Quảng Ngãi: Gieo mạ khay, cấy bằng máy: Luồng gió mới trong sản xuất lúa

Nguồn tin: Báo Quảng Ngãi, 15/01/2014
Ngày cập nhật: 17/1/2014

Tiết kiệm giống, nông dược, ít tốn công chăm sóc nhưng lại cho năng suất cao. Phương pháp gieo mạ trong khay, cấy bằng máy là tín hiệu vui, một giải pháp mới cho việc cơ giới hoá nông nghiệp ở nông thôn.

Nằm ngay bên đường liên huyện đi qua thôn Nam Thuận xã Bình Chương (Bình Sơn - Quảng Ngãi), khu đất trũng gần 4ha của ông Nguyễn Thọ ở hiện đang là nơi máy cấy lúa đang hoạt động. Trên những ruộng sạ, cây lúa đã lên xanh mơn mởn mới là lúc máy cấy lúa xình xình, đều đặn cấy lúa trên ruộng của ông Thọ. Trên bờ đông đảo bà con nông dân trong xã tham quan trong ánh mắt ngạc nhiên.

Đây là lần đầu tiên trên đồng đất Bình Chương xuất hiện loại máy cấy lúa này. Anh Nguyễn Thành- Giám đốc Công ty Việt Thành cho biết: Máy cấy lúa loại Kobuta sử dụng mạ khay có động cơ xăng 4 thì, công suất 4,3 mã lực, nhiên liệu tiêu hao cho 1ha từ 5-6 lít xăng, máy cấy được 4 hàng, khoảng cách hàng là 3 tấc. Đây là khoảng cách hàng tối ưu cho cây lúa phát triển tốt, có thể điều chỉnh số cây/bụi, cơ cấu cấy hoạt động theo nguyên lý chải đẩy và cây mạ không bị tổn thương sau khi cấy.

Chiếc máy cấy đang cấy lúa.

Sản xuất lúa bằng công nghệ gieo mạ khay, cấy bằng máy được thử nghiệm lần đầu tiên trên đất đồng Tịnh Trà ở vụ hè thu 2013 khi triển khai Dự án HTX Dịch vụ Nông nghiệp nông thôn Tịnh Trà. Trước những lợi ích thiết thực mà phương pháp này mang lại trong việc sản xuất lúa giống ở Tịnh Trà, ông Thọ đã “nhạy bén” phối hợp với HTX Tịnh Trà nhân rộng mô hình này trên diện tích 4ha của mình.

Ông Thọ cho biết, cũng trên các thửa ruộng này vào những mùa trước tôi thực hiện bằng phương pháp sạ thông thường nên năng suất chỉ đạt 50 tạ/ha. Vụ hè thu vừa qua, tôi gieo mạ và cấy lúa bằng phương pháp thủ công, cây lúa khỏe, ít sâu bệnh, hạt lúa to, đều, đặc biệt không đổ ngã, kết quả cho năng suất tới 77 tạ/ha. Tuy nhiên, chi phí ban đầu quá cao từ 600-700 nghìn đồng/sào, nếu thực hiện cấy lúa bằng máy chỉ còn hơn 300 nghìn đồng/sào, trong đó chi phí cho việc gieo mạ và cấy lúa chỉ có 160 nghìn đồng/sào.

Mạ được gieo trong khay trước khi đem ra cấy.

“Sản xuất lúa hiện nay không có lợi nhuận bao nhiêu, chủ yếu là lấy công làm lời. Do đó, tiết kiệm trong sản xuất được xem là một cách để nông dân tồn tại trong thời giá cả tăng cao như hiện nay”- ông Thọ bộc bạch.

Thạc sỹ Phan Văn Hiếu- Giảng viên Trường Trung cấp Chính trị tỉnh, Chủ nhiệm Dự án HTX Dịch vụ Nông nghiệp nông thôn Tịnh Trà cho biết, việc cấy bằng máy này lượng giống chỉ cần 1,5 kg/sào, còn nếu dùng phương pháp sạ như hiện nay, nông dân phải tốn 5-6 kg/sào.

Ban đầu, nhân dân thấy cấy bằng máy quá thưa nên không tin tưởng vào năng suất. Tuy vậy, hiệu quả đã được chứng minh khi năng suất lúa giống Tịnh Trà lên đến 80 tạ/ha. Việc áp dụng máy móc canh tác đã giải phóng sức lao động, nhiều nông dân có điều kiện làm thêm các ngành, nghề khác để nâng cao thu nhập.

Mặt khác, cấy bằng máy do lúa thưa nên ít sâu bệnh, lúa cứng cây không sợ mưa gió gây đổ ngã. Đồng ruộng thông thoáng nên cây lúa sinh trưởng khỏe, bông lúa to và dài, khả năng chống chịu sâu bệnh tốt hơn. Với phương pháp này, chi phí sản xuất giảm khoảng 50%, do đó, lợi nhuận cho nông dân tăng thêm đáng kể… Đây là phương pháp tối ưu trong sản xuất lúa, đặc biệt là lúa giống.

Mạ dùng cho máy cấy đòi hỏi phải sản xuất theo phương pháp mạ thảm trên khay hoặc trên ruộng có trải bạt ni-lông, có thể cắt theo kích thước của khay đựng mạ.

Những khay mạ được cuộn tròn thuận tiện cho việc di chuyển ra đồng để cấy mà không sợ gãy.

Khâu gieo mạ, nguyên liệu chính là đất đồi qua xử lý, phối trộn, đóng vào khay, gieo hạt giống lượng giống khoảng 110g/khay, sau đó tiến hành chăm sóc mạ, khi mạ đạt 2,5 lá mang ra cấy. Lợi ích của việc gieo mạ trong khay là giúp bà con nông dân dễ chăm sóc, phát hiện sâu bệnh để phòng trừ kịp thời hơn phương pháp sạ truyền thống.

Làm đất như cấy lúa bằng tay, bừa xong để bùn lắng rồi mới cấy. Máy cấy đẩy tay hiệu Kobuta 4 hàng sẽ thực hiện việc cấy lúa. Máy cấy có thể điều chỉnh độ sâu cấy và khoảng cách cây cách cây từ 16cm cho đến 19cm tùy theo giống.

Máy cấy có năng suất bằng khoảng 25 người cấy tay. Mỗi ngày có thể cấy từ 10-15 sào. Ưu thế vượt trội của loại máy cấy này là thân máy gọn, nhẹ khoảng 80kg, hoạt động được trong điều kiện ruộng bùn lầy và nền đất tương đối bằng phẳng.

Không chỉ tiết kiệm chi phí trong sản xuất, một tác dụng lớn hơn là dùng máy cấy lúa rất tiện lợi cho việc xuống giống đồng loạt trên những cánh đồng mẫu lớn. Từ đó, có thể hạn chế được sâu bệnh gây hại, góp phần giảm chi phí và công chăm sóc. Hiệu quả và tính ưu việt của sản xuất lúa theo phương pháp sản xuất mạ khay và cấy lúa bằng máy rất rõ rệt, góp phần giảm chi phí sản xuất, giải phóng sức lao động trong nông nghiệp, đặc biệt là lao động nữ.

Việc chiếc máy cấy xuất hiện trên đồng đất Quảng Ngãi sẽ mở ra một hướng đi mới, một hy vọng mới cho người dân. Tin rằng tương lai không xa, mô hình này sẽ được nhân rộng trên địa bàn tỉnh để bà con nông dân được hưởng lợi.

Ái Kiều