TPHCM bắt đầu cho chặng đường nông nghiệp đô thị

Nguồn tin: Đài tiếng nói TPHCM, 03/05/2009
Ngày cập nhật: 7/5/2009

Đã 34 năm kể từ ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng, cùng với sự phát triển của nền kinh tế, nông nghiệp TPHCM cũng đạt được những bước tiến đáng kể.

Khi quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng thì nông nghiệp ở TP không chỉ là sản xuất hàng hóa mà phải vươn đến một nền nông nghiệp hiện đại, mang hàm lượng chất xám cao. Trải qua những bước thăng trầm và loay hoay tìm hướng đi, giờ đây TP cũng xác định được mục tiêu phấn đấu để bước chân vào chặng đường phát triển mới - đó là nền nông nghiệp đô thị.

Theo thống kê hiện TP có hơn 72% diện tích đất nông nghiệp (trên 41.000 ha) là đất trồng lúa nhưng năng suất chỉ bằng 50% vùng ĐBSCL. Và khi quá trình đô thị hóa tăng nhanh thì đất nông nghiệp của TP cũng teo tóp dần (bình quân mất 1.500 ha/năm). Vì vậy, nếu không thay đổi cơ cấu sản xuất, nông nghiệp TP chắc chắn sẽ bị tụt hậu. Từ thực tế đó, đã buộc TP phải chuyển hướng mạnh sang nền nông nghiệp đô thị để có thể ứng dụng những mô hình sản xuất mới, phù hợp với tốc độ phát triển nhanh của nền kinh tế, nâng cao thu nhập trên một đơn vị diện tích.

Thực tế trên cho thấy, nền nông nghiệp đô thị của TP hiện còn khá non trẻ, chưa thật ổn định. Thậm chí, nhiều nơi vẫn còn lúng túng và loay hoay chưa kịp thích nghi với chiếc áo mới. Thật quá sớm để nói về thành quả của nó. Tuy nhiên nhìn vào những tiền đề ban đầu cũng có thể phần nào được khích lệ, nhằm phấn đấu cho chặng đường dài tiếp theo.

Vài năm gần đây, nhiều nơi ở TPHCM đã chuyển sang những mô hình nông nghiệp có hàm lượng chất xám cao hơn, phù hợp với đặc thù riêng; đó là các mô hình trồng rau an toàn, rau sạch, rau mầm, bò sữa, heo sạch, hoa Lan cây kiểng, cá cảnh… giúp tăng cao giá trị thu nhập trên một đơn vị diện tích. Theo thống kê, giai đoạn 2001-2007, tốc độ tăng trưởng sản xuất nông nghiệp TP tăng bình quân khoảng 5,8% - con số này rất có ý nghĩa trong bối cảnh đô thị hóa nhanh và đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp. Năm 2008, diện tích hoa Lan cây kiểng tăng lên 1.440 ha, tập trung ở các quận Bình Tân, Thủ Đức, Củ Chi, Hóc Môn; mỗi năm cung cấp cho thị trường TP từ 35-40 triệu cành lan các loại, 40-55 triệu chậu hoa nền, 5-6 triệu chậu mai, kiểng và bon sai; trong đó có nhiều chủng loại hoa như Cúc cắt cành, cây cảnh, bon sai… đã được xuất khẩu sang nhiều nước Châu Á, đạt kim ngạch gần 1 triệu USD. Riêng cá cảnh, TP đã sản xuất được 51 triệu con, xuất khẩu 4,2 triệu con, đạt kim ngạch 10 triệu đô la.

Mới đây, UBND TP.HCM đã thông qua Đề án quy hoạch sản xuất nông nghiệp đến năm 2020, tầm nhìn 2025. Theo đó, đến năm 2020, tỷ trọng nông nghiệp chiếm khoảng 0,4- 0,5% trong cơ cấu GDP; năm 2010, giá trị sản xuất bình quân đạt 150 triệu đồng/ha/năm; năm 2015 đạt 220 triệu đồng/ha/năm và năm 2020 phải đạt 300 triệu đồng/ha/năm. Theo ông Nguyễn Phước Trung - PGĐ Sở NN & PTNT, hiện nay TP đang cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp theo hướng phát triển nền nông nghiệp đô thị một cách toàn điện. Và để làm được điều này, ngành nông nghiệp TP đã xác định những bước đi cụ thể.

Trong nông nghiệp đô thị, không thể thiếu bóng dáng của nông nghiệp công nghệ cao. TP đang khẩn trương xây dựng Khu Nông nghiệp công nghệ cao tải huyện Củ Chi với số vốn đầu tư khoảng 142 tỷ đồng. Chủ tịch UBND TP Lê Hoàng Quân khẳng định, là một trung tâm kinh tế lớn của cả nước, trên lĩnh vực nông nghiệp. TP cũng phải đi tiên phong.

Thời gian qua, trên địa bàn TP có hàng chục công ty sản xuất giống đăng ký chất lượng sản phẩm tại Sở NN & PTNT. Năm 2007, lượng hạt giống các loại được sản xuất và kinh doanh lên đến 9.500 tấn với trên 500 loại hạt giống khác nhau. Năm 2008, TP có trên 130 giống, trong đó có hơn 80 giống rau. TP cũng sản xuất được nhiều giống cá nước ngọt, cá cảnh, cá Sấu, heo giống, bò sữa giống, bò thịt cho các địa phương.

Tuy nhiên, nhìn toàn cục ở giai đoạn đầu này, nền nông nghiệp đô thị TP chỉ đang chập chững vận hành. TP vẫn chưa chuẩn bị đầy đủ các điều kiện để tạo đột phá ngay từ đầu. Đô thị hóa nhanh đã biến nhiều nơi ở ngoại thành bị ô nhiễm nặng, ảnh hưởng đến sản xuất; các sân Golf, khu công nghiệp phát triển vội vã khiến diện tích nông nghiệp bị teo tóp nhanh; xu hướng sản xuất chạy theo phong trào, mạnh ai nấy làm vẫn còn tồn tại và thiếu sản phẩm nông nghiệp đặc thù. Nói chung, nền nông nghiệp đô thị của TP chưa thật sự vào guồng và còn nhiều vấn đề phải rà soát lại.

Nông nghiệp đô thị là xu thế phát triển tất yếu của những khu vực đô thị đông dân nhưng đất đai dành cho sản xuất ngày càng bị thu hẹp. Theo đánh giá của các chuyên gia, hiện TP HCM có đầy đủ tiềm năng để phát triển nền nông nghiệp đô thị hiện đại, giàu chất xám, chất lượng cao. Xác định rõ điều này để ngành nông nghiệp TP phát huy tối đa trí tuệ, năng lực vốn có, huy động toàn lực đội ngũ các nhà khoa học tâm huyết, tạo thêm sức bật mới, đưa nền nông nghiệp đô thị non trẻ của TP chuyển động mạnh mẽ hơn, nâng cao đời sống nông dân, đóng góp có hiệu quả vào sự phát triển kinh tế chung của TP.

Huỳnh Sang - Trường Du