Giải pháp tiêu thụ nông sản giữa khủng hoảng giá: Mới dừng ở động viên tinh thần nông dân

Nguồn tin: Bình Thuận, 29/11/2008
Ngày cập nhật: 2/12/2008

Gần 3 tháng nay các loại nông sản cùng “rủ nhau” rớt giá, cuộc sống của hàng ngàn người những ngày giáp tết rơi vào túng thiếu. Động viên tinh thần là giải pháp lúc này chính quyền giúp đỡ nông dân.

Nông dân thua thiệt đủ điều

Gần hết tháng 11, doanh nghiệp nhấp nhổm cùng giá cao su khi mặt hàng này cứ nhích lên một giá lại hạ liền 2-3 giá. Chờ từng ngày, nông dân cứ canh giá nhích lên thì tăng cường thu hoạch, doanh nghiệp “luôn có mặt trên sàn”, thấy bớt lỗ là đẩy, một doanh nghiệp xuất khẩu mủ cao su ở Đức Linh cho biết. Trong khi đó, giá nhân công không giảm, phân bón và chi phí khác mới cải thiện dưới 5%. Với cây mì không có đầu ra, nông dân phải vay nóng giữ mì lại hy vọng năm sau giá cải thiện. Nhưng mức lãi vay chợ đen, giá mì dù có khả quan thì người dân vẫn thiệt nhiều hơn được.

Cuối tháng 10, vụ thu hoạch cà phê rộn ràng tại các xã mảng Nam huyện Đức Linh, xã Đa Mi - Hàm Thuận Bắc, cũng là lúc cà phê liên tục hạ. Hiện giá cà phê chỉ còn 23 triệu đồng/tấn giảm gần 20 triệu đồng/tấn so với 4 tháng trước. Nông dân trồng cà phê thường ứng trước tiền đầu tư của các vựa thu mua, gọi là chốt giá cà phê non. Năm nay các đầu mối không dám chốt giá nữa. Dân chúng tôi thất thế, phải ứng tiền chịu lãi. Bây giờ, cứ coi như mất mùa, vì vừa phải chịu lãi, vừa bán quá rẻ, chị Nguyễn Thị Lài, thôn Đa Tro - Đa Mi cho biết.

Bài toán vốn cho vụ lúa đông xuân cũng đang cần giải. Tuy nhiên, giá lúa tươi hiện chỉ ở mức 2.800-3.300 đồng/kg, trong khi tư thương mua rất hạn chế. Điều nghịch lý là gạo thương phẩm giá vẫn ngất ngưỡng từ 8.000-16.000 đồng/kg.

Giải pháp giúp dân- mới dừng ở động viên tinh thần

Bơm thêm vốn và hỗ trợ các doanh nghiệp thu mua nông sản, giải pháp ở tầm vĩ mô chỉ có Chính phủ quyết định. Vấn đề này đã được thực hiện, nhưng mới có vùng lúa gạo đồng bằng sông Cửu Long. Bình Thuận, dù là vùng nông sản lớn với tiêu, điều, cao su… nhưng thời gian qua nông dân vẫn tự “bơi”. Giải pháp của chính quyền lúc này chỉ là động viên tinh thần. Ông Trương Văn Thưởng, Phó Chủ tịch UBND huyện Tánh Linh chia sẻ: Giá các mặt hàng nông sản cùng lúc xuống thấp, nông dân không có cơ hội bù chi phí sản xuất. Tôi đề xuất Chính phủ, tỉnh nên có động thái can thiệp ngân hàng, giúp các doanh nghiệp ưu đãi vốn vay để thu mua nông sản, nhất là lúa và khoai mì. Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp cùng các nhà khoa học hãy vào cuộc kịp thời, quy hoạch vùng sản xuất từng loại nông sản hợp lý, hỗ trợ kỹ thuật để nông dân hướng đến sản xuất chất lượng cao, năng suất tốt và đầu ra bền vững, giảm áp lực chạy theo các loại cây trồng mang tính cung cầu nhất thời.

Vấn đề này cũng được ông Ngô Minh Hùng, Phó Giám đốc Sở Công Thương đồng tình. Ông Hùng cho rằng: Chính phủ đang có nhiều nỗ lực mà việc ngân hàng giảm lãi suất lúc này cũng là quyết sách cải thiện tình hình. Việc chỉ đạo các doanh nghiệp thu mua nông sản lúc này, góc độ địa phương rất khó thực hiện. Bởi doanh nghiệp nhà nước hay tư nhân đều hướng đến yếu tố đầu tiên là lợi nhuận. Giữa lúc khủng hoảng kinh tế, tỉnh không thể chỉ đạo doanh nghiệp thu mua nông sản, khi đồng vốn chật vật, doanh nghiệp cũng phải gồng gánh những tính toán cuối năm. Sở Công Thương cũng như ngành nông nghiệp động viên nông dân bình tĩnh, chăm sóc cây trồng đúng kỹ thuật, cố gắng vượt qua khó khăn, vì giá chắc chắn sẽ ổn định trở lại.

Giữa khủng hoảng của hàng nông sản, nông dân mới có thời gian soi lại kiểu sản xuất tự phát, không quy hoạch. Một nền sản xuất hướng ngoại, với sản phẩm làm ra để bán, nhưng nông dân trong tỉnh đến giờ vẫn quen chạy theo lợi nhuận nhất thời, điều kiện tất yếu của sự thất thế khi cung cầu mất cân đối. Nông dân đã thiệt thòi đủ đường Nhà nước phải quyết liệt hơn trong quy hoạch vùng sản xuất, nâng cao khả năng dự báo nhu cầu tiêu thụ. Bên cạnh đó, cần có chính sách định giá sàn cho nông sản vận động nông dân tham gia các mô hình sản xuất liên kết… để giảm kênh phân phối, tăng lợi nhuận.

QUANG HUY