"Vua lò sấy lúa" Năm Nhã

Nguồn tin: Báo Vĩnh Long, 03/06/2012
Ngày cập nhật: 5/6/2012

Lò sấy lưu động trên sông - sản phẩm của "vua lò sấy lúa".

Nhiều lần đến An Giang, tôi nghe tiếng ông Năm Nhã là người sản xuất và lắp ráp lò sấy lúa nổi tiếng ở xứ này, thậm chí có người tôn ông là “Vua lò sấy”. Khi tôi đến doanh nghiệp của ông tại phường Bình Đức, TP Long Xuyên thì ông còn hoàn thiện hệ thống lò sấy lúa “đỉnh” nhất, để giúp nông dân giảm bớt công lao động và chi phí sản xuất sau thu hoạch.

Ông Năm Nhã tên thật là Dương Xuân Quả, sinh năm 1957, quê gốc ở xã Phú Hưng, huyện Phú Tân - An Giang. Ngay từ thuở nhỏ, ông đã bộc lộ năng khiếu về kỹ thuật điện và máy móc. Sau khi học hết lớp 9, ông đã nghỉ học về nhà làm ruộng. Với tinh thần cầu tiến, chịu khó mày mò học hỏi, cộng thêm với ý chí làm giàu, ông đã chuyển sang nghề nấu rượu và mở lò ấp trứng vịt. Lúc bấy giờ, hầu hết các thiết bị về cơ điện như lò ấp vịt, lò nướng bánh mì, bánh bông lan… đều do ông nghiên cứu, học hỏi trên sách báo để tự lắp ráp.

Từ niềm say mê khoa học, muốn nâng cao hơn nữa tay nghề nên ông đã lên TP Hồ Chí Minh làm công nhân thợ hàn cho một công ty Đài Loan. Thời gian này, ông đã học hỏi và tích lũy được nhiều kinh nghiệm quý báu, nhất là kỹ thuật hàn và thiết kế cửa sắt, cầu thang, điện nước. Sau khi rành nghề và nắm bắt được những kiến thức cơ bản về động nhiệt học, ông liền quay về tiếp tục làm thợ hàn và có thể nói sự nghiệp của ông bắt đầu chuyển hướng đi lên từ năm 2002.

Tuy nhiên, với ý chí quyết tâm biến cơ sở sản xuất nhỏ thành sản xuất lớn, ông đã vượt qua bao chặng đường khó khăn vất vả bằng cách vừa làm thợ vừa nghiên cứu lò sấy. Nhờ vậy mà không bao lâu sau ông đã tìm ra được thông số kỹ thuật của một lò sấy lúa vừa nhẹ điện, nhẹ chất đốt mà hiệu quả là sấy lúa khô đều ít bị rạn nứt hạt gạo, đạt chất lượng hạt gạo xuất khẩu cao. Niềm hạnh phúc lớn nhất trong đời làm thợ máy của ông là lần thử nghiệm đầu tiên lò sấy với lớp lúa dày 1m mà vẫn khô đều, khô nhanh và đạt hiệu quả như ý muốn. Đó là kết quả của một quá trình nghiền ngẫm về công năng của cánh quạt do ông nghĩ ra.

Ông Năm Nhã cho biết: “Lúc đó, tui vui không thể nào diễn tả được, nếu có ai cho 5 cây vàng, tui cũng không vui bằng sự thành công đó”. Thế là không bao lâu, ông đã cải tiến thành công lò sấy tĩnh vỉ ngang. Nét độc đáo của lò sấy cải tiến là kỹ thuật lắp đặt cánh quạt sao cho nhanh chóng sinh nhiệt, tạo được độ nóng đều và duy trì được nhiệt độ thích hợp. Từ thành tựu đó, năm 2007, ông đã đứng ra thành lập DNTN Năm Nhã, chuyên sản xuất, lắp ráp lò sấy cải tiến từ 10 đến 30 tấn. Hiện nay DN của ông thường xuyên có trên 20 công nhân sửa chữa, lắp ráp tại chỗ. Ngoài ra, còn có 5 đội chuyên thiết kế và xây dựng các lò sấy cho bà con nông dân ở các tỉnh ĐBSCL và một số tỉnh miền Đông Nam Bộ, Tây Nguyên.

Hiện nay, sản phẩm lò sấy cải tiến không trở mẻ (lúa nằm yên một chỗ) của ông đã được bà con nông dân và thương lái lúa gạo tin tưởng và đầu tư lắp đặt ngày càng nhiều. Tuy thị trường mới phát triển chưa đầy 2 năm, song sản phẩm của ông đã nhanh chóng lan rộng khắp nơi. Đáng mừng hơn nữa là trong năm 2011, ông đã xuất sang Campuchia được 30 bộ phận cánh quạt và lò sấy, có công nhân qua tận nơi lắp ráp. Khách hàng đến với lò sấy cải tiến Năm Nhã không phải vì giá rẻ mà là vì thương hiệu, chất lượng và uy tín. Đó là những chiếc máy sấy tiện lợi (không phải trở mẻ), năng suất cao lại tiết kiệm được nhiên liệu, không những làm khô lúa, nếp mà còn cả bắp, đậu, khoai mì, mè, cà phê,… Riêng về lúa giống sau khi sấy có thể bảo quản trên 12 tháng.

Ông Năm Nhã bên lò sấy cải tiến do ông tự lắp đặt.

Ông Năm Nhã phấn khởi cho biết: Từ năm 2005 đến nay, ông đã lắp đặt trên 1.300 lò sấy ở 18 tỉnh thành trong nước, gồm loại lò 10 tấn (50 m2); loại 20 tấn (100 m2) và loại 30 tấn (150 m2), trong đó thông dụng nhất là loại công suất 20 tấn/mẻ. Giá bán các loại lò sấy lớn và nhỏ dao động từ 110 - 240 triệu đồng/lò.

Ông cho biết thêm: “Tui vừa nghiên cứu thành công thêm hệ thống băng tải lúa từ dưới ghe lên lò sấy, thay vì trước kia các lò sấy truyền thống phải thuê nhân công vác lúa bao từ ghe lên lò, có thể giảm được 5 - 7 nhân công phục vụ cho 1 mẻ sấy lúa”. Không chỉ dừng ở đó, hiện nay ông còn sáng chế thử nghiệm lò sấy sử dụng bằng năng lượng mặt trời để phục vụ cho nông dân. Ông cho rằng: khi đến vụ Hè Thu và Thu Đông, nông dân làm lúa thường gặp khó khăn về thời tiết (mưa dầm) làm lúa hàng hóa kém chất lượng nhưng nếu vận chuyển đến các lò sấy cố định sẽ tăng thêm chi phí. Chính vì vậy, ông đã nghiên cứu thành công lò sấy nổi lưu động trên sông có thể phục vụ tận nơi, tận nhà cho nông dân. Lò sấy nổi bề ngang 4,5m x 15m, có thể sấy từ 10 - 15 tấn lúa/mẻ, lò sấy được thiết kế khung sườn bằng gỗ nằm trên chiếc chẹt, mặt sàn có hình chiếc nón lá nhô lên được lót lưới cước trên mặt gỗ, giúp việc di chuyển thuận lợi và có thể đến từng hộ gia đình làm dịch vụ sấy thuê trong mùa mưa bão. Lò sấy của ông cho ra đời là bước tiến khoa học kỹ thuật giúp cho nông dân giảm bớt chi phí, thất thoát sau thu hoạch... Hiện nay giá bán trên thị trường từ 80 - 90 triệu đồng/cái, đảm bảo độ bền từ 7 - 8 năm.

Theo ông, một lò sấy hoàn chỉnh gồm hệ thống lò đốt, quạt và băng tải chuyền lúa từ ghe lên bồn sấy và ngược lại. Riêng lò sấy của ông sáng chế có khả năng vận hành từ 10 – 30 tấn/mẻ, mất khoảng 8 - 10 tiếng, rất tiện lợi. Đặc biệt, giàn băng tải vừa tiện lợi vừa giảm công lao động một cách đáng kể. Hiện nay, ông đã đăng ký nhãn hiệu “Năm Nhã” với Sở Khoa học - Công nghệ An Giang nhằm bảo vệ nhãn hiệu độc quyền, đồng thời tiếp tục cải tiến các thiết bị để ngày càng phù hợp với nhu cầu thị trường. Đầu năm 2012, ông đã hợp đồng với Nông trường Cờ Đỏ và Nông trường Sông Hậu thực hiện lắp đặt trên 80 máy. Ngoài ra, ông còn được sự hỗ trợ của dự án Đan Mạch nên đã ký hợp đồng sản xuất với quy mô lớn nhằm phục vụ cho ngành nông nghiệp ở ĐBSCL. Niềm vui lớn nhất của ông là góp phần cùng bà con nông dân giảm bớt chi phí trong sản xuất, tăng lợi nhuận từ sản xuất lúa.

Ông Huỳnh Hiệp Thành - Giám đốc Trung tâm Khuyến nông An Giang cho biết: An Giang là tỉnh được Bộ Nông nghiệp - PTNT khen có số lượng lò sấy lúa nhiều nhất ở ĐBSCL, lên tới 2.327 máy, mỗi năm sấy được 903 ngàn/1,3 triệu tấn lúa, có thể đáp ứng nhu cầu từ 70 - 80% lượng lúa trong tỉnh, đặc biệt trong vụ Hè Thu. Hiện nay loại máy sấy vỉ ngang được cải tiến từ 30 - 45 tấn/mẻ sấy, lúa sấy được thừa nhận tốt hơn phơi, trong đó có phần đóng góp lớn nhất của DN Năm Nhã.

LÊ HOÀNG VŨ