Bắc Giang: Lục Nam "đánh thức" tiềm năng vùng trũng

Nguồn tin: Bắc Giang, 21/08/2008
Ngày cập nhật: 22/8/2008

Những năm gần đây, nhờ tập trung khai thác tiềm năng đất đai, sức lao động phát triển sản xuất nông nghiệp nên đời sống người dân các xã vùng ngoại đê, chiêm trũng huyện Lục Nam có bước phát triển mới.

Xã Bắc Lũng có tổng diện tích đất nông nghiệp hơn 500 ha, trong đó gần một nửa là ruộng trũng. Trước đây, nông dân chỉ sản xuất được một vụ lúa chiêm xuân, vụ mùa không canh tác được vì úng ngập, đời sống gặp nhiều khó khăn. Cuối năm 2005, sau khi hoàn thành "dồn điền, đổi thửa", Đảng uỷ, UBND xã chú trọng quy hoạch, xây dựng các vùng chuyên canh để tạo bước "đột phá" trong chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, mùa vụ. Để giúp nông dân gieo cấy thêm vụ lúa tái giá, UBND xã phối hợp với Trạm Khuyến nông huyện hỗ trợ nông dân sản xuất thử nghiệm một số giống lúa mới như: Bắc ưu 903, B-TE1, Bao thai hồng cao cây... Đây là những giống lúa có ưu điểm: cứng cây, chống đổ, kháng bệnh tốt, năng suất cao, phù hợp ở những chân ruộng trũng. Qua thực tế sản xuất cho thấy, lúa Bắc ưu 903, B-TE1 đạt năng suất từ 210-220kg/sào, Bao thai hồng cao cây đạt 150 kg/sào, tăng từ 40-60 kg so với các giống lúa cũ. Từ kết quả này, UBND xã đã tổ chức hội thảo nhân rộng mô hình. Bên cạnh đó, hàng năm, nông dân địa phương tích cực đưa các giống lúa thuần KD18, Q5 nguyên chủng vào sản xuất. Nhờ vậy, hơn 80% diện tích đất canh tác ở Bắc Lũng được gieo cấy bằng giống lúa năng suất, chất lượng cao. Do tích cực luân canh tăng vụ với công thức: lúa chiêm xuân-lúa mùa-rau vụ đông (tỏi, khoai tây, ngô), vụ đông một vài năm gần đây, bà con ở Bắc Lũng thu được gần 2 tỷ đồng/năm. Trên những chân ruộng bậc thang thường bị thiếu nước ở vụ xuân của thôn Đình, Doi, Nghè được chuyển sang trồng khoai lang xuất khẩu cho thu nhập từ 6-7 triệu đồng/sào/vụ.

Khu ruộng trũng của gia đình chị Nguyễn Thị Sáu được chuyển sang nuôi thuỷ sản.

Hiện nay, tổng diện tích mặt nước nuôi thả cá toàn xã là 60 ha, với phương châm "Nhà nước và nhân dân cùng làm", xã Bắc Lũng đã đầu tư kiên cố hoá 10 km kênh mương nội đồng, xây dựng 6 trạm bơm cục bộ tạo điều kiện cho các hộ chuyển đổi thâm canh, tăng vụ. Trong đó, nhiều hộ nông dân chuyển đổi sang nuôi trồng thuỷ sản cho hiệu quả kinh tế cao, điển hình là gia đình chị Nguyễn Thị Sáu, thôn Quỳnh Độ. Sau khi "dồn điền, đổi thửa", trên diện tích gần 1 ha ruộng trũng, chị Sáu đầu tư hàng trăm triệu đồng đào ao, tôn cao bờ bao, xây dựng hệ thống chuồng nuôi lợn, cống tiêu thoát nước, đồng thời đưa các giống cá có giá trị kinh tế cao vào nuôi theo hướng thâm canh. Từ mô hình nuôi cá kết hợp nuôi lợn, mỗi năm gia đình chị thu lãi 100 triệu đồng. Được biết Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đang xây dựng dự án nuôi trồng thuỷ sản tập trung với tổng diện tích 80 ha.

Những năm gần đây, các xã khu vực ngoại đê, chiêm trũng của Lục Nam là Yên Sơn, Đan Hội, Vũ Xá, Cẩm Lý, Cương Sơn, Huyền Sơn cũng phát huy tiềm năng đất đai, lao động phát triển nông nghiệp. Để nâng cao hiệu quả kinh tế, nông dân địa phương tích cực chuyển đổi diện tích ruộng trũng cấy lúa một vụ không ăn chắc sang nuôi thả cá kết hợp chăn nuôi gia súc, gia cầm. UBND huyện có chính sách hỗ trợ cho nông dân 4 triệu đồng/ha đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng, trợ giá giống cá mới; chỉ đạo các phòng chức năng chuyển giao kỹ thuật chăm sóc và phòng bệnh cho cá. Đặc biệt, năm 2007, nông dân xã Yên Sơn được huyện hỗ trợ nuôi 10 lồng cá ở khu vực ruộng trũng, mở ra hướng phát triển thuỷ sản mới. Ở một số xã đã thành lập tổ hợp tác, hợp tác xã nuôi trồng thuỷ sản hỗ trợ nhau giống, vốn, kỹ thuật và tiêu thụ sản phẩm. Các địa phương cũng đầu tư kinh phí cứng hoá kênh mương nội đồng. Nhờ vậy đến nay, diện tích ruộng ở khu vực chiêm trũng, ngoại đê được chuyển đổi sang nuôi thả cá hơn 200 ha, cho hiệu quả kinh tế cao gấp 2- 3 lần so với cấy lúa. Dự kiến, đến năm 2010, các xã ở khu vực ngoại đê, chiêm trũng sẽ mở rộng diện tích nuôi trồng thuỷ sản lên 500 ha. Cùng với phát triển thuỷ sản, nông dân ở khu vực này còn chú trọng cải tạo vườn tạp trồng cây ăn quả, phát triển chăn nuôi gia súc, gia cầm. Nhiều vùng chuyên canh hình thành như nhãn lồng ở xã Đan Hội; na dai ở Huyền Sơn, Cương Sơn; chăn nuôi gà, thỏ thả vườn Bảo Sơn, Cẩm Lý; chăn nuôi bò ở Bắc Lũng, Yên Sơn… Nói về định hướng phát triển kinh tế vùng trũng, ngoại đê thời gian tới, ông Nguyễn Văn Lý, Phó Chủ tịch UBND huyện Lục Nam cho biết: Huyện đã chỉ đạo các xã sản xuất theo đúng quy hoạch, gắn với thị trường, đồng thời tạo điều kiện cho nông dân tiêu thụ nông sản thông qua các mô hình liên kết "4 nhà", nâng cấp, xây dựng mới nhiều chợ, điểm tiêu thụ nông sản. Việc lồng ghép phân bổ vốn từ Dự án giảm nghèo, Chương trình 134, 135 của Chính phủ... cũng được tính toán, cân đối để đầu tư những công trình có tác động tích cực cho vùng ngoại đê, chiêm trũng khai thác thế mạnh của mình" .

Hải Minh