Bắc Ninh: Kinh tế trang trại vẫn cần sự hỗ trợ để phát triển

Nguồn tin: Báo Bắc Ninh, 27/01/2011
Ngày cập nhật: 28/1/2011

Hiện nay, toàn tỉnh Bắc Ninh có 2.477 trang trại, trong đó 744 trang trại sản xuất và kinh doanh tổng hợp, 1.274 trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm, 455 trang trại nuôi trồng thuỷ sản và 4 trang trại trồng trọt. Thu hút hơn 7.864 lao động, với thu nhập bình quân từ 1,2 đến 1,5 triệu đồng/tháng. Hiệu quả kinh tế trang trại đã rõ nét, song thực tiễn đang bộc lộ những bất cập, cần có những cơ chế để thúc đẩy phù hợp.

Một trong những trở ngại lớn nhất đối với việc phát triển kinh tế trang trại là sự khan hiếm trầm trọng về vốn. Hầu hết đất mà các trang trại sử dụng là đất đấu thầu hoặc đất chuyển đổi từ ruộng trũng nên không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Vì thế, khi các chủ trang trại đến các ngân hàng, tổ chức tín dụng vay vốn để phát triển sản xuất đều bị khước từ. Đến nay, tổng nguồn vốn sản xuất và kinh doanh của các trang trại hiện có đạt gần 1.100 tỷ đồng. Bình quân mỗi trang trại có nguồn vốn sản xuất, kinh doanh hơn 440 triệu đồng. Do thiếu vốn nên việc sản xuất, chuyển dịch cơ cấu kinh tế của các trang trại gặp nhiều khó khăn. Anh Trần Văn Dũng, thôn Phù Lang, Phù Lương (Quế Võ) cho biết: “Làm trang trại phải đầu tư vốn lớn nhưng rủi ro cao nên rất khó khăn khi đi vay vốn. Do thiếu vốn nên trang trại khó mở rộng quy mô sản xuất và chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi”.

Cùng với đó, hầu hết các trang trại đều có quy mô nhỏ, không tập trung gây khó khăn trong việc quy hoạch vùng sản xuất hàng hóa tập trung. Toàn tỉnh có 2.477 trang trại nhưng chỉ có gần 1.200 ha, trong đó gần 450 ha đất nông nghiệp, hơn 750 ha mặt nước nuôi trồng thuỷ sản. Bình quân một trang trại trồng trọt sử dụng 1,3 ha đất các loại, trang trại chăn nuôi sử dụng 0,11 ha, trang trại thủy sản sử dụng 1,3 ha, trang trại sản xuất kinh doanh tổng hợp sử dụng 1,2 ha. Đặc biệt, các trang trại nằm trong vùng, khu chuyển đổi hệ thống đường giao thông còn hạn chế, việc lưu thông vận chuyển hàng hóa gặp nhiều khó khăn. Do thiếu vốn đầu tư, quy mô trang trại nhỏ, không tập trung nên khó hình thành các vùng sản xuất hàng hóa. Việc điều hành và tổ chức sản xuất kinh doanh chủ yếu dựa vào kinh nghiệm chắt lọc qua quá trình thực tiễn thâm canh, việc lựa chọn cơ cấu cây trồng, vật nuôi vẫn còn theo cảm tính. Do đó, việc tiêu thụ nông sản cũng bấp bênh, hầu như các trang trại đều phải tự túc lo đầu ra. Thông thường việc tiêu thụ nông sản phải qua khâu trung gian nên đẩy giá thành sản phẩm lên cao, nhưng thực chất lợi nhuận, thu nhập của người lao động rất thấp.

Một trở ngại nữa đối với việc phát triển trang trại là do đất đấu thầu nên nhiều chủ trang trại không yên tâm đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh bền vững. Trình độ quản lý của những chủ trang trại và tay nghề lao động trong trang trại hạn chế. Hầu hết lao động trong các trang trại đều là nông dân chưa được qua đào tạo, bồi dưỡng một cách “bài bản” về các kiến thức trong sản xuất nông nghiệp, năng lực quản lý hay được cung cấp, tư vấn thông tin về thị trường hàng hoá, bao tiêu sản phẩm. Bên cạnh đó, ô nhiễm môi trường đang là vấn đề bức xúc, khó giải quyết của nhiều trang trại, nhất là trang trại chăn nuôi và nuôi trồng thuỷ sản. Ở các trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm quy mô vừa và nhỏ chất thải không được xử lý triệt để bằng phương pháp sinh học như xây các bể lắng thả bèo bồng, hay xây dựng các hầm bioga. Thậm chí có trang trại còn xả trực tiếp nước, chất thải ra môi trường, thậm chí một số chủ trang trại khi xả trực tiếp phân chuồng tươi xuống ao hồ làm thức ăn cho cá làm tình trạng ô nhiễm môi trường sống và nước trong ao nuôi trở lên nghiêm trọng, dẫn đến tình trạng cá thường bị dịch bệnh vừa gây ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng.

Kinh tế trang trại đã có những đóng góp quan trọng góp phần làm thay đổi bộ mặt nông thôn Bắc Ninh nhưng đồng thời cũng chịu nhiều rủi ro do thiên tai, dịch bệnh xảy ra, ngày công lao động thấp, cộng với các cơ chế, chính sách chưa đồng bộ đang là nỗi trăn trở không nhỏ của các chủ trang trại. Để kinh tế trang trại phát triển, các ngành chức năng cần vào cuộc một cách đồng bộ để có những biện pháp nhằm khắc phục triệt để những khó khăn trên.

Phương Mai