Phấp phỏng mùa hoa vải

Nguồn tin: Báo Bắc Giang, 23/3/2009
Ngày cập nhật: 23/3/2009

Cứ vào cữ tháng Ba, tháng Tư hằng năm là hoa vải nở. Năm nay, người dân "vương quốc" vải thiều Lục Ngạn đón mùa hoa mới trong nỗi phấp phỏng bởi hàng nghìn héc-ta vải thiều không ra hoa mà trổ lộc. Cơ quan chuyên môn và người dân địa phương đang nỗ lực thực hiện các biện pháp kỹ thuật để phấn đấu có vụ vải thiều bảo đảm năng suất.

Ông Nguyễn Văn Cương, làng Nhật Đức (thị trấn Chũ) có hơn 1 ha vải thiều. Ngoài vườn vải nằm trên bờ sông Lục Nam diện tích gần 800 m2 với hàng chục cây hơn 20 năm tuổi, phần còn lại là vải trồng trên đất bãi cách nhà chừng năm cây số cũng đã hơn 10 năm tuổi.

Những năm gần đây, diện tích vải này nở hoa rộ, cho trái sai, ổn định với sản lượng hơn 10 tấn quả/năm. Tuy nhiên năm nay, vải ra hoa không "đẹp" như những năm qua khiến ông Cường lo lắng. Trong vườn nhà, xen kẽ những cây vải ra hoa là những cây ra lá mới màu xanh nhạt, không hoa. Ông Cường buồn rầu: "Chưa có năm nào vải ra hoa thưa như năm nay.

Những cây "phun" hoa thì hoa không đều, cứ tình trạng này thì vải thiều năm nay sẽ ít quả, năng suất thấp". Dọc hai bờ sông Lục Nam thuộc địa phận thị trấn Chũ và xã Nam Dương, không còn hình ảnh những tán vải thiều trải dài tít tắp được phủ lớp hoa vải vàng đều mà dễ nhận thấy là nhiều vườn vải xanh tốt nhưng không ra hoa. Gia đình bà Hoàng Thị Năm ở thôn Thủ Dương (xã Nam Dương) có gần 7 sào vải thiều hơn 10 năm tuổi cũng tình trạng tương tự. Bà Năm cho biết: "Cách chăm sóc vải thiều của gia đình tôi không có gì thay đổi nhưng không hiểu sao vải chẳng ra hoa. Sau Tết Nguyên đán nhiều cây vải đồng loạt nhú lộc mà không có cách nào xử lý được đành tỉa cành, chăm bón để chờ mùa vải sang năm. "Cơ" này, nhiều gia đình sẽ bị mất mùa… Khảo sát tại xã Nam Dương, nhiều gia đình ở thôn Hòn Tròn, Cầu Treo, Lâm… cũng có những vườn vải thiều không ra hoa hoặc xen kẽ những cây ít hoa. Ông Diệp Văn Lâm, Phó Chủ tịch UBND xã nhận định: "Nam Dương hiện có hơn 600 ha vải thiều thì khoảng 50% diện tích ra lộc, không có hoa hoặc ra hoa rất ít. Người dân địa phương có nhiều kinh nghiệm trong chăm sóc, xử lý để vải ra hoa, đậu quả nhưng năm nay xảy ra tình trạng này có thể do ảnh hưởng của trận mưa lũ lịch sử cuối năm ngoái.

Phải chờ thêm thời gian nữa thì mới biết tỷ lệ vải đậu quả thế nào nhưng chắc chắn sản lượng sẽ không cao".

Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và PTNT Lục Ngạn, toàn huyện hiện có 18,5 nghìn ha vải thiều đang trong giai đoạn cho quả. Thế nhưng năm nay, khoảng 35% diện tích (tương đương 5,3 nghìn ha) vải ra lộc đồng nghĩa với việc sẽ thất thu sản lượng vải lớn. Lý giải hiện tượng này, ông Chu Văn Báo, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện cho rằng một số diện tích vải thiều bị ảnh hưởng của mưa lũ, phù sa bồi lắng bề mặt đất nhưng bà con không xử lý dẫn tới lớp đất này thiếu thông thoáng, ẩm độ cao ảnh hưởng tới sự sinh trưởng và phát triển của cây vải. Ngoài ra, do thời tiết mùa đông vừa qua ấm hơn so với cùng kỳ những năm gần đây, đặc biệt nhiệt độ trung bình trong tháng 2 là 22,5o C, cao nhất trong vòng 20 năm qua khiến vải thiều nảy lộc vào mùa xuân thay vì ra hoa thường lệ. Bên cạnh nguyên nhân khách quan trên còn do cuộc sống của nhiều hộ dân vùng lũ còn nhiều khó khăn nên mức đầu tư, chăm sóc cho vải thiều thời gian qua hạn chế. Đáng quan tâm là hiện còn lượng lớn vải thiều khô trữ trong các hộ dân nhưng giá bán rẻ, ít người mua gây tâm lý không chú trọng chăm sóc cho vụ vải này. Nhận định về khả năng đậu quả ở những cây vải ra hoa, ông Báo cho rằng hiện chưa thể đánh giá được tỷ lệ đậu quả bởi còn phụ thuộc nhiều vào yếu tố thời tiết trong khoảng thời gian hơn một tháng nữa nhưng với diện tích hơn 5 nghìn ha vải thiều Lục Ngạn không ra hoa vụ này nhiều khả năng sản lượng sẽ giảm, hàng nghìn hộ dân không có thu nhập từ vải thiều…

Khó có thể khẳng định mùa vải năm nay sẽ diễn ra an toàn, hiệu quả bởi hiện vải thiều đang thời kỳ đơm hoa, đậu quả nhưng với diện tích lớn không trổ hoa sẽ ảnh hưởng tới sản lượng quả sau này. Kinh nghiệm nhiều năm cho thấy để có năng suất cao thì từ nay đến cuối tháng Năm, người trồng vải phải theo sát diễn biến thời tiết, sự phát triển của cây vải cũng như tỷ lệ đậu quả, tốc độ sinh trưởng của quả vải để có biện pháp xử lý, tác động thích hợp. Theo ông Lý Văn Thịnh, Trưởng trạm Khuyến nông Lục Ngạn thì trước mắt đối với những cây ra lộc xen hoa cần nhanh chóng cắt bỏ lộc để cây tập trung dinh dưỡng cho hoa, nuôi quả sau này. Ở tất cả các vườn vải cũng cần tỉa cành nhỏ, cành tăm và cành sinh trưởng kém để tạo tán thông thoáng nhằm hạn chế sâu bệnh đồng thời bón phân cân đối, tưới nước đầy đủ nhằm hạn chế việc rụng quả sinh lý bảo đảm năng suất, sản lượng quả sau này.

Vải thiều năm nay có vai trò quan trọng góp phần tạo thu nhập cho hàng nghìn hộ dân ở Lục Ngạn, nhất là những hộ bị ảnh hưởng của lũ lụt cuối năm ngoái, tình trạng vải thiều không ra hoa với diện tích lớn báo hiệu mùa vải thiều đầy khó khăn, trắc trở đòi hỏi ngành nông nghiệp, chính quyền địa phương tăng cường quan tâm chỉ đạo, hướng dẫn nông dân thực hiện các biện pháp kỹ thuật để hạn chế thấp nhất sự sụt giảm năng suất, sản lượng vải thiều.

Cao Minh Ngọc