Nhập khẩu thức ăn chăn nuôi: Doanh nghiệp nhỏ “đuối” vì dự báo kém

Nguồn tin: Hà Nội Mới, 06/01/2009
Ngày cập nhật: 6/1/2009

Thời gian qua, nhiều doanh nghiệp (DN) chuyên nhập khẩu, kinh doanh thức ăn chăn nuôi (TACN) phải ngừng sản xuất do bị thua lỗ. Các đơn vị này đã ồ ạt nhập hàng về lúc giá cao ngất ngưởng, đến nay, giá nguyên liệu giảm chỉ còn một nửa, hàng chưa về đến Việt Nam đã biết lỗ nặng. Tuy nhiên, theo tìm hiểu của PV báo Hànộimới thì DN lỗ nặng chủ yếu là DN nhỏ, làm ăn thời vụ, còn các DN lớn thì hầu hết đứng ngoài cuộc.

"Chết" vì bạo gan "ôm" nguyên liệu

Ông Lê Bá Lịch, Chủ tịch Hiệp hội Thức ăn chăn nuôi Việt Nam cho biết, lãi suất ngân hàng cao (hồi tháng 8-2008) và sự sụt giảm đột ngột của giá nguyên liệu khiến cho các DN sản xuất TACN không chịu đựng nổi. Tháng 7-8 và nửa đầu tháng 9, khi giá khô dầu đậu tương thế giới lên 550 USD/tấn, nhiều DN tính toán giá sẽ còn lên cao nữa nên hối hả nhập về với khối lượng lớn. Song từ cuối tháng 10, giá khô dầu chỉ còn 360 USD, nay chỉ còn 300 USD, thậm chí 280 USD/tấn, dẫn đến tồn kho ước khoảng 20.000-30.000 tấn (khoảng 16 triệu USD, thời điểm giá cao nhất). Hơn nữa, do nhập khẩu và dự trữ nguyên liệu với giá cao đỉnh điểm hồi tháng 8, các DN này không thể giảm giá bán TACN (do nguyên liệu chiếm 70% giá trị thành phẩm). Ngoài khô dầu đậu tương, một số nguyên liệu khác cũng giảm giá mạnh: ngô giảm từ 5.200 đồng xuống còn 2.800 đồng/kg; bột cá từ 19.000 đồng xuống 13.000 đồng/kg... Số nguyên liệu này được nhập từ Ác-hen-ti-na, Hoa Kỳ, Ấn Độ, Pê-ru... và trong tháng 12-2008, tháng 1-2009, hầu hết số hàng này sẽ về tới Việt Nam. Với vụ thua nặng về giá này, mỗi DN nhập khẩu nguyên liệu TACN đã bị thua lỗ khoảng vài chục tỷ đồng. Đến nay đã có khoảng 80% doanh nghiệp TACN bị thua lỗ, 36 DN đã phải tạm ngưng hoạt động. TACN bán chậm, sắn không tiêu thụ được, phẩm chất giảm càng khó bán hơn.

Mặc dù hiện nay, ngành chăn nuôi đang khôi phục mạnh do giá TACN đã hạ từ 15-20% so thời kỳ cao điểm nhưng với mức giá này vẫn là cao trên thế giới. Theo anh Nguyễn Văn Chiến, HTX Dịch vụ chăn nuôi Cổ Đông - Sơn Tây, thị trường TACN sôi động trở lại nhanh hay chậm, phụ thuộc rất lớn vào động thái giảm giá của các DN. Nếu các DN không cắn răng chịu lỗ do những nhận định sai lầm của mình về thị trường mà quyết tâm giữ giá hoặc hạ nhỏ giọt thì tình hình sẽ khó được giải quyết trong quý I năm 2009.

Đại gia vẫn "sống khỏe"

Điều đáng nói là các DN thua lỗ nặng trong thương vụ mua bán vừa qua đều là DN Việt Nam 100%. Còn các "đại gia" trong ngành TACN, có nguồn vốn nước ngoài vẫn đang tiếp tục trụ vững nhờ chủ động được vốn cũng như nguồn nguyên liệu.

Ông Suwes Wang RunGaRun, Phó Tổng Giám đốc Công ty Charoen Pokphand Việt Nam (CP. Group) cho biết, Công ty đầu tư dây chuyền sản xuất TACN gia súc, gia cầm vào Việt Nam từ năm 1993, khi đó Việt Nam chưa có ngành chế biến TACN công nghiệp. Hiện tại, tổng số vốn của Công ty đã lên tới trên 350 triệu USD và máy móc hoàn toàn được nhập từ các nước tiên tiến nhất, mỗi năm sản lượng TACN gia súc, gia cầm của Công ty đạt 2 triệu tấn; thức ăn cho thủy sản là 500 nghìn tấn bảo đảm cung cấp cho tất cả các đại lý nuôi gia súc, gia cầm cho Công ty. Nhờ nhận định được những biến động của thị trường, Công ty đã có chuẩn bị trước về nguyên vật liệu ngay từ đầu năm 2008, nên đã duy trì được hoạt động sản xuất đều đặn, khi giá nguyên liệu TACN trên thế giới leo thang thì DN đứng ngoài cuộc. Đặc biệt, trong thời gian qua, mặc dù có nhiều biến động về tài chính, lãi suất ngân hàng tăng cao, giá thức ăn cao, thiên tai diễn ra, nhiều DN và các hộ chăn nuôi phải bỏ chuồng, song những người chăn nuôi cho Công ty CP. Group không phải băn khoăn, lo lắng bởi Công ty đã đầu tư từ con giống, thức ăn, kỹ thuật và thuốc thú y. Không những thế, nếu xảy ra dịch bệnh, Công ty hoàn toàn chịu trách nhiệm, người chăn nuôi chỉ việc nuôi theo đúng quy trình của Công ty.

Rõ ràng trong chuyện này, các DN thua lỗ đều là do dự đoán thông tin thị trường kém, làm ăn theo kiểu mạnh ai nấy "chạy". Hơn nữa, lâu nay các DN Việt Nam chỉ quan tâm đến giá cả xuất khẩu mà ít để ý đến giá nhập khẩu. Đây là sự sàng lọc tự nhiên. DN nào làm ăn theo lối chụp giật, tự khắc sẽ bị đào thải.

Bạch Thanh - Phúc Bản