Bắc Kạn: Liên kết tiêu thụ, cơ hội vàng cho người trồng mơ ở huyện Chợ Mới

Với diện tích hàng trăm héc ta, nhiều năm nay việc tiêu thụ quả mơ trên địa bàn huyện Chợ Mới, tỉnh Bắc Kạn hoàn toàn phụ thuộc vào tư thương, giá cả bấp bênh, thiếu ổn định, ảnh hưởng đến tâm lý người trồng. Tuy nhiên đầu năm 2018, Công ty TNHH Việt Nam Misaki được cấp phép xây dựng nhà xưởng tại Khu Công nghiệp Thanh Bình để thu mua, chế biến nông sản, trong đó có quả mơ đã mở ra cơ hội lớn cho người trồng mơ tại Chợ Mới.

Nguồn nguyên liệu dồi dào

Huyện Chợ Mới hiện có gần 200ha cây mơ, tập trung tại hai xã Cao Kỳ, Hoà Mục. Trong đó xã Cao Kỳ có diện tích lớn nhất 150ha, được trồng nhiều tại các thôn Bản Phố, Hua Phai, Chộc Toòng, Nà Nguộc. Đây là khu vực nằm bên kia dòng sông Cầu, có dãy núi đá vôi thoai thoải, khí hậu phù hợp với cây mơ vì vậy so với các địa phương khác thì quả mơ ở Cao kỳ được đánh giá đạt chất lượng tốt, quả mơ to, cứng, giòn, mẫu mã đẹp. Ở Cao Kỳ hiện nay tồn tại song song hai loại mơ mà theo người dân địa phương gọi là mơ cao và mơ thấp. Giống mơ cao có thân cây cao khi đậu quả thì quả mơ đẹp, chắc quả nhưng năng suất không đạt bằng so với cây mơ thấp. Trong khi đó cây mơ thấp có ưu điểm là thân cây thấp dễ thu hái, nhanh ra quả và năng suất đạt cao. Vì vậy hiện nay người dân đang tập trung trồng giống cây mơ thân thấp. Trong tổng số 150ha thì có 120ha đã cho thu hoạch, còn lại 30ha là cây mơ đang trong giai đoạn từ 1 đến 3 năm tuổi. Theo thống kê sản lượng mơ bình quân trên địa bàn huyện Chợ Mới khoảng 700 tấn mỗi năm, trong đó Cao Kỳ là 400 tấn, Hoà Mục 300 tấn. Theo khảo sát tại xã Cao Kỳ còn nhiều diện tích phù hợp với trồng cây mơ. Đây là nguồn nguyên liệu dồi dào phục vụ cho công nghiệp chế biến.

Xã Cao Kỳ là địa phương có diện tích cây mơ rất lớn, là nguồn nguyên liệu dồi dào phục vụ công nghiệp chế biến. (ảnh: Nông dân xã Cao Kỳ thu hái quả mơ).

Liên kết tiêu thụ - cơ hội vàng cho người trồng mơ

Mặc dù có diện tích và sản lượng mơ rất lớn, chất lượng đáp ứng thị trường nhưng từ trước đến nay chưa có một đơn vị nào đứng ra ký kết tiêu thụ sản phẩm quả mơ cho người nông dân. Quả mơ trên địa bàn huyện Chợ Mới chủ yếu là tiêu thụ thông qua các thương lái nên giá cả bấp bênh, năm cao năm thấp, thiếu ổn định, ảnh hưởng đến tâm lý người trồng. Được sự đồng ý, cấp phép của tỉnh, đầu năm 2018 Công ty TNHH Việt Nam Misaki đã triển khai xây dựng khu nhà xưởng tại Khu công nghiệp Thanh Bình trên quy mô diện tích 1,4ha để thu mua, chế biến nông sản, rau quả như mơ, mận, gừng trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn và các tỉnh Tây Bắc với công suất 2.000 tấn/năm. Điều này đã mở ra cơ hội lớn cho người trồng mơ trên địa bàn tỉnh nói chung và huyện Chợ Mới nói riêng.

Tại huyện Chợ Mới, sau khi khảo sát về vùng đất, chất lượng, kỹ thuật canh tác, thu hái quả mơ tại xã Cao Kỳ, phía Công ty TNHH Việt Nam Misaki đã đồng ý ký hợp đồng với người dân để thu mua toàn bộ sản phẩm quả mơ của xã Cao Kỳ trong thời hạn 5 năm liên tục với giá thấp nhất là 8.000đ/kg và không hạn chế về số lượng, với yêu cầu người dân phải bán sản phẩm đủ tiêu chuẩn, không dập nát, không thối, không sâu bệnh. Sau khi có chỉ đạo của UBND tỉnh, huyện Chợ Mới đã trực tiếp làm việc với Công ty TNHH Việt Nam Misaki và các hộ dân trồng mơ trên địa bàn xã Cao Kỳ để triển khai việc thu mua quả mơ nhằm tuyên truyền cho người dân hiểu rõ tính ổn định, lâu dài khi liên kết tiêu thụ quả mơ với doanh nghiệp. Kết quả, phần lớn người dân đều phấn khởi ủng hộ, đến nay có khoảng 50 hộ dân đã ký hợp đồng bán quả mơ cho công ty, chính quyền xã vẫn đang tiếp tục vận động các hộ tham gia ký hợp đồng. Huyện Chợ Mới cũng đã tạo điều kiện thuận lợi để Công ty TNHH Việt Nam Misaki xây dựng khu xưởng chế biến. Hiện nay cùng với việc đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà xưởng cùng các công trình phụ trợ khác, Công ty TNHH Việt Nam Misaki cũng đang triển khai thu mua quả mơ tại xã Cao Kỳ. Phía công ty đã đặt 3 điểm thu mua quả mơ tại thôn Hua Phai, Bản Phố và mua mơ của người dân với giá 15.000đ/kg.

Ông Anzai Yuzo - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Việt Nam Misaki (áo đen) trực tiếp giám sát việc thu mua quả mơ tại các thôn của xã Cao Kỳ.

Có mặt tại xã Cao Kỳ những ngày này, chúng tôi được tận mắt chứng kiến cảnh người dân thu hái, vận chuyển quả mơ đến nơi tập kết thật nhộn nhịp, ai nấy cũng đều phấn khởi vì mơ được thu mua với giá ổn định hơn mọi năm. Anh Hoàng Văn Nghĩa, thôn Bản Phố phấn khởi cho biết: “Gia đình tôi có khoảng 200 cây mơ, sản lượng bình quân 3 tấn mỗi năm. Trước nay việc tiêu thụ hoàn toàn phụ thuộc thương lái nên giá bấp bênh. Nay được chính quyền địa phương tuyên truyền, vận động gia đình tôi đã tìm hiểu và thấy việc thu mua của công ty lâu dài, giá cả lại ổn định nên gia đình đã đồng ý ký hợp đồng để bán quả mơ cho công ty. Đây cũng là cơ hội tốt cho người trồng mơ chúng tôi, yên tâm chăm sóc, nâng cao chất lượng, không những giảm nghèo mà còn vươn lên làm giàu từ cây trồng này”.

Đang nhanh tay hái những quả mơ chín mọng, ông Hứa Văn Hiên, thôn Bản Phố cho hay: Hiện chính quyền địa phương đã vào cuộc tích cực nên người trồng mơ rất tin tưởng, ủng hộ việc bán quả mơ cho công ty.

Hộ ông Hiên hiện có hơn 2ha, những ngày này các thành viên trong gia đình đang tập trung thu hái và vận chuyển đến địa điểm tập kết để bán cho công ty thua mua.

Tại thôn Hua Phai nơi có điểm thu mua của công ty TNHH Việt Nam Misaki, người dân vận chuyển mơ về nơi tập kết thật tấp nập, nhộn nhịp. Đây là điểm do HTX Cao Kỳ đứng ra làm đại lý cấp 1 cho Công ty có trách nhiệm thu mua toàn bộ sản phẩm quả mơ của người dân, sau đó công ty có xe đến vận chuyển về xưởng. Theo ông Hoàng Văn Thường, Giám đốc HTX Cao Kỳ: “Hiện mới bắt đầu vào vụ thu hoạch nên số lượng mơ thu mua chưa được nhiều do một số diện tích của bà con quả mơ vẫn còn xanh. Bình quân mỗi ngày chúng tôi thu mua được 5 tấn/điểm, như vậy tại 3 điểm sẽ thu mua được khoảng 15 tấn. Ước tính chỉ vài ngày nữa quả mơ chín rộ thì một ngày sẽ thu được khoảng hơn 20 tấn để vận chuyển về xưởng”.

Quả mơ được vận chuyển về xưởng chế biến của công ty.

Thời điểm chúng tôi có mặt, đích thân ông Anzai Yuzo – Tổng giám đốc Công ty TNHH Việt Nam Misaki cũng trực tiếp xuống các điểm để giám sát công việc thu mua, bảo đảm quả mơ đạt yêu cầu, chất lượng và kịp thời điều chỉnh giá cả cho phù hợp với thị trường. Được biết, mỗi ngày công ty thu mua, vận chuyển khoảng 20 đến 30 tấn mơ về xưởng sản xuất, chế biến.

Đồng chí Nguyễn Văn Hùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Chợ Mới cho biết: Việc Công ty TNHH Việt Nam Misaki xây dựng nhà xưởng chế biến quả mơ tại địa phương đã mở ra hướng liên kết tiêu thụ nông sản rất thuận lợi. Để có nguồn nguyên liệu đáp ứng với sông suất 2.000 tấn/năm của công ty, tới đây huyện Chợ Mới sẽ quy hoạch xã Cao Kỳ, Hoà Mục thành vùng trồng cây mơ tập trung với diện tích phù hợp. Chỉ đạo phòng chuyên môn hướng dẫn bà con kỹ thuật đốn tỉa, chăm sóc, thu hái bảo đảm quả mơ đạt chất lượng cao. Tiếp sau đây huyện cũng sẽ làm việc với công ty này để triển khai việc thu mua củ gừng non trên địa bàn theo hướng ký kết hợp đồng giống như tiêu thụ quả mơ hiện nay.

Theo tính toán với giá thu mua thấp nhất là 8.000đ/kg thì người trồng mơ sẽ thu về khoảng 160 triệu đồng/ha. Như vậy với việc người dân hợp đồng liên kết tiêu thụ với doanh nghiệp sẽ khiến cho quả mơ có đầu ra ổn định, bền vững, người dân không bị thiệt thòi khi bị tư thương ép giá và không lo sản phẩm làm ra khó tiêu thụ. Việc Công ty TNHH Việt Nam Misaki đứng ra ký kết hợp đồng tiêu thụ quả mơ trên địa bàn huyện Chợ Mới đã mở ra cơ hội lớn cho người trồng mơ vươn lên làm giàu. Trong tương lai sẽ có thêm một số loại củ, quả nữa như mận, gừng cũng được liên kết tiêu thụ góp phần thúc đẩy sản xuất nông nghiệp của huyện ngày càng phát triển./.

Hà Thanh

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước