn gốc sản phẩm.

Hàng năm, tỉnh Cà Mau có thể xuất khẩu đạt sản lượng từ 20-25 nghìn tấn cá, mực, cua, ghẹ… Lâu nay, chủ tàu khi ra khơi không quan tâm, xác định ngư trường sẽ đến và cũng không nhớ nổi là đánh bắt ở đâu trên biển. Sau từng chuyến biển sản phẩm được bán lại cho thương lái, cơ sở thu mua rồi mới đến tay doanh nghiệp chế, biến xuất khẩu. Theo điều 19, Luật thủy sản ban hành năm 2003 quy định bắt buộc chủ tàu cá phải ghi nhật ký đầy đủ thông tin từng chuyến biển, nguồn gốc sản phẩm; thế nhưng hầu hết chủ tàu không thực hiện, vì không ghi thì vẫn tiêu thụ được sản phẩm. Do đó, đã qua có không ít sản phẩm bị nước ngoài bắt chẹt, bị trã về, gây thiệt hại đáng kể.

Vùng biển Cà Mau là một trong bốn ngư trường trọng điểm của cả nước. Vào mùa vụ khai thác ở đây, thường xuyên có từ 10-15 nghìn tàu từ các nơi đến hoạt động với nhiều nghề cào, lưới vây, te, xiệp… dẫn đến tình trạng không quản lý được, nguồn lợi thủy sản ngày càng cạn kiệt. Gần đây, tỉnh Cà Mau ký kết phân định vùng biển khai thác với hai tỉnh Kiên Giang và Bạc Liêu và đây cũng là cơ sở giúp ngư dân thực hiện tốt hơn tiêu chuẩn bắt buộc truy suất nguồn gốc thủy sản từ thị trường EU. Từ cách làm trên sẽ giúp việc quản lý, bảo vệ, tái tạo nguồn lợi thủy sản ngày càng tốt hơn; đồng thời giúp nâng cao tính chuyên nghiệp của ngư dân làm nghề khai thác và doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh; là cơ hội để khẳng định thương hiệu, mở rộng thị trường xuất khẩu sản phẩm thủy sản biển của Việt Nam.

Trúng đậm vụ khai thác, năm nay, bà con ngư dân Làng cá Sông Đốc tất bật đón mừng Xuân mới trong sinh khí an vui, đầm ấm và tràn đầy niềm tin một năm mới làm ăn thuận buồm xuôi gió.

NGỌC QUÂN

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005