Để có 18 triệu đồng/lít tinh dầu cần dầy lá

Nguồn tin: Hậu Giang, 17/09/2008
Ngày cập nhật: 18/9/2008

Người đầu tiên làm công việc này ở TP.Cần Thơ là ông Đoàn Văn Nô, tại ấp Long Châu, Tân Lộc, Thốt Nốt.

Ông Đoàn Văn Nô, sinh năm 1951, tại xã Tân Lập, huyện Thốt Nốt, tỉnh An Giang (nay thuộc TP.Cần Thơ). Trước đây, ông Nô sản xuất đường kết. Lúc bấy giờ, những năm 1975, đường kết của Thốt Nốt đã tỏa đi khắp nơi trong khu vực, nhờ vậy mà địa phương này được xem là “vương quốc đường kết”, nhưng được gọi phổ biến nhất là “đảo ngọt” (tên ông Nô dùng khi viết báo về mảnh đất này). Lăn lộn với nghề sản xuất mía đường, ông Nô đã xây dựng được cơ ngơi khá vững vàng. Nhưng 30 năm sau, ông và những người làm đường (thủ công thô sơ, lạc hậu) ở địa phương, từ từ rút lui, vì không cạnh tranh nổi với những nhà máy đường có công nghệ khá tốt (không mấy hiện đại) nên giá thành sản phẩm thấp. Vậy là “đảo ngọt” trở thành “đảo cá”. Người dân địa phương có điều kiện đều đào hầm nuôi cá da trơn. Phong trào lên thấy ham, nhiều “đại gia” bận quần “sọt”, áo thun, tay xách giỏ đệm nhóc tiền tới “salon” sắm ca nô, xe du lịch. Ông Nô cũng làm theo, nhưng chỉ nuôi cá trong vài ba bè trước cửa nhà mình.

Đoán biết cá da trơn “trơn nhớt” khó nắm bắt đều tay, ba năm trước, ông Nô đã chuyển sang lĩnh vực sản xuất khác: chiết xuất rau cần dầy lá (rau cần) hợp đồng cung cấp cho Dược Hậu Giang. Ông Nô có cô con dâu làm việc tại xí nghiệp dược này và là kỹ sư chuyên ngành hóa, nên ông Nô đã được cô giúp thiết kế hệ thống chiết xuất tinh dầu rau cần. Để có tinh dầu rau cần, ông Nô phải qua khá nhiều công đoạn.

Rau cần được ông Nô hợp đồng với nông dân đem tới cơ sở của mình với giá 2.000 đ/kg. Nhằm bảo đảm rau tốt, ông phải ra tận ruộng xem rau có đúng tuổi khai thác chưa. Rau cho vô phễu to chưng cất tinh dầu bằng lò than đá. Ông có 6 công nhân phụ trách chưng cất tinh dầu, chia làm 2 ca, mỗi ca 3 người, từ 6 giờ sáng tới 12 giờ đêm/ca. Công nhân làm theo ca, ngày làm ngày nghỉ. Khi chiết xuất tinh dầu, cứ 3 tiếng đồng hồ là họ phải moi than tàn rồi cho than mới vô lò. Than đá là nguồn nhiệt điện duy nhất cho lò chưng, ông mua 4.500 đ/bánh 2,8 kg; 1.200 đ/viên/kg. Để tiết kiệm chi phí, ông mua than cám cho trên 10 công nhân vò viên phơi. Công việc này tốn nhiều công sức và đòi hỏi mặt bằng lại khá tốn kém. Nghe tin Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm đa dạng Hòa An (Hậu Giang) sản xuất củi trấu, ông Nô rất phấn khởi.

Củi trấu có đường kính 73 mm, dài từ 0,5 - 1 m. Thanh củi trấu dài 21 cm, nặng 1 kg. Cứ 1 kg củi trấu thì nấu được bữa ăn cho 4 người. Củi trấu duy trì sự cháy lâu hơn nấu trực tiếp bằng trấu hoặc than đá. Cũng như các loại chất đốt khác, củi trấu có thể nấu bất cứ món ăn nào, kể cả các loại đồ nướng. Củi trấu rất “dễ tính”, có thể sử dụng cho lò trấu truyền thống, cà ràng, bếp than, bếp than đá... “Ngon” nhất là củi trấu nhóm không có khói, khi cháy thì cháy hết, không lãng phí chút nào. Với giải pháp củi trấu, ông Nô giảm được tiền mua chất đốt, lại bảo vệ được nồi chưng, mái tôn nhà không bị mục vì khói và hơi nóng của than đá. Gia đình ông (ở sát bên lò chiết xuất dầu) không bị khói than đá gây nguy hại sức khỏe.

Ông Nô đưa chúng tôi sang cơ sở sản xuất. Ông bảo hiện không có hàng nên ngưng hoạt động một tuần lễ. Nguồn rau thất thường vì người ta trồng theo phong trào, không có đầu ra, nên một số đã chuyển sang trồng hoa màu khác. Ông sẽ hợp đồng lâu dài với những hộ còn trồng rau cần để họ “có ăn” còn cơ sở thì hoạt động đều đặn. Đứng trước lò chiết xuất, ông giải thích: Ba tấn rau cần qua hai máy chưng, hoạt động 1 ngày và 1/2 đêm thì phải dùng 1 tấn than đá. Sau đó ông thu được dầu và nước, phải lọc 2 lần bằng công nghệ đặc biệt mới có được 1 kg tinh dầu. Tinh dầu rất “nóng”, vài giọt rớt xuống mặt bàn sẽ khiến tấm ni lông trải nhăn nheo. Giá 1 kg tinh dầu ông bán cho Dược Hậu Giang là 18 triệu đồng.

Tinh dầu rau cần của ông cùng với quế, gừng được Dược Hậu Giang sản xuất thành viên ngậm Eugica giúp giảm ho. Không ngừng ở Dược Hậu Giang, tháng 7-2008, ông Nô đã liên hệ Xí nghiệp Dược Domesco Đồng Tháp nhờ mang tinh dầu rau cần chào hàng tại Nhật. Và họ đang chờ tin tốt lành từ xứ mặt trời mọc đến với mình.

PHƯƠNG KIỀU