Hiệu quả kinh tế từ ghép cải tạo vải thiều

Nguồn tin: Báo Bắc Giang, 20/04/2009
Ngày cập nhật: 21/4/2009

Những năm gần đây, nông dân huyện Lục Ngạn đã cơ cấu lại giống vải theo hướng tăng diện tích vải chín sớm nhằm rải vụ thu hoạch bằng phương pháp ghép cải tạo. Nhờ đó đã góp phần mở rộng diện tích vải thiều sớm, bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế cho người trồng.

Huyện Lục Ngạn có 18.500 ha vải thiều, trong đó chủ yếu là vải chính vụ. Hàng năm, do thời gian thu hoạch vải thiều chính vụ ngắn, sản lượng vải thiều lớn nên việc tiêu thụ gặp nhiều khó khăn, giá bán bấp bênh. Từ thực tế này, cách đây 6 năm, nhiều hộ nông dân ở Lục Ngạn đã đến tỉnh Hưng Yên, Hải Dương để học hỏi phương pháp ghép cải tạo vải thiều nhằm rải vụ thu hoạch. Phương pháp này thay thế giống hiện có bằng giống có ưu thế hơn mà không cần trồng mới bằng cách sử dụng mắt ghép của các giống vải chín sớm ghép trực tiếp lên gốc vải chính vụ. Ông Vũ Văn Hùng, thôn Bồng 2, xã Thanh Hải là một trong những người ghép cải tạo vải thiều thành công ở Lục Ngạn. Ông Hùng cho biết: "Năm 2003, sau khi học hỏi được kỹ thuật ghép cải tạo vải thiều của người cháu họ ở Hưng Yên, tôi đã mua mắt vải thiều Thanh Hà và Bình Khê để ghép trên diện tích 7 sào vải thiều chính vụ của gia đình. Sau ba năm ghép cải tạo, vải thiều của gia đình tôi sinh trưởng phát triển mạnh, tỷ lệ sống đạt hơn 80%, cho thu hoạch vào đầu tháng Tư âm lịch. Vụ đầu tiên, gia đình tôi thu được 4 tấn quả, giá bán 8 nghìn đồng/kg, thu lãi hơn 25 triệu đồng, cao gấp 3 lần so với vải chính vụ trước đây". Cũng như ông Hùng, từ ghép cải tạo vải thiều chính vụ sang vải chín sớm, nhiều hộ dân ở Lục Ngạn cũng có thu nhập cao.

Để nhân rộng mô hình ghép cải tạo vải thiều, phấn đấu đến năm 2010 toàn huyện có từ 15-20% diện tích vải thiều chín sớm, huyện Lục Ngạn đã phối hợp với Viện Rau quả Trung ương, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh xây dựng 5 mô hình ghép cải tạo vải thiều tại xã Thanh Hải và Quý Sơn với tổng diện tích 25 ha. Huyện còn trích ngân sách 60 triệu đồng hỗ trợ nông dân ở 15 xã vùng thấp ghép cải tạo vải thiều. Các hộ tham gia mô hình được hỗ trợ một phần kinh phí mua mắt ghép giống vải đã được tuyển chọn là U Hồng, U trứng, Bình Khê, Thanh Hà; tập huấn kỹ thuật ghép, chăm sóc vải thiều… Bằng các biện pháp đó, đến nay, diện tích vải thiều chín sớm được ghép cải tạo ở Lục Ngạn đạt gần 150 ha, nâng tổng diện tích vải chín sớm toàn huyện lên gần 1 nghìn ha. Xã Thanh Hải là địa phương có diện tích ghép cải tạo vải thiều lớn trên địa bàn huyện. Toàn xã hiện có 15 ha vải thiều được ghép cải tạo. Năm 2008, mô hình ghép thử nghiệm vải thiều ở Thanh Hải cho thu hoạch vụ đầu tiên với sản lượng quả đạt gần 5 tạ/sào. Do thu hoạch sớm nên giá bán vải thiều đạt 10 nghìn đồng/kg, cao hơn vải chính vụ khoảng 6 nghìn đồng. Nhiều địa phương có diện tích vải thiều chính vụ lớn cũng đẩy mạnh thực hiện cải tạo, cơ cấu lại giống vải chín sớm để cho thu nhập cao như Quý Sơn, Phượng Sơn, Trù Hựu…

Ghép cải tạo vải thiều đã bước đầu khẳng định hiệu quả, góp phần nâng cao thu nhập, giãn thời vụ thu hoạch vải thiều. Tuy nhiên, việc ghép cải tạo vải thiều hiện gặp nhiều khó khăn do diện tích ghép còn manh mún, không tập trung. Nhiều hộ dân chỉ ghép với quy mô nhỏ từ 10-30 cây nên ít đầu tư chăm sóc, hiệu quả kinh tế không vượt trội. Phần lớn các hộ chưa nắm chắc quy trình ghép cải tạo và chăm sóc vải thiều nên thực hiện không đúng kỹ thuật. Bên cạnh đó, việc ghép cải tạo vải thiều còn đòi hỏi chi phí đầu tư về phân bón và thuốc phòng trừ sâu bệnh để cây vải sinh trưởng, phát triển ổn định, tăng tỷ lệ đậu quả nhưng nhiều hộ ít có điều kiện quan tâm đầu tư… Để mô hình ghép cải tạo vải thiều nhân rộng, đạt hiệu quả cao, các cơ quan chuyên môn cần tiếp tục lựa chọn giống vải có năng suất, chất lượng giúp nông dân nguồn mắt ghép; xây dựng nhiều mô hình điểm ở tất cả các xã, thị trấn và tăng cường hướng dẫn kỹ thuật ghép, chăm sóc vải cho nông dân. Kinh nghiệm của nhiều hộ dân cho thấy thời điểm ghép thích hợp nhất là từ tháng 8 đến tháng 10. Vườn vải cần được chăm sóc tốt để khi ghép đạt tỷ lệ sống cao. Trong quá trình chăm sóc cần chú ý bón phân NPK và tưới nước bảo đảm độ ẩm, tăng cường chất dinh dưỡng cho cành ghép… Được biết, huyện Lục Ngạn đang triển khai thực hiện đề án ghép cải tạo, cơ cấu lại giống vải thiều giai đoạn 2008-2010 của tỉnh. Theo đó, năm 2009, địa phương được hỗ trợ ghép cải tạo 10 ha vải thiều, tuyển chọn 6 ha vải đạt tiêu chuẩn nhân giống và đào tạo đội ngũ cán bộ kỹ thuật hướng dẫn nông dân ghép cải tạo. Các hộ nông dân tham gia đề án được hỗ trợ mắt ghép ghép tập trung với quy mô 50 cây trở lên… Đây là điều kiện thuận lợi để Lục Ngạn tích cực thực hiện cải tạo diện tích vải thiều, cơ cấu lại nhóm vải thiều chín sớm góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế.

Hải Minh