Quản lý cơ sở gây nuôi và bảo tồn động vật hoang dã: Cần cơ chế, quy định chặt chẽ hơn

Hiện nay, trên địa bàn thành phố Hải Phòng có 365 cơ sở nuôi động vật hoang dã được thống kê, quản lý, trong đó có 26 cơ sở nuôi nhốt động vật quý hiếm thuộc danh mục phụ lục 1B, 2B theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP, gồm những loài được phép gây nuôi, phục vụ mục đích thương mại. Song việc quản lý cơ sở gây nuôi và bảo tồn chưa hiệu quả, thiếu căn cứ, quy định pháp lý chặt chẽ.

Trang trại nuôi công Việt Nam, gà lôi trắng… của anh Trần Văn Dũng tại xã Phục Lễ, huyện Thủy Nguyên. Ảnh: Trung Kiên

Thiếu quy chuẩn để giám sát, xử lý vi phạm

Anh Nguyễn Văn Dũng, ở xóm Bấc, xã Phục Lễ, huyện Thủy Nguyên chủ trại nuôi công và gà lôi cho biết: trại nuôi của gia đình có quy mô gần 100 con, gồm công Ấn Độ, công Việt Nam, gà lôi trứng, gà lôi tía, gà lôi lam, trĩ 7 màu, trĩ Vân Nam…Con giống ban đầu của gia đình mua ở Hải Dương. Sau một thời gian nuôi, nhận thấy thị trường phát triển, gia đình đầu tư, mở rộng quy mô nuôi.

Việc gây nuôi động vật hoang dã chủ yếu mang tính tự phát nên quy mô nhỏ lẻ, công tác quản lý, phòng ngừa dịch bệnh và điều trị cho vật nuôi chưa chặt chẽ. Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Hải Phòng Phạm Văn Hiển cho biết: Thực hiện công tác quản lý cơ sở gây nuôi và bảo tồn động vật hoang dã, UBND thành phố chỉ đạo cơ quan chuyên môn thường xuyên hướng dẫn các cơ sở trại nuôi động vật hoang dã đăng ký nuôi mới, cấp đổi giấy chứng nhận trại. Chính quyền các địa phương kiểm soát, kiểm tra tình hình mua bán, săn bắt, nuôi nhốt động vật hoang dã trên địa bàn; hướng dẫn các cơ sở thực hiện đúng quy định của pháp luật về nguồn gốc hợp pháp, điều kiện chuồng trại, vệ sinh chăn nuôi. Tuy nhiên, những giải pháp trên chưa đáp ứng yêu cầu. Công tác quản lý cơ sở gây nuôi và bảo tồn động vật hoang dã thiếu những quy định về quy chuẩn chuồng trại cho từng loài vật nuôi. Điều này gây khó khăn cho công tác thẩm định để chứng nhận đủ điều kiện đăng ký trại nuôi hoặc khi có vi phạm cần phải xử lý. Đồng thời, việc phòng và trị bệnh cho động vật hoang dã chủ yếu dựa vào kinh nghiệm nên hiệu quả chưa cao.

Thiếu quy chuẩn về chăn nuôi khiến việc bảo tồn, bảo vệ động vật hoang dã tại các cơ sở nuôi chưa đạt yêu cầu. Từ năm 2012 đến nay, số lượng gấu nuôi nhốt trên địa bàn thành phố sụt giảm từ hơn 400 xuống 23 cá thể. Từ năm 2012, khi thành phố thực hiện việc quản lý gấu nuôi nhốt bằng cách gắn chíp điện tử theo dõi, việc lấy mật gấu, giết mổ gấu được ngăn chặn triệt để. Người nuôi không còn thu được lợi nhuận từ việc nuôi gấu, nên bỏ bê chăm sóc. Trong khi đó, hiện chưa có những quy định về chế độ dinh dưỡng đối với gấu nuôi nhốt. Do đó, dù phát hiện gấu bị suy kiệt dinh dưỡng, các cơ quan chức năng cũng không có cơ sở xử lý. Thành phố khuyến khích hộ nuôi gấu bàn giao gấu cho trung tâm cứu hộ. Song người nuôi yêu cầu phải chi trả, hỗ trợ kinh phí chăm nuôi mới bàn giao gấu. Nhưng hiện chưa có cơ chế này hỗ trợ, do đó, nhiều người nuôi vẫn chưa đồng thuận việc bàn giao.

Tháo gỡ vướng mắc bằng cơ chế

Theo Phó giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường Chu Thanh Lương, hiện việc quản lý cơ sở nuôi bảo tồn động vật hoang dã thuộc về Sở Tài nguyên-Môi trường quản lý; quản lý cơ sở nuôi thương phẩm do Sở Nông nghiệp - Phát triển nông thôn phụ trách. Nếu được quản lý, giám sát chặt chẽ, các cơ sở gây nuôi và bảo tồn động vật hoang dã quý hiếm góp phần thực hiện mục tiêu bảo tồn đa dạng sinh học. Để nâng cao hiệu quả quản lý các cơ sở gây nuôi và bảo tồn động vật hoang dã quý hiếm, cùng với nỗ lực của chính quyền địa phương, các bộ Tài nguyên-Môi trường, Nông nghiệp - Phát triển nông thôn cần sớm ban hành quy chuẩn hướng dẫn việc xây dựng chuồng trại đối với từng loài vật nuôi, tạo thuận lợi cho việc xem xét cấp mã số đối với các cơ sở đăng ký trại nuôi; xem xét hỗ trợ kinh phí thực hiện hoạt động bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học,…Tiếp tục xem xét điều chỉnh, sửa đổi quy định pháp luật về bảo vệ động vật hoang dã theo hướng cụ thể, chặt chẽ hơn, tạo hành lang pháp lý để các lực lượng chức năng đấu tranh hiệu quả cao với các vi phạm về bảo tồn động vật hoang dã nguy cấp, quý hiếm.

Trước mắt, để khắc phục những bất cập, hạn chế, Chi cục Kiểm lâm tăng cường hoạt động kiểm tra, quản lý địa bàn, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có hành vi quảng cáo, nuôi nhốt kinh doanh, sử dụng các sản phẩm, mẫu vật các loài động vật hoang dã bị cấm theo quy định pháp luật; chỉ đạo các Hạt Kiểm lâm thường xuyên phối hợp với các ngành, đoàn thể ở địa phương tuyên truyền, phổ biến sâu rộng pháp luật về quản lý, bảo vệ động vật hoang dã. Bên cạnh đó, Sở Tài nguyên-Môi trường phối hợp với các lực lượng chức năng như Hải quan, Công an thành phố kiên quyết ngăn chặn và xử lý đối với trường hợp thực hiện hành vi nuôi nhốt động vật hoang dã, quý hiếm không có hồ sơ nguồn gốc hợp pháp.

Nguyên Mai

Các tin mới:

Nhấn vào đây để xem các tin trước