Quy định mới hạn chế sự phát triển của kinh tế trang trại

Nguồn tin: Báo Bình Dương, 05/09/2012
Ngày cập nhật: 6/9/2012

Kinh tế trang trại (KTTT) là một thế mạnh của nông nghiệp Bình Dương. Tuy nhiên, những quy định về tiêu chí xác định KTTT và thủ tục cấp giấy chứng nhận KTTT trong Thông tư số 27/TT-BNN, ngày 13-4-2011 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) có thể hạn chế sự phát triển của KTTT tại Bình Dương do không phân biệt được đâu là TT trồng cây hàng năm và đâu là TT trồng cây lâu năm...

Trong hơn 10 năm qua, KTTT Bình Dương không ngừng phát triển theo xu hướng tăng về giá trị đầu tư và hiệu quả. Loại hình TT có sự chuyển dịch giảm TT trồng trọt, tăng TT chăn nuôi và kinh doanh tổng hợp theo đúng định hướng về chuyển đổi cơ cấu trong ngành nông nghiệp. Năm 2010, Bình Dương có 1.633 TT với 8.098 lao động. Sự phát triển của KTTT đã góp phần khai thác thêm nguồn vốn trong dân, phủ xanh diện tích đất trống, đất hoang hóa; tạo việc làm cho lao động, góp phần xóa đói giảm nghèo; tăng thêm sản phẩm hàng hóa. Một số TT đã góp phần sản xuất và cung ứng giống tốt, chuyển giao kỹ thuật, làm dịch vụ tiêu thụ sản phẩm cho nông dân trong vùng.

Các TT chăn nuôi gia công có quy mô chuồng trại rất lớn nhưng giá trị hàng hóa dưới 1 tỷ đồng/năm, trong khi lợi nhuận lại rất cao vì họ không tốn chi phí về con giống, thức ăn và không ảnh hưởng đến giá cả thị trường

Thời gian tới, KTTT tại Bình Dương tiếp tục được khuyến khích phát triển theo các loại hình chủ yếu, như: TT chuyên canh cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao; TT kết hợp trồng trọt - chăn nuôi; TT cây ăn trái gắn du lịch (khuyến khích các TT phát triển theo hướng nông nghiệp đô thị, TT gắn với các cây trồng vật nuôi theo hướng công nghệ cao bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm và đạt các tiêu chuẩn về hàng hóa nông nghiệp như VietGap, GlobalGap)... Về quy mô, sẽ phát triển theo dạng TT quy mô lớn dựa vào quá trình tích tụ đất đai từ các nông hộ ở các huyện phía Bắc của tỉnh; kế đó là các TT nhỏ và vừa gắn với hiện đại hóa sản xuất ở các huyện, thị xã phía Nam; do đó TT có thể giảm về số lượng nhưng sẽ tăng về vốn đầu tư, về giá trị thu nhập trên cùng diện tích canh tác...

Tuy nhiên, những quy định về tiêu chí và thủ tục cấp giấy chứng nhận KTTT của Thông tư số 27/TT-BNN, ngày 13-4-2011, của Bộ NN-PTNT là chưa phù hợp với tình hình và xu thế phát triển của KTTT tại Bình Dương. Nếu căn cứ theo thông tư trên thì không phân biệt được TT trồng cây hàng năm và cây lâu năm, do đó kết quả khảo sát không phân loại TT trồng cây hàng năm và cây lâu năm. Trong khi đó, theo quy định của thông tư nói trên, để có thể được công nhận là KTTT thì TT trồng trọt phải đạt cả hai tiêu chí về quy mô diện tích từ 3,1 ha trở lên, sản lượng hàng hóa phải đạt 700 triệu đồng/năm. Điều này vô tình làm giảm số lượng TT tại các huyện và thị xã sản xuất theo hướng nông nghiệp đô thị với diện tích nhỏ nhưng sản lượng hàng hóa đạt rất cao; có hộ đạt hàng tỷ đồng trong một năm nhưng không đạt tiêu chí về diện tích.

Về chăn nuôi, thông tư chỉ quy định về giá trị hàng hóa cho hộ chăn nuôi chỉ cần đạt 1 tỷ đồng/năm, nhưng lại không quy định chi tiết về quy mô đàn, nên việc điều tra không nắm được quy mô đàn. Các hộ chăn nuôi gia công mặc dù có quy mô chuồng trại rất lớn nhưng giá trị hàng hóa đều dưới 1 tỷ đồng/năm, trong khi lợi nhuận lại rất cao vì họ không tốn chi phí về con giống, thức ăn và không chịu ảnh hưởng về giá cả thị trường. Loại hình TT này chiếm tỷ lệ lớn tại Bình Dương, nhưng đều không đạt tiêu chí về sản lượng hàng hóa.

Về thủy sản, quy định giống như TT trồng trọt, nghĩa là phải đạt cả hai tiêu chí về quy mô diện tích từ 3,1 ha trở lên, sản lượng hàng hóa phải đạt 700 triệu đồng/năm. Với quy định này Bình Dương hầu như không có TT thủy sản nào vì hầu hết TT thủy sản đều có diện tích nhỏ hơn theo như quy định của thông tư. Đối với TT lâm nghiệp lại càng không đạt vì tiêu chí đề ra là phải hội đủ cả 2 tiêu chí về quy mô diện tích từ 3,1 ha trở lên và sản lượng hàng hóa phải đạt 500 triệu đồng/năm. Trong khi đó, TT trồng cây lâm nghiệp có thời gian khai thác theo chu kỳ khi cây đạt tuổi trưởng thành (ít nhất là 7 năm) nên không thể có sản lượng hàng hóa hàng năm để đánh giá xếp loại.

Những tiêu chí xác định trong thông tư đã làm giảm đáng kể số lượng TT tại Bình Dương. Từ con số hơn 1.600 TT trong năm 2010, sau khi xem xét đánh giá tiêu chí theo hướng dẫn của thông tư, đến cuối năm 2011 Bình Dương chỉ còn 938 TT, với diện tích 10.302 ha và sử dụng 5.151 lao động. Ông Nguyễn Phước Vinh, Trưởng phòng Kinh tế hợp tác - Chi cục PTNT Bình Dương, cho biết nội dung trong thông tư này không ảnh hưởng nhiều đến sản xuất của người dân, nhưng gây ra những khó khăn trong công tác thống kê đánh giá. Hiện Bình Dương đang khuyến khích phát triển nông nghiệp đô thị, nông nghiệp công nghệ cao, nếu căn cứ theo thông tư thì sẽ làm hạn chế sự phát triển của KTTT tại Bình Dương. Về lâu dài, nếu có chính sách hỗ trợ KTTT thì các chủ TT không được đánh giá xếp loại sẽ thiệt thòi do không đạt các tiêu chí để được công nhận. “Theo tôi, thông tư này cần được kiến nghị điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tiễn của Bình Dương. Để có thể được công nhận là KTTT thì các TT chỉ cần đạt 1 trong 2 tiêu chí trên là được”, ông Vinh nói.

Tính đến nay, toàn tỉnh mới có 50 TT được cấp giấy chứng nhận KTTT. Trong khi đó, chính sách hỗ trợ được ban hành chỉ có hiệu lực trong 2 năm, nhưng do đăng ký chậm nên nhiều chủ TT không nhận được sự hỗ trợ. Bên cạnh đó, nhiều chủ TT không có nhu cầu về việc được cấp giấy chứng nhận KTTT vì các chính sách hỗ trợ chưa có tác dụng nhiều đối với họ...

CAO SƠN