Hậu Giang: Quít đường Long Trị hồi sinh

Nguồn tin: Báo Hậu Giang, 30/05/2011
Ngày cập nhật: 31/5/2011

Quít đường, một loại trái cây vốn nổi tiếng từ lâu của vùng đất Long Trị (Hậu Giang) với ưu điểm trái to, vỏ mỏng, ngọt nước và để được lâu. Nhưng có thời gian danh tiếng của quít đường bị chìm lắng, do nhiễm bệnh vàng lá gân xanh quá nặng làm thiệt hại hàng trăm héc-ta quít của các nhà vườn. Tuy nhiên, hiện nay cây quít đường Long Trị đã dần được hồi sinh trở lại.

Xã Long Trị, huyện Long Mỹ (Hậu Giang) mới chia tách (thành xã Long Trị và Long Trị A) nằm ven sông Cái Lớn, phù sa dồi dào nên rất thuận lợi cho kinh tế nông nghiệp phát triển, nhất là cây ăn trái. Người dân nơi đây sống chủ yếu bằng nghề làm vườn và cây quít đường được đưa về trồng từ năm 1947. Khi mang về trồng, cây phát triển rất tốt, trái ngon và ngày càng được nhân rộng diện tích. Tuy nhiên, vào khoảng từ năm 1998 - 2000, bệnh vàng lá gân xanh bắt đầu tấn công và phát triển mạnh, làm cho các nhà vườn chỉ còn cách đốn gốc bỏ. Nhưng hiện nay, cây quít đường đã dần được khôi phục lại. Toàn xã Long Trị hiện có 169,5 ha quít đang phát triển và cho trái, 135 ha trồng mới và 83,5 ha đang trông chờ vào đề án khôi phục quít đường để khôi phục lại do không có khả năng. Ông Trần Ngọc Sâm (ông Tư Mi), một nhà vườn lâu năm ở ấp 8, đã phất lên nhờ kinh nghiệm làm vườn của mình. Vào thời điểm bệnh vàng lá tấn công cây quít, nhiều vườn cây nhiễm bệnh nặng phải đốn bỏ, ông mạnh dạn phá bỏ 7.000 m2 nhãn để thay vào đó là 550 gốc quít đường. Hiện tại, vườn quít của ông đã được 10 năm tuổi và đang cho trái rất khỏe. Vụ vừa rồi, do thời tiết không tốt, nắng quá nóng đã ảnh hưởng đến năng suất nên vụ rồi ông chỉ thu hoạch được 8 tấn trái, bán với giá 25.000 đ/kg và thu về 200 triệu đồng. Đối với vụ quít lạc hậu sẽ cho thu hoạch vào tháng 8 tới, ước tính sản lượng trên 8 tấn trái. Với giá thị trường hiện nay là 30.000 đ/kg, theo ước tính sẽ thu lợi nhuận khoảng 200 triệu đồng sau khi trừ chi phí.

Tuy tuổi đã cao, nhưng ông Tư Mi rất tỉ mỉ chăm sóc mảnh vườn của mình để kịp thời phát hiện sâu bệnh và phòng trị sớm. Ông cho biết: “Bệnh vàng lá gân xanh không phải là bệnh khó trị, không phải lúc nào cũng có vì thường xuất hiện theo thời tiết. Vì vậy, các nhà vườn phải chịu khó ra vườn thường xuyên, phải quan sát thật kỹ nếu phát hiện nhánh nào bị vàng lá thì lập tức cắt bỏ hoặc bứng bỏ cả rễ để trồng lại cây khác mới đảm bảo”. Nhờ học hỏi kinh nghiệm từ các nhà vườn và đúc kết kinh nghiệm bản thân nên vườn quít của ông phát triển rất tốt. Đặc biệt, quít đường Long Trị được các thương lái thu mua tại vườn và chở ra tận Hà Nội bỏ mối cho các chợ nên đầu ra rất thuận lợi.

Ông Tư Mi bên vườn quít đường 10 năm tuổi.

Ông Mai Viết Bé, ở ấp 1, một nhà vườn dày kinh nghiệm trồng quít nhưng cũng đành phải đốn bỏ hơn 300 gốc quít của mình do nhiễm bệnh vàng lá năm 1999. Vào thời điểm đó, với diện tích 3.900 m2 vườn, thu hoạch mỗi năm từ 9 - 10 tấn trái và chỉ bán với mức giá 8.000 - 9.000 đ/kg. Nay thấy quít có giá cao và không muốn bỏ nghề nên ông đã bắt đầu trồng lại cây quít đường mà ông đã đốn bỏ cách đây hơn 10 năm. Nhưng do đất đã nhiễm bệnh, muốn trồng lại cây quít cũng rất khó khăn. Ông bộc bạch: “Tuy bệnh vàng lá đã lâu rồi, nhưng nay trồng lại vẫn không yên tâm. Vì vậy, chỉ còn cách chọn giải pháp là trồng xen một cây cam một cây quít để phòng bệnh tái diễn lại. Nếu có phát bệnh nữa thì bứng bỏ cây quít vẫn còn lại cây cam, không bỏ đất trống như trước đây”. Hiện nay, 12 công vườn của ông đã trồng lại được hơn 200 gốc quít và xen cam, bưởi vào đã được hơn 1 năm tuổi và đang phát triển rất tốt.

Theo ông Bé, thông thường, cây quít sau thời gian trồng khoảng 3 năm là để trái được. Nhưng theo dự kiến của ông, khoảng 3 năm nữa vườn quít mới để trái được, do đất vườn trước đây đã bị nhiễm bệnh nay lại trồng xen cam, bưởi vào làm cho cây bị rập, làm hạn chế sự phát triển của cây quít. Ông Bé đang có kế hoạch trồng lại hết diện tích đất vườn bằng cây quít đường để góp phần xây dựng thương hiệu cho quít đường Long Trị, nhưng không có khả năng đầu tư trồng mới.

Ông Nguyễn Việt Triều, Trưởng ban nông nghiệp - thủy lợi - môi trường xã Long Trị, cho biết: Trước đây, bệnh vàng lá tấn công làm cho danh tiếng quít đường bị lắng xuống, nhưng nhờ áp dụng tốt các biện pháp khoa học kỹ thuật nên các nhà vườn đã khắc phục được. Xã đã chọn ấp 1 và ấp 8 làm điểm để xây dựng mô hình trồng quít đường, bên cạnh đó lập danh sách để hỗ trợ một phần cho những hộ muốn khôi phục lại cây quít đường nhưng không có khả năng. Địa phương rất mong sự quan tâm của các cấp trong việc khôi phục lại cây quít đường để thương hiệu quít đường Long Trị ngày càng vươn xa hơn.

THÙY TRANG