Vì thương hiệu thanh long Bình Thuận

Nguồn tin: Báo Bình Thuận, 13/12/2010
Ngày cập nhật: 14/12/2010

Vì lợi ích cá nhân nên một số nông dân trồng thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP đang cố tình bắt tay với thương lái để vi phạm Chỉ thị 40 của UBND tỉnh Bình Thuận và vi phạm quy trình sản xuất do mình xây dựng. Đó là tự phun xịt hoặc để cho thương lái phun xịt hóa chất trước khi thu hoạch từ 1 - 2 ngày nhằm mục đích tăng trọng lượng quả từ 100 - 200 g/trái, tăng tỷ lệ trái đạt tiêu chuẩn xuất khẩu từ 60 - 80% và tăng lợi nhuận từ 10 - 16 triệu đồng. Trong khi đó, chi phí bỏ ra để phun xịt chỉ khoảng 200.000 đồng.

Bà Đào Thị Kim Dung - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển thanh long Bình Thuận cho biết: Mặc dù trên thực tế bà con nông dân, kể cả thương lái và doanh nghiệp biết việc làm này sẽ gây hậu quả xấu, để lại dư lượng hóa chất trên trái; giảm chất lượng sản phẩm; thời gian lưu trữ sản phẩm bị rút ngắn và ảnh hưởng xấu đến sinh trưởng của cây. Tuy nhiên, vì lợi nhuận họ vẫn cứ làm. Hơn nữa, việc mua bán sản phẩm hiện vẫn chưa có sự phân biệt rõ ràng giữa sản phẩm theo tiêu chuẩn VietGAP và không VietGAP. Và hiện tại cũng chưa có đơn vị nào tổ chức thực hiện tiêu chuẩn VietGAP cho nhà đóng gói. Đó chính là rào cản lớn trong việc hướng dẫn người trồng thanh long VietGAP phải tuân thủ theo quy định. Tính đến cuối năm 2010 toàn tỉnh ước đạt khoảng 3.000 ha thanh long sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, so chỉ tiêu tỉnh đề ra mới đạt 60%. Mặc dù vậy, kết quả trên vẫn được xem là hết sức ý nghĩa. Nhất là chỉ trong 2 năm triển khai, người dân từ chưa biết gì về VietGAP, thậm chí chưa hiểu được mục đích, ý nghĩa và những yêu cầu bắt buộc khi phải sản xuất theo tiêu chuẩn này, nhưng hiện tại tập quán sản xuất của người dân đã bắt đầu thay đổi và có chuyển biến. Có thể nói, sản xuất thanh long theo tiêu chuẩn GAP nói chung và tiêu chuẩn VietGAP nói riêng, là mô hình hoàn toàn mới đối với người nông dân, vì thế cần phải có thời gian nhất định để dần thay đổi thói quen, cái khó nhất hiện nay là làm thế nào để duy trì những kết quả đạt được. Đối với diện tích thanh long đã được chứng nhận đạt chuẩn người dân cần tuân thủ nghiêm những quy định bắt buộc của VietGAP. Tập trung mở rộng diện tích sản xuất thanh long theo tiêu chuẩn VietGAP đạt 7.000 ha vào năm 2011. Điều này sẽ rất khó khăn nếu không có những giải pháp kịp thời. Theo bà Dung, thời gian tới phải làm tốt hơn nữa công tác thông tin tuyên truyền đến những người mua gom, đóng gói chứ không riêng gì nông dân như lâu nay. Để họ hiểu sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP là vấn đề sống còn nhằm bảo đảm cho cây thanh long phát triển bền vững. Do đó phải xây dựng và hình thành cho được những tổ chức thu mua sản phẩm theo tiêu chuẩn VietGAP đúng thực chất, mới quản lý được chất lượng và nguồn gốc sản phẩm. Nếu không, chỉ có nông dân sản xuất theo VietGAP, chắc chắn không thể quản lý được chất lượng sản phẩm và không thể truy xuất được nguồn gốc xuất xứ khi có vấn đề “không an toàn” xảy ra.

Thực tế mà nói, việc xuất hiện sản phẩm “không an toàn” như hiện nay còn có sự đùn đẩy trách nhiệm giữa người sản xuất và người thu mua. Ngành công thương nên nghiên cứu có giải pháp để các doanh nghiệp tham gia xuất khẩu phải thực hiện tiêu chuẩn GAP cho nhà đóng gói. Doanh nghiệp phải quản lý và chịu trách nhiệm đối với việc thu gom hàng cung cấp của nậu vựa, đầu mối trung gian. Có như vậy mới có thể kiểm soát, quản lý được chất lượng và nguồn gốc xuất xứ của từng lô sản phẩm. Trên cơ sở đó những hộ sản xuất, thương lái, nậu vựa, nhà đóng gói… nếu cố tình vi phạm các nội dung và yêu cầu của VietGAP cần có biện pháp xử lý mạnh, kiên quyết vì thương hiệu thanh long Bình Thuận.

Khánh Ngọc