Giá mua điều thấp hơn năm 2005: Nông dân có bị ép giá?

Nguồn tin: SGGP, 20/3/2006
Ngày cập nhật: 23/3/2006

Ngày 18-3, Hiệp hội Cây điều Việt Nam (Vinacas) lại có buổi họp tại TPHCM để bàn về vấn đề vốn và giá mua hạt điều.

Giá điều giảm mạnh – vì sao?

Như Báo SGGP đưa tin ngày 18-3, Đoàn khảo sát do Vinacas, Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT) và Viện KHKT Nông nghiệp miền Nam phối hợp đi khảo sát thực tế năng suất điều mùa vụ 2006 các tỉnh Bình Thuận, Đồng Nai và Bình Phước (“Vương quốc” hạt điều VN).

Qua khảo sát, đoàn nhận định mùa mưa năm nay kéo dài, xuất hiện nhiều đợt mưa trái mùa làm hoa không nở đồng loạt, sâu bệnh phát triển… nên mùa vụ năm nay kéo dài thêm 2 tháng, năng suất điều bị giảm so với năm 2005. Dù năng suất giảm, nhưng do diện tích thu hoạch năm nay tăng thêm từ vườn điều trồng mới hoặc cây ghép điều cao sản nên tổng sản lượng điều năm nay dao động trên dưới 350.000 tấn, giảm hơn vụ trước vài chục ngàn tấn. Vinacas khuyến cáo bà con nông dân không nên quá thất vọng vụ thu hoạch đợt 1 mà bỏ bê việc chăm sóc cho đợt thu hoạch 2 và 3.

Những tưởng năng suất và sản lượng điều giảm thì giá hạt điều sẽ tăng, thế nhưng trên thực tế, giá điều thô đầu vụ năm nay chỉ hơn 9.000 đồng/kg (mùa vụ 2005, giá điều thô 15.000 –17.000 đồng/kg). Lý giải việc này, ông Vũ Thái Sơn, Trưởng ban Xúc tiến thương mại của Vinacas cho biết, do giá điều nhân trên thị trường thế giới giảm mạnh, bình quân hiện ở mức 3,5 USD/kg so với đầu năm 2005 là 5,5 - 5,6 USD/kg.

Nông dân có bị ép giá?

Theo Giám đốc Công ty Chế biến XNK nông sản thực phẩm Đồng Nai (Donafood) Nguyễn Thái Học, với giá điều nhân xuất khẩu hiện nay (trên dưới 4 USD/kg), giá nhập kho điều khô ở mức 600 USD/tấn để chế biến thì DN mới hòa vốn và lời chút ít (tương đương giá mua điều tươi trong dân là 8.500 đồng/kg).

Nhưng giá điều ngày 18-3 tại Bình Phước là 9.500 đồng – 9.700 đồng/kg, ở Đồng Nai, Bà Rịa –Vũng Tàu là 9.300 – 9.400 đồng/kg. Mức giá này đẩy giá thành xuất khẩu điều nhân lên 3,7 USD/kg nên các DN lỗ khoảng 10 cent/kg. Ông Nguyễn Đức Thanh, Phó Chủ tịch Vinacas cho biết, một số DN đã ký với khách hàng nước ngoài giá cũ (cao) trước khi giá điều nhân thế giới giảm nên phải mua giá cao để gom đủ hàng.

Tuy nhiên, chính vì sự chênh lệch này khiến phần lớn DN chế biến không dám mua điều dù đã vào vụ và rất lo lắng, sốt ruột trước áp lực phải có nguyên liệu chế biến, tạo việc làm để giữ công nhân (đang bị ngành nghề khác cạnh tranh gay gắt). Hiện mới có khoảng 60.000 tấn điều thô được các DN mua vào, trong đó rất nhiều DN chỉ mua cầm chừng vài chục tấn.

Trước những diễn biến này, cuộc họp của Vinacas đã thống nhất đề nghị các DN cùng giảm giá mua vào trong dân còn 8.500 đồng/kg, thấp hơn giá thị trường khoảng 1.000 đồng/kg. Trả lời câu hỏi việc giảm giá này có phải là ép giá bà con nông dân, tân Chủ tịch Vinacas, Tiến sĩ Phạm Văn Biên, Viện trưởng Viện KHKT Nông nghiệp miền Nam cho rằng, mối quan hệ của nông dân trồng điều và DN là quan hệ cộng sinh, 2 bên cùng có lợi mới có thể hợp tác và tồn tại lâu dài.

Tuy nhiên, với giá bán 8.500 đồng/kg bà con nông dân không thể có mức thu nhập như năm 2005, dù vậy vẫn còn có lời. Giám đốc Công ty TNHH Mỹ Lệ (Bình Phước) Phạm Thị Mỹ Lệ cho rằng, chính các DN chế biến hạt điều đang bị sức ép rất lớn mùa vụ năm nay. Nếu bà con nông dân không hiểu, cho rằng DN ép giá và không hợp tác với DN thì năm nay sẽ có hàng loạt DN chế biến điều phá sản.

CÔNG PHIÊN