Canh tác bền vững từ cà phê xen bơ

Ghé thăm vườn cà phê xen bơ của gia đình ông Ðỗ Văn Toàn, thôn Hai Bà Trưng, xã Nam Hà, huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng ai cũng thích thú bởi giữa mùa hoa cà phê nở trắng, trong vườn vẫn lủng lẳng những trái bơ chín.

Ông Toàn trong vườn cà phê và bơ. Ảnh: D.Q

Canh tác bền vững, thu nhập ổn định từ cây trồng xen đã giúp người nông dân này có thu nhập ổn định và một môi trường sinh thái tốt. Dắt khách đi tham quan vườn, ông Toàn vui vẻ chia sẻ về mảnh vườn rộng 1,8 ha, nằm ngay sau ngôi biệt thự rộng vừa xây. Ông bảo, trong vườn trồng 100 cây bơ và gần 1.000 cây cà phê xấp xỉ 10 năm tuổi. Riêng mùa bơ và cà phê vừa qua, ông thu gần 100 triệu tiền bơ trái và 3,5 tấn nhân cà phê. Gia đình ông sống và sản xuất nông nghiệp ngay cùng khuôn đất thổ cư nên ông rất chú trọng tới việc giữ năng suất, chất lượng cây trồng nhưng phải đảm bảo môi trường sạch. Chính bởi vậy, vườn nhà ông trở thành vườn mẫu tham gia chương trình sản xuất cà phê bền vững của dự án Chuyển đổi nông nghiệp bền vững (VnSAT) Lâm Đồng.

Một trong những tiêu chí đầu tiên của canh tác bền vững là không sử dụng thuốc diệt cỏ trong vườn cà phê.

Ông Toàn chia sẻ, với vùng đất Nam Hà, muốn làm cà phê bền vững thì cần phải có cây che bóng. Và với gia đình ông, cây che bóng được chọn là cây bơ, một loại cây cho thu nhập rất tốt. Cây bơ tỏa bóng giữ mát tầng cà phê, đồng thời vì có nhiều bóng râm nên hạn chế cỏ rất nhiều. Những bụi cỏ còn sót lại, bầy gà leo cây trong vườn nhặt ngay từ khi mới nhú lên. Ngay cả vào mùa mưa, khi cỏ phát triển mạnh nhất, lúc cần ông cũng chỉ dùng máy cắt sát chân, còn lại để bầy gà rất ưa thích cỏ làm thay phần việc của các loại thuốc BVTV. Phân gà lại cung cấp cho vườn một lượng phân bón đáng kể. Ông cho biết: “Trồng bơ che bóng, vườn nhà tôi lúc nào cũng mát, độ ẩm giữ tốt, đất rất mùn, ít phải tưới hơn vườn khác nhiều mà cây lúc nào cũng xanh. Cây bơ cũng không cạnh tranh với cây cà phê mà lại tạo đa dạng sinh học, giúp vườn bớt các loại bệnh nói chung, tôi thấy rất hiệu quả. Tất nhiên năng suất cây cà phê không cao bằng mình trồng thuần nhưng bù lại bớt sử dụng thuốc cỏ, thuốc bệnh nên môi trường tốt hơn, mình ở ngay vườn nên sức khỏe đỡ bị ảnh hưởng”.

Điểm đặc biệt của vườn ông Toàn còn là việc ông trồng, chọn giống và ghép cây bơ và cà phê. Vườn cà phê nhà ông được trồng bởi các giống năng suất cao như xanh lùn, TS4, TS9…, đang mùa nở hoa trắng muốt. Còn cây bơ, ông Toàn chia sẻ, trên một cây có thể vừa có trái chín, vừa có trái xanh, lại có cả trái non. Bởi trên một gốc bơ mẹ, ông ghép nhiều giống khác nhau như bơ 034, bơ booth, bơ hass, bơ Trung Lương, bơ sáp vàng… Các giống bơ này ngoài đặc điểm sáp vàng, ngon, được thị trường ưa chuộng còn ra lệch vụ với nhau. Như bơ sáp vàng ra vụ chính vào tháng 5, bơ booth tháng 10, bơ hass tháng 1…, ông Toàn khoe gần như quanh năm, lúc nào vườn ông cũng có bơ bán. Thương lái tới tận vườn thu mua với giá đổ đồng 35 ngàn/kg, vào vụ trái như Tết Âm lịch có giá 80 ngàn/kg. Ông đánh giá, trồng bơ cho doanh thu cao gấp 2 lần trồng cà phê và bớt đầu tư, bớt công chăm hơn rất nhiều. Quan trọng là ngay từ ban đầu cần chọn giống bơ tốt, chuẩn từ những vườn giống uy tín. Ông cũng khuyên gia đình trồng cà phê nên nuôi gà leo cây vì giúp hạn chế cỏ trong vườn đồng thời có thêm thu nhập từ thịt gà, trứng gà với chi phí rất thấp.

Ông Tạ Quang Việt, Chủ tịch Hội Nông dân xã Nam Hà, huyện Lâm Hà đánh giá, ông Đỗ Văn Toàn là một nông dân rất tiến bộ trong trồng cà phê bền vững. Mô hình bơ chất lượng cao xen cà phê đã giúp ông có thu nhập ổn định đồng thời là một địa chỉ được bà con nông dân trong xã, trong vùng tới tham quan. Trồng bơ xen cà phê cũng đã trở thành xu thế mới của nông dân nhằm đa dạng hóa cây trồng, tăng thu nhập trên một diện tích đất đồng thời góp phần bảo vệ môi trường nông thôn bền vững.

DIỆP QUỲNH

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước