Cà phê VN: 5 năm cho thương hiệu toàn cầu

Nguồn tin: NLĐ, 4/8/2007
Ngày cập nhật: 4/8/2007

Theo các chuyên gia kinh tế, VN tuy là nước dẫn đầu về sản lượng cà phê xuất khẩu nhưng vẫn chưa có một thương hiệu riêng cho mình. VN vẫn chạy theo số lượng mà bỏ quên chất lượng và thương hiệu. Trong khi đó, với tiềm lực sẵn có, nếu Chính phủ và các doanh nghiệp (DN) chịu đầu tư, cam kết thực hiện thì VN chỉ cần 5 năm là đủ cho một thương hiệu cà phê toàn cầu.

Nỗi lo chất lượng

Năm nay, cà phê VN vừa trúng mùa lại được giá. Nguồn cung hiện đang giảm mạnh, dự báo từ nay cho đến cuối năm, giá cà phê thế giới tiếp tục tăng cao.

Hiện nay, cà phê vẫn giữ được thị trường truyền thống là Đức, Mỹ, Thụy Sĩ, Ý,... và đang tiếp tục mở rộng. Nhưng dù sản lượng luôn dồi dào, nguồn cung luôn ổn định, cà phê VN vẫn không được đánh giá cao bởi mang tiếng chất lượng kém. Tạp chất cao, hạt vỡ nhiều, màu sắc không đồng đều, độ chín chưa tới,... là những yếu tố khiến cà phê VN bị giảm giá trị.

Từ 1-10-2007, Bộ Thương mại sẽ áp dụng tiêu chuẩn mới cho cà phê VN xuất khẩu

Trước thực trạng phát triển tự phát, manh mún của ngành cà phê, từ năm 2001, Hiệp hội Cà phê - Ca cao VN đã soạn thảo tiêu chuẩn chất lượng TCVN 4193:2001 nhằm đưa ngành cà phê phát triển theo hướng bền vững, lâu dài. Vì nhiều lý do, tiêu chuẩn này chưa thể áp dụng. Đến năm 2005, tiêu chuẩn này được sửa chữa, bổ sung cho phù hợp xu thế thế giới. Lại cũng vì nhiều lý do, cho đến thời điểm này, khi niên vụ cà phê mới sắp bắt đầu (tháng 10), tiêu chuẩn TCVN 4193:2005 vẫn còn nằm trên giấy.

Đâu là giải pháp?

Mới đây, trong cuộc họp giao ban xuất khẩu của Bộ Thương mại, chất lượng cà phê VN không đạt tiêu chuẩn quốc tế tiếp tục nóng được đặt ra. Thứ trưởng Bộ Thương mại Nguyễn Thành Biên cho biết bộ đã quyết định sẽ chính thức theo dõi, kiểm định chất lượng các lô hàng cà phê xuất khẩu bắt đầu từ ngày 1-10. Nếu không đạt tiêu chuẩn TCVN 4193:2005, các lô hàng này sẽ không được ra khỏi biên giới. Tuy nhiên, theo ông Biên, việc áp dụng tiêu chuẩn mới sẽ khiến người nông dân bị thiệt thòi bởi sẽ có một lượng lớn cà phê bị trả lại. Để nông dân ủng hộ thì cần phải có lộ trình và phải cho họ thấy được lợi ích lâu dài. Nếu không, họ thấy “cà phê khó ăn” thì sẽ đốn bỏ, trồng cây khác.

Ông Nguyễn Thành Biên cho rằng cần có giải pháp hợp lý sao cho vừa có lợi cho nông dân, vừa có lợi cho DN xuất khẩu. Một trong những giải pháp là tổ chức tốt hơn việc ký kết hợp đồng tiêu thụ sản phẩm giữa các DN xuất khẩu và nông dân. Nhà nước cũng cần có chế độ bảo lãnh rủi ro cho DN khi mua hàng của nông dân bằng cách đầu tư nhà kho.

Theo ông Vân Thành Huy, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê – Ca cao VN, nếu giải quyết vấn đề tận gốc thì không phải lo chuyện dội hàng xuất khẩu. Tại nhiều hội nghị về vấn đề thâm canh, nâng cao chất lượng cà phê sản xuất, nông dân đã được hướng dẫn và học tập cách nâng cao chất lượng cà phê. Chẳng hạn trồng cà phê phải trồng bằng cây giống chứ không nên gieo trồng bằng hạt, bởi hạt không đồng nhất thì không thể cho quả đồng nhất được. Hoặc khi thu hoạch phải đợi quả chín để tránh hạt bị xanh non,... “Nếu có sự can thiệp của Nhà nước, cụ thể là cấm đưa hàng không đạt tiêu chuẩn chất lượng ra khỏi biên giới, chắc chắn nông dân sẽ biết phải làm gì để tự bảo vệ mình” - ông Huy khẳng định.

TRANG CHÂU – BẠCH HOÀN