Tại Hội nghị “Giải pháp thúc đẩy sản xuất và tăng cường kiểm soát chất lượng giống cá tra”, do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) tổ chức tại tỉnh Đồng Tháp vào ngày 18/8 vừa qua, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Phùng Đức Tiến đã nhấn mạnh đến tầm quan trọng của công tác nghiên cứu sản xuất giống thủy sản, rằng: “Con giống là khâu then chốt, quyết định đến sự thành, bại không chỉ riêng ngành hàng cá tra, mà cả đối với con tôm nước lợ và các đối tượng thủy sản nuôi khác”.

Giai đoạn trước năm 2010, chất lượng giống cá tra chưa được coi trọng, nhưng từ năm 2010 - 2020, Bộ NN-PTNT đã chỉ đạo các địa phương triển khai một số đề tài, dự án nhằm nâng cao chất lượng di truyền đàn cá tra bố mẹ và sản xuất cá tra giống chất lượng cao nhằm phục vụ nuôi cá thương phẩm để xuất khẩu. Hiện các tổ chức, cá nhân tham gia chuỗi sản xuất, ương dưỡng giống, nuôi thương phẩm, chế biến, xuất khẩu cá tra ở đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đều có lãi. Thứ trưởng nhấn mạnh: “Trong chuỗi sản xuất, chế biến, xuất khẩu cá tra, con giống là khâu then chốt, quyết định sự thành, bại. Điều này đã được chứng minh qua thực tế và chúng ta cần phát huy hơn nữa lợi thế vốn có này”.

Nhờ chủ động được nguồn giống cá tra bố mẹ chất lượng cao, nên ngành hàng cá tra có sự tăng trưởng đáng kể trong những năm gần đây. Ảnh: TÍCH CHU

Theo ông Nhữ Văn Cẩn - Vụ trưởng Vụ Nuôi trồng thủy sản (Tổng cục Thủy sản), sau hơn 4 năm triển khai thực hiện Đề án Liên kết sản xuất giống cá tra 3 cấp chất lượng cao vùng ĐBSCL, Bộ NN-PTNT đã phê duyệt Dự án Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng vùng sản xuất giống cá tra tập trung tỉnh An Giang với tổng diện tích 350ha, trong đó, diện tích mặt nước sản xuất giống cá tra là 240ha, năng lực sản xuất 900 triệu con cá tra giống cỡ 20 - 25 con/kg. Còn tại TP. Cần Thơ, Dự án “Đầu tư cơ sở hạ tầng khu công nghiệp sản xuất giống cá tra tập trung” và Dự án “Ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất giống cá tra vùng ĐBSCL” tại Trung tâm Giống thủy sản cấp I Cần Thơ cũng đã được tỉnh này triển khai. Kết quả cho thấy, chuỗi liên kết sản xuất giống cá tra đã sản xuất, cung ứng cho vùng ĐBSCL khoảng 12 tỷ cá tra bột và 1,2 tỷ cá tra giống có chất lượng và có thể truy xuất nguồn gốc.

Để cải thiện tốc độ tăng trưởng, nâng cao tỷ lệ sống giai đoạn ương và kháng bệnh gan thận mủ, trong giai đoạn 2010 - 2020, Dự án Sản xuất giống cá tra chất lượng cao do Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản II thực hiện đã cung cấp, thay thế gần 162.000 con cá tra bố mẹ chọn giống, thay thế đàn cá bố mẹ quá lứa, sức sinh sản kém, tỷ lệ sống thấp; cung cấp, bổ sung vào quần đàn cá bố mẹ đang bị thiếu hụt cho các trại sản xuất khu vực ĐBSCL. Giai đoạn 2017 - 2020, dự án đã phân bố 60.000 con cá tra chọn giống cho 29 cơ sở sản xuất giống thuộc 7 tỉnh/thành phố khu vực với tỷ lệ đực/cái là 35/65. 100% cá tra hậu bị được đánh dấu vị trí DCWT để phục vụ công tác truy xuất nguồn gốc.

Ông Trần Hữu Phúc - Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản II cho biết, khối lượng trung bình cá trước khi nuôi vỗ lần đầu đạt 4,1 - 4,3 kg/con, số lượng cá bột/kg trứng của cá tra chọn giống đạt trong khoảng 1,265±0,2 triệu con/kg trứng, cao hơn lượng cá bột/kg trứng của cá tra mẹ thuộc đàn tự nhiên (khoảng 1,141 triệu con/kg trứng). Ông Phúc chia sẻ: “Việc cung cấp đàn cá tra bố mẹ đã qua chọn lọc nâng cao tốc độ tăng trưởng có ý nghĩa lớn đối với nuôi thương phẩm, đặc biệt đối với Đề án Liên kết sản xuất giống cá tra 3 cấp nhằm cung cấp đủ cá tra giống có chất lượng cao cho ĐBSCL. Ngoài ra, một số doanh nghiệp cá tra lớn như Nam Việt, Vĩnh Hoàn, Việt Úc cũng có chương trình nghiên cứu, chọn lọc, sản xuất và cung cấp cá giống chất lượng cao cho chương trình nội bộ và có thể cung ứng ra thị trường. Giai đoạn 2022 - 2025, dự kiến 75.000 con cá hậu bị chọn giống chất lượng cao sẽ được cung cấp cho các tỉnh ĐBSCL trong khuôn khổ Chương trình giống theo Quyết định số 703/QĐ-TTg, ngày 28/5/2020 của Thủ tướng Chính phủ”.

Đối với ngành tôm nước lợ, dù diện tích, kim ngạch xuất khẩu cao hơn rất nhiều so với ngành hàng cá tra, nhưng đến nay chúng ta vẫn chưa chủ động được hoàn toàn nguồn tôm giống bố mẹ, mà phần lớn đều phải nhập khẩu và do doanh nghiệp FDI chi phối. Tại hội nghị phát triển ngành tôm năm 2022 và ký kết quy chế phối hợp quản lý giống tôm nước lợ năm 2022 do Bộ NN-PTNT phối hợp UBND tỉnh Sóc Trăng tổ chức vào ngày 11/3, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết, đây là vấn đề nhức nhối và trăn trở từ lâu của bộ khi hầu hết nguồn tôm bố mẹ, chúng ta đều chưa chủ động được mà phải nhập khẩu, dù Việt Nam luôn nằm trong top 3 về xuất khẩu tôm nước lợ của thế giới. Thứ trưởng trăn trở: “Đã mấy thập kỷ nuôi tôm rồi mà đến nay chúng ta vẫn chưa thể chủ động hoàn toàn nguồn tôm giống bố mẹ mà phần lớn đều phải phụ thuộc vào nhập khẩu...”.

Theo Thứ trưởng, để tận dụng tốt cơ hội, giúp ngành tôm tăng trưởng nhanh và bền vững, điều trước tiên là phải làm tốt công tác giống. Thứ trưởng nhắc nhở: “Trước mắt, do chưa thể chủ động nguồn giống tôm bố mẹ, nên các ngành, các cấp cần tăng cường công tác quản lý chất lượng tôm giống ngay từ khâu nhập khẩu tôm bố mẹ cho đến sản xuất, ương dưỡng con giống cung cấp cho người nuôi, thông qua quy chế phối hợp quản lý tôm giống nước lợ đã được ký kết giữa các địa phương. Phải nói thật, làm thật, chúng ta mới có được những vụ mùa bội thu, ngành tôm mới có thể phát triển xa hơn được”.

TÍCH CHU

Các tin mới

Nhấn vào đây để xem các tin trước